گروه بین الملل بازارنیوز- فاطمه چراغلو؛ کویت با نام رسمی دولت کویت کشوری است در غرب آسیا، با کشورهای عراق و عربستان سعودی دارای مرزهای خاکی و با ایران از راه خلیج فارس دارای مرزهای آبی است. پایتخت آن، شهر کویت می‌باشد. زبان رسمی این کشور عربی و واحد پول آن دینار کویت است.

جمعیت کویت در سال ۲۰۲۱ میلادی، ۴٫۶۷ میلیون نفر بود که حدود ۱٫۴۵ از آن‌ها شهروند کویت و ۳٫۲ میلیون نفر از آن‌ها خارجی و از بیش از ۱۰۰ کشور مختلف بودند. بیشتر ساکنان کویت، در منطقه شهری پایتخت، شهر کویت متمرکز هستند. از میان همه ساکنان کویت ۶۰ درصد عرب هستند. نزدیک به ۳۸ درصد از ساکنان کویت نیز از تبار هندی، نپالی، بنگلادشی، تایلندی، خمر، ایرانی و سیاه‌پوست هستند. دین بیشتر شهروندان کویت اسلام است.

در مورد پیروان مذاهب اسلامی در کویت آماری رسمی وجود ندارد اما برآورد می‌شود که ۶۵–۶۰٪ درصد از شهروندان کویتی سنی و ۴۰–۳۵٪ درصد شیعه هستند. میدان نفت بورگان در جنوب خاوری کشور کویت دومین میدان بزرگ خشکی در جهان است که بخش بزرگ تولید نفت این کشور را تأمین می‌کند. بخشی از تولیدات کشور کویت نیز از ذخائر هیدرکربوری موجود در ناحیه بی‌طرف تأمین می‌شود که سازمان‌های مشترک فرآورشی با کشور عربستان دارد. کویت تلاش کرد تا سال ۲۰۲۰ گنجایش تولید خود را به چهار میلیون بشکه افزایش دهد و این میزان را تا سال ۲۰۳۰ نگه دارد.

وضعیت تجارت خارجی کویت

شیوع ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ منجر به ورود آسیب‎های جدی به اقتصاد‌های وابسته به نفت و منابع معدنی شد؛ در این میان کویت، نزدیک به ۳۳ میلیارد دلار ضرر اقتصادی داشته که از سال ۱۹۹۱ تاکنون بی‌سابقه بوده است. از مهمترین تاثیرات منفی شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد کویت می‌توان به توقف سه ماهه تجارت خارجی  این کشور اشاره کرد. وضعیت تجارت خارجی کویت در چهارسال اخیر، نشان­دهنده مازاد تجاری در این سال­ها است. بالاترین میزان صادرات کویت درسال2018 با 71 میلیارد و941 میلیون و445هزار دلار و پایین­ترین میزان صادرات کویت درسال2020 با 40 میلیارد و 149 میلیون و 524 هزاردلارمی­باشد. همچنین بالاترین میزان واردات در سال 2018 به ارزش 35 میلیارد و866 میلیون و 655 هزار دلارو پایین­ترین میزان واردات مربوط به سال2020 به ارزش 27 میلیارد و735 میلیون و27 هزار دلار می­باشد.

جدول (1): وضعیت تجارت خارجی کویت در سال­های  اخیر (هزار دلار)

Source: https://www.trademap.org

در ادامه وضعیت تجارت خارجی کویت در دو بخش واردات و صادرات تشریح می­ شود.

وضعیت واردات از کشورهای همسایه

مجموع مبادلات تجاری کویت با جهان در سال 2020 به 67 میلیارد دلار رسیده است که از این میان حدود 27میلیارد دلار سهم واردات این کشور بوده است. جدول زیر مهمترین اقلام وارداتی از کشورهای همسایه به کشور کویت را در سال مالی 2020 نشان می­دهد:

                             جدول(2) وضعیت واردات کویت از کشورهای همسایه در سال 2020 (هزار دلار)

Source: https://www.trademap.org

با توجه به جدول فوق ، بیشترین میزان واردات مهمترین اقلام از کشورهای همسایه کویت، به ترتیب  از کشور عربستان با محصول محصولات لبنی آن به ارزش 226,556 هزار دلار ،  ایران  با محصول گوگرد و آهک  به  ارزش 78,323هزار دلارمی­باشد و کمترین میزان واردات کویت از کشور عراق با محصول سوخت به ارزش291 هزار دلار می­باشد  که این محصولات 12.02 درصد از سهم کل واردات از کشورهای همسایه را به خود اختصاص داده­اند.

وضعیت صادرات به کشورهای همسایه

ارزش صادرات کالا از کویت در سال 2020 به بیش از  40 میلیارد دلار رسیده است. صادرات کالا از کویت در مجموع 3.7 درصد نسبت به سال 2019 کاهش یافته است. صادرات کالا حدودا 24میلیارد دلار کاهش یافته است (ارزش صادرات کالا از کویت حدودا به64 میلیارد دلار در سال 2019 رسیده است)

جدول(3): وضعیت صادرات کویت به  کشورهای همسایه در سال2020 (دلار)

Source: https://www.trademap.org

جدول 3 بیانگر وضعیت مهمترین اقلام  صادراتی کویت به کشورهای همسایه می­باشد. با توجه به جدول فوق  بیشترین سهم  صادرات کویت  به کشور عراق با محصول وسایل نقلیه  به ارزش 146,159 هزار دلار ، عربستان با محصول صنعت آسیاب مانند گندم، مالت و...  به ارزش 45,556 هزار دلارو ایران با محصول قطعات خودرو و لوازم جانبی آن به ارزش 8,422 هزار دلار را به خود اختصاص داده است.

جمع ­بندی و نتیجه­ گیری

کویت همسایه‌ای درجنوب ایران است که از طریق دریای خلیج فارس و مرزی به طول ۱۴۴ کیلومتر با کشورمان مرز مشترک آبی دارد. ایران، کشوری پرجمعیت با نیروی کار تحصیلکرده و آموزش دیده بسیار زیاد است و کویت، کشوری کم جمعیت با نزدیک به ۸۰ درصد نیروی کار خارجی جزوکشور‌های مهاجرپذیر منطقه خلیج فارس است. حضور محوری و تاثیرگذار سرمایه گذاران ایرانی در بازار ارز کویت و ارزآوری نیرو‌های کار ایرانی مهاجر در کویت به داخل کشور از مصادیق همکاری برد- برد اقتصادی برای کشور مهاجر پذیری، چون کویت و کشور مهاجر فرستی، چون ایران است.

توافقنامه‌های دو یا چند جانبه بین ایران و کویت در حوزه ارتباطات و حمل و نقل، مسائل گمرگی و انرژی، دستاورد‌های تحول آفرینی در موقعیت اقتصادی حوزه خلیج فارس ایجاد خواهد کرد.

بعنوان مثال حصول توافق‌نامه سه‌جانبه‌ای بین ایران، عراق و کویت برای عبور کالا‌های ترانزیت شده از آسیای میانه به مقصد کویت از طریق مرز شلمچه و سرمایه گذاری مشترک ایران وکویت در جزیره بوبیان و اتصال مناطق آزاد اروند و خورزبیر از بستر‌های بالقوه‌ای هستند که توانایی شکل گیری یک قطب اقتصادی جدید در خلیج فارس را فراهم خواهند کرد. فهم اشتراکات امنیتی و همگرایی سیاسی ایران و کویت در قبال برخی مداخلات کشور‌های بیگانه درمنطقه خلیج فارس، کمک زیادی به پیشبرد ارتقای روابط دوکشور خواهدکرد. امضای موافقتنامه‌هایی درباره حمل و نقل، همکاری‌های گمرکی، ورزشی، و گردشگری از اقدام‌های مثبت دولت‌های دوکشور در سال‌های اخیر است.

منابع:

1- https://fa.wikipedia.org

2- https://www.sid.ir

3-https://www.trademap.org