به گزارش خبرنگار بازارنیوز، از دهه ۱۹۶۰ اقتصاد کره جنوبی رشد بسیار عظیمی کرده است. شاهکاری که در عرصه بین‌المللی به آن «معجزه رودخانه هان» می‌گویند. امروزه این کشور در قرن ۲۱ به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین اقتصاد‌های دنیا شناخته می‌شود.

 

اما این موفقیت برای کُره همراه با برخی مشکلات بوده است. درست است که سیاست‌های کُره در راستای توسعه ملی بود اما در همان زمان مردم با مشکلات دیگری ازجمله تبانی افراد سیاسی این کشور با بنگاه‌های اقتصادی درزمینهٔ افزایش نفوذ آن‌ها مواجه بودند.

 

در سال‌های ابتدایی تمام سازمان‌های درآمدزا با افزایش قوانین و آیین‌نامه‌ها و ایجاد کمپین‌هایی به مبارزه با فساد در این کشور می‌پرداختند و علی‌رغم تمام این برنامه‌ها، شایعه‌های بسیاری درزمینهٔ وجود فساد در دستگاه‌ها و سازمان‌های دولتی وجود داشت و با گذشت زمان مردم کره جنوبی هرچه بیشتر از دولت خود ناامید می‌شدند

 

به همین دلیل در اواخر دهه ۱۹۸۰ مردم، دانشجویان و رسانه‌ها به پا خواستند تا در مقابل فساد سیستماتیک درون حکومت حرکتی انجام دهند. در این کشور راه رسیدن به دموکراسی را مبارزه با فساد می‌دانستند و در این مورد نیز اجماع عمومی شکل گرفته بود. مردم این کشور از دولت خود درخواست قوانین محکم و سازمان‌های مستقل برای مبارزه با فساد داشتند.

در این قسمت به بررسی نقش رسانه‌ها و نهادهای مدنی در مبارزه با فساد در کره جنوبی می‌پردازیم. برای مطالعه بیشتر و آگاهی از شرایط و سیاست‌های کره جنوبی در این زمینه، می‌توانید گزارش‌های دیگر بازارنیوز در اینجا، اینجا و اینجا مراجعه کنید

 آزادی بیان و مطبوعات به طور کامل در کشور کره تضمین شده است. خانه آزادی در سال 2012 گزارش می‌دهد که رسانه‌های کره به طور کامل آزاد هستند و محیط رقابتی در بین آنها وجود دارد. مطبوعات در اختیار بخش خصوصی است و به طور منظم سیاست‌های دولت و رفتارهای اشتباه آنها را نقد می کند. با این وجود از سال 2008، در کشور کره نشانه‌هایی از کاهش آزادی مطبوعات دیده می‌شود زیرا رئیس جمهور وقت کره در سال 2008 بسیاری از متعهدان خود را درون مطبوعات قرارداده و به علاوه در حدود 160 خبرنگار، به دلیل گزارش‌های منتقدانه خود نسبت به سیاست‌های کشور مجازات شدند. تعدادی از این افراد به دلیل بیان همدردی با مردم کره شمالی دستگیر شده بودند. با این وجود مطالعات خانه آزادی "Freedom House”  در سال 2016 بیان می‌کند که به نسبت سالیان قبل که رتبه کره شمالی در 2012 برابر 50 بود بهبود یافته است و توانسته رتبه 33 را بین کشورهایی که آزادی مطبوعات را برخورداند بدست آورد. نقش رسانه‌های کره شمالی در زمینه فساد اما به نوع متفاوت‌تری رقم می‌خورد. این رسانه‌ها به دلیل دسترسی به آمارهایی که توسط کمیسیون مبارزه با فساد (می‌توانید در اینجا اطلاعاتی در زمینه این کمیسیون بدست آورید) تهیه می‌شود،  می‌توانند فعالیت‌های ضد فساد دولت را رصد کنند و از این طریق آگاهی عمومی خوبی به مردم بدهند. 

همچنین یکی دیگر از وظایف رسانه‌های کره جنوبی این است که مردم را نسبت به اثرات مخرب فساد و ضررهایی که به اقتصاد می‌زند، آگاه کنند. به عبارت دیگر رسانه‌های کره جنوبی نقش بسیار فعالی در افزایش محیط و فضای اخلاقی در سازمان‌های دولتی یا حتی خصوصی دارد.  البته قوانینی وجود دارد که روزنامه‌نگاران به سمت گروهی خاص گرایش نداشته باشند و نقدهای جانبدارانه نگارش نکنند. بر اساس قانونی که در سال 2016 در این کشور وضع شده است معلمان، روزنامه‌نگاران و کارندان دولت اگر هدیه‌ای بیش از 50,000 وون (40 دلار) بگیرند و یا به رستورانی دعوت شوند که ارزش وعده غذایی آنها بیش از 30,000 وون (25 دلار) باشد با جریمه رو به رو خواهند شد.

کره جنوبی دارای یک جامعه مدنی پر جنب و جوش است. بر اساس آمارهای برتلسمان  Bertelsmann این کشور در منطقه، جایگاه اول و در کل دنیا جایگاه یازدهم را دارد. نهادهای مدنی نقش بسیار فعالی در نظارت و ارزیابی فعالیت‌های دولت و بخش خصوصی دارد. به دلیل گسترش احساسات عمومی نسبت به محکوم کردن رشوه و فساد، بر اساس آمارهای دولت نهادهای مدنی در شناسایی افراد فاسد دولتی بسیار فعال هستند و سپس در انتخاب مجدد آنها در سمت‌های دولتی مبارزات بسیاری را انجام می‌دهند. بر اساس اطلاعات  برتلسمان دولت کره جنوبی بسیار به نهادهای مدنی اهمیت می‌دهد و آنها را تعیین سیاست‌های خود دخیل می‌داند. اعضای این نهادها معمولا پست‌های بالایی در کابینه دولتی و کمیسیون مشاوره می‌گیرند. پژوهش‌های یکپارچگی جهانی (Global Integrity) جامعه مدنی کره را بسیار قوی می داند و تاکید می‌کند دولت این کشور هیچ مانعی بر سر راه فعالیت‌های ضد فساد آنها قرار نمی‌دهد.

شفافیت بین‌المللی کره در سال 1999 و با ائتلاف نهادهای مدنی بنا نهاده شده است.هدف آنها این است که با توجه به برنامه‌های خود زیرساخت‌های جامعه ضد فساد را فراهم کنند.  فعالیت‌های اصلی شفافیت بین المللی کره شامل تحقیق و توسعه قوانین و سیاستهای ضد فساد در جامعه می‌شود. یکی از فعالیت‌های این نهاد معرفی و اجرای طرح شهروند بازرس "Citizen Ombudsman” بوده و هر ساله آمارها و بررسی‌های خود را در اختیار مردم قرار می‌دهند.

از زمان افتتاح شفافیت بین‌المللی کره، این نهاد زمان خود را صرف بسیاری از فعالیت‌های ضد فساد کرده است. به عنوان مثال هنگام معرفی "پیمان کره در مبارزه با فساد" (K-Pact) (درباره این پیمان می‌تواند اینجا را مطالعه کنید) در سال 2005، فعالین بسیاری را به عضویت آن در آورده است. به علاوه آنها موفق شدن با ایجاد کمپین‌هایی "پیمان مبارزه با فساد زمان ملل (UNCAC)" را در سال 2008 به تصویب دولت برسانند. در حال حاضر وظیفه این نهاد، اجرا و نظارت این پیمان است. در سال 2009 و در هنگام جشن گرفتن دهمین سالگرد خود، آنها کمپینی آغاز کردند به نام "جنبش یک درصدی" و در آن، از مردم می خواستند به جنبش ضد فساد در این کشور بپیوندند. در نتیجه 2700 نفرعضو شدند و در حدود 2500 دلار به واسطه آن، کمک مالی جمع شد. یکی دیگر از کمپین‌هایی که توسط آنها شکل گرفت، تعهد یکپارچگی است. بر اساس "تایمز کره" پانزده قانون‌گذار تعهدی را امضا کردند تا دانش‌ حرفه‌ای در زمینه مبارزه با فساد بدست آورند و همچنین نقش فعالی در پیشنهاد برنامه‌ها و سیاست‌های مبارزه با فساد بازی کنند. 

1- نقش آزادی رسانه‌ها بسیار حیاتی است. نکته بسیار مهم این است که اقدامات لازم برای مبارزه با فساد توسط رسانه‌ها و مطبوعات انجام شود. حرکت رسانه‌های ایران در زمینه مبارزه با املاک نجومی و حقوق نجومی خود نشان می‌دهد که اگر رسانه‌ها از آزادی کافی برای نقد سیاستمداران حکومتی و سیاست‌های آنها  برخوردار باشند، آنگاه می‌توان آینده مثبتی را در این زمینه برای کشور تصور کرد. البته که لازمه این حرکت این است که خود دولت شفافیت لازم در زمینه ارائه اطلاعات و آمار داشته باشد. بر اساس آمارهای خانه آزادی در سال 2016، آزادی رسانه‌ها و مطبوعات نمره 90 از 100 گرفته است ( نمره 0 برای آزادترین و 100 برای بدترین)  و همراه با کشور سوریه در انتهای جدول و بالاتر از کشورهایی همچون کره شمالی و کوبا قرار دارد. 

2- جامعه مدنی فاکتور دیگری است که  در مبارزه با فساد نقش حیاتی بازی می‌کند. در این زمینه کشور کره همواره سعی داشته است که نهادهای مدنی را تقویت کند، به طوری که حتی از مسئولان و مدیران آنها در پست‌های مهم دولتی استفاده می‌کند. این موضوع برای نهادهای مدنی این انگیزه را ایجاد می‌کند تا برای پیشرفت هر چه بیشتر، اقدامات مناسبی انجام دهند و در واقع کار خود را با انگیزه بیشتری پیگیری کنند. همچنین این کشور بخش مهمی از نظارت و اجرای قوانین ضد فساد خود را در اختیار این نهادها قرار داده است تا به طور موازی با کمیسیون دولتی مبارزه با فساد به ارزیابی سیاست‌ها بپردازد. برای اینکه در ایران نیز این اقدام انجام شود هر دو گروه مردمی و دولتی باید برای رسیدن به آن تلاش کنند و سعی یک طرفه هیچگاه به نتیجه نخواهد رسید. مردم کشور باید مسئولیت بشتری در مبارزه با فساد داشته باشند و با ایجاد نهادهای مدنی، مردم را به عضویت خود درآورند. از طرف دیگر دولت نیز باید فضا را برای فعالیت‌ آنها بهبود بخشد و سعی کند آنها را در سیاست‌گذاری دخیل نماید تا متوجه شوند که تلاش‌های آنها به نتیجه خواهد رسید.