گروه بین الملل بازارنیوز- فاطمه چراغلو؛ قزاقستان، با نام رسمی جمهوری قزاقستان، کشور مستقل و فراقاره‌ای در آسیای مرکزی و اروپا است. پایتخت این کشور در سال ۱۹۹۸ از آلماتی در جنوب که بزرگ‌ترین شهر کشور است به نورسلطان یا آستانه در شمال منتقل شد. قزاقستان از شمال با روسیه، از شرق با چین و مغولستان، در جنوب شرقی با قرقیزستان، در جنوب با ازبکستان و در جنوب غربی با ترکمنستان همسایه است.

سواحل شمال شرقی دریای خزر در خاک این کشور قرار دارد. این کشور از نظر وسعت، نهمین کشور بزرگ جهان است که بیش از 80 درصد اراضی آن برای کشاورزی مناسب هستند. تقریبا همه عناصر موجود در جدول تناوبی مندلیف در خاک قزاقستان یافت می‌شود و در منابع اکتشافی آن و در رتبه‎بندی‌های جهانی در مورد اورانیوم، روی، تنگستن و باریت رتبه اول؛ در نقره، سرب و کرومیت‌ها رتبه دوم، در مس و فلوریت رتبه سوم، در مورد مولیبدن رتبه چهارم و در طلا رتبه ششم جهان را در اختیار دارد.

حدود ۷۰ درصد از مردم این کشور مسلمان هستند. قزاقستان کشوری چندقومی است و قزاق‌ها حدود ۶۳ درصد ساکنان آن را تشکیل می‌دهند. ۲۳.۷ درصد مردم این کشور روس و بقیه ازبک، اوکراینی، اویغور، و غیره هستند. دین ۷۰ درصد از مردم اسلام و مذهب بقیه ساکنان مسیحیت است. اقتصاد این کشور تا حد زیادی به بخش کشاورزی و صادرات نفت خام متکی است به طوریکه پنجمین صادرکننده بزرگ گندم در جهان محسوب می‌شود. قزاقستان بیشترین تولید ناخالص داخلی و درآمد سرانه را در میان جمهوری‌های تازه استقلال یافته دارد و نیز از اعضای مهم سازمان همکاری شانگهای است.

وضعیت تجارت خارجی قزاقستان
در سال 2020 میلادی شیوع ویروس کرونا تاثیر زیادی بر اقتصادی جمهوری قزاقستان گذاشته است. رشد اقتصادی جمهوری قزاقستان عمدتاً مبتنی بر درآمدهای نفت و گاز و منابع معدنی این کشور بوده است که به ترتیب 35٪ تولید ناخالص داخلی و 75٪ صادرات کشور را تشکیل می دهند وضعیت تجارت خارجی در چهارسال اخیر، نشاندهنده مازاد تجاری در این سالها است.

بالاترین میزان صادرات قزاقستان درسال2018 با 60 میلیارد و956 میلیون و233هزار دلار و پایینترین میزان صادرات قزاقستان درسال2020 با 46 میلیارد و 949 میلیون و 697 هزاردلارمیباشد. همچنین بالاترین میزان واردات در سال 2019 به ارزش 38میلیارد و356 میلیون و 664 هزار دلارو پایینترین میزان واردات مربوط به سال2017 به ارزش 29 میلیارد و304 میلیون و709 هزار دلار است.

در ادامه وضعیت تجارت خارجی قزاقستان در دو بخش واردات و صادرات تشریح میشود.

وضعیت واردات از کشورهای همسایه

مجموع مبادلات تجاری قزاقستان با جهان در سال 2020 به 85 میلیارد دلار رسیده است که از این میان حدود 38 میلیارد دلار سهم واردات این کشور بوده است. جدول زیر مهمترین اقلام وارداتی از کشورهای همسایه به کشور قزاقستان را در سال مالی 2020 نشان میدهد:

با توجه به جدول فوق ، بیشترین میزان واردات مهمترین اقلام از کشورهای همسایه قزاقستان ، به ترتیب از کشور چین با محصول ماشین‌های پردازش خودکار داده به ارزش 483,256 هزار دلار، ازبکستان با محصول وسایل نقلیه به ارزش 180,960هزار دلار، ایران با محصول میوه و خشکبار به ارزش48,109 هزار دلار، روسیه با محصول حیوانات زنده به ارزش 17,983هزار دلار، ترکمنستان با محصول سوخت به ارزش 17,605هزار دلار و کمترین سهم واردات کشور قزاقستان از کشور مغولستان با محصول ماشین آلات به ارزش1,801 هزار دلار و کشور قرقیزستان با محصول گوشت به ارزش 1,015 میباشد که این محصولات 24 درصد از سهم کل واردات از کشورهای همسایه را به خود اختصاص داده اند.

وضعیت صادرات به کشورهای همسایه
ارزش صادرات کالا از قزاقستان در سال 2020 به بیش از 46 میلیارد دلار رسیده است. صادرات کالا از قزاقستان در مجموع 1.8 درصد نسبت به سال 2019 کاهش یافته است. صادرات کالا حدودا 10میلیارد دلار کاهش یافته است (ارزش صادرات کالا از قزاقستان حدودا به57 میلیارد دلار در سال 2019 رسیده است)

جدول 3 بیانگر وضعیت مهمترین اقلام صادراتی قزاقستان به کشورهای همسایه میباشد. با توجه به جدول فوق بیشترین سهم صادرات قزاقستان به کشور روسیه با محصول ذغال سنگ به ارزش 4,899,450 هزار دلار ،چین با محصول نفت به ارزش 1,447,449 هزار دلار، ازبکستان با محصول آهن و استیل به ارزش 341,045هزار دلار ، ایران با محصول غلات به ارزش 121,807 هزار دلار، قرقیزستان با محصول روغنهای نفتی و مشتقات آنها به ارزش 56,173 و کمترین سهم صادرات قزاقستان به کشورهای ترکمنستان با محصول گندم به ارزش 12,455 و مغولستان با محصول دانههای روغنی به ارزش 9,366 هزار دلار می باشد.

جمع بندی و نتیجه گیری
آنچه این دوکشور همسایه دریای خزر را بیش از پیش بهم نزدیک می‌کند وجود پیوند‌های فرهنگیست. ایران و قزاقستان با وجود داشتن جامعه چند قومیتی و چند فرهنگی هر دو بیشترین جمعیت مسلمان را دارند. با این حال این اشتراکات سبب نشده جمهوری اسلامی ایران روابط تجاری خود با قزاقستان را آنگونه که باید گسترش دهد. با توجه به موقعیت جغرافیایی کشورمان، بازار مصرف نسبتاً قابل توجهی در کشور‌های همسایه ایران وجود دارد که توسعه صادرات به آن‌ها مستلزم شناسایی نیاز‌های وارداتی این کشور‌ها است. قزاقستان یکی از این کشورهاست. موقعیت ویژه جغرافیایی ایران و قزاقستان نیز امکان همکاری‌های دو و یا چند جانبه در زمینه حمل و نقل و ترانزیت کالا را برای دو طرف فراهم کرده است.

قزاقستان همیشه به دنبال دسترسی به آب‌های آزاد و بازار‌های جهانی بوده و ایران با توجه به موقعیت ویژه جغرافیایی اش در منطقه، ارزان‌ترین و امن‌ترین مسیر دسترسی به خلیج فارس و آب‌های آزاد است.قزاقستان از موقعیت ژئوپلتیکی بسیار مهمی نیز برخوردار است؛ از یک سو حلقه اتصال کشورهای شرق آسیا با اروپا است و از سوی دیگر، مهم‌ترین پل ارتباطی روسیه با کشورهای واقع در جنوب آسیا محسوب می‌شود. از جمله عوامل و دلایل ایجاد مزیت برای سرمایه‌گذاری ایران در کشور قزاقستان می‌توان به مواردی مانند: محیط مناسب برای کسب و کار؛ چشم‌انداز استراتژیک همه‌جانبه؛ مشوق‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری؛ دسترسی به بازارهای منطقه؛ موقعیت جغرافیایی استراتژیک؛ نیروی کار ماهر چندزبانه؛ حمایت کامل قانون از سرمایه‌گذار؛ زیرساخت‌های مدرن و توسعه‎یافته؛ فرصت‌های سرمایه‌گذاری در کلیه بخش‌ها و نیز ثبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را از جمله دلایل توصیه به سرمایه‌گذاران برای ورود به بازارهای کشور قزاقستان عنوان شده است.

همچنین یکی از مهم‌ترین مزیت‌های تجاری با کشور قزاقستان، سهل و سریع بودن خدمات تجاری در این کشور است؛ به طوری که می‎توان ظرف یک هفته اقدام به اخذ مجوز ثبت شرکت در این کشور نمود.

منابع:
1- https://fa.wikipedia.org
2- https://www.sid.ir
3-https://www.trademap.org
4-https://www.trade.gov

پایان پیام//