سرطان بدخیم اقتصاد کاهش تورم است!/ شرایط حاکم بر اقتصاد، بانک‌ها را بنگاه‌دار کرده است

مشاور اسبق رئیس کل بانک مرکزی گفت: متاسفانه بانک‌ها تبدیل به ضربه گیر همه اشکالاتی شده اند که در بحث کلان اقتصادی با آنها مواجه هستیم و حتی به آن توجهی هم نمی شود.

در نشست شورای دولت و بخش خصوصی که طی چند هفته گذشته با حضور علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی برگزار شد، محسن صالحی‌نیا معاون امور صنایع و اقتصادی وزارت صنعت اعلام کرد که عدم همکاری بانک‌ها در پرداخت تسهیلات برای رونق تولید به مسئولان نظام گزارش می‌شود، ضمن اینکه وزیر صنعت، معدن و تجارت هم بارها و بارها از عدم پرداخت تسهیلات بانک ها به واحدهای تولیدی گلایه مند بوده است.

در همین راستا رییس کل بانک مرکزی هم بر سرعت عمل نظام بانکی در پرداخت تسهیلات به واحدهای تولیدی تاکید کرد و گفت: نظام بانکی باید فرآیند مشخص و مناسبی در خصوص اعطای تسهیلات به بنگاه های تولیدی کوچک و متوسط تعریف کند.

اما علاوه بر تاکید مسئولان در سهولت پرداخت تسهیلات به تولیدی ها، بسیاری از کارشناسان اقتصادی هم به عملکرد بانک ها در ارائه وام و سود تسهیلات گلایه دارند اما امروز محسن فاضلیان مدیر سابق اداره نظارت بر موسسات پولی غیر بانکی با سمت مشاور اسبق رئیس کل بانک مرکزی کاملا مخالف این نظرات است و با حمایت همه جانبه از بانک ها به خبرنگار بازار نیوز تاکید کرد: در واقع بانک ها بخشی از چرخ دنده یک دوچرخه به نام اقتصاد هستند که هرجا این چرخ دنده ها مشکل داشته باشد بالطبع بانک ها هم دچار مشکل می شوند، پس با این شرایط باید دید این چرخ دنده ابزار و لوازم لازم برای حرکت را دارد یا خیر؟ و بعد آن را مورد قضاوت قرار دهیم!

وی افزود: باید قبول کنیم که بانک آینه تمام نمای همه اتفاقات در حوزه اقتصاد است یعنی هر اتفاقی در هر حوزه ای رخ دهد اثر آن در آیینه نظام مالی خودش را نشان می دهد. به اعتقاد بنده علت اینکه بانک ها نمی توانند با نرخ های متداول تسهیلات ارائه کنند این است که هیچ تولیدی وجود ندارد که بتواند با 27 درصد سود رشد کند و یا اینکه آیا بانک قادر به وصول تمام مطالبات معوق خود از پرداخت تسهیلات به تولیدی ها خواهد شد یا خیر؟

فاضلیان در این خصوص خاطر نشان ساخت: گاهی وقت ها بانک ها برای پوشش نیازهای جاری نیاز به منابع دارند. یعنی عملا منابعی برای بانک ها باقی نمی ماند و باید باقی مانده سود سپرده ها را برای معوقه های خود هزینه کند آن هم در شرایطی که قدرت جذب منابع مالی را ندارند.

نمی توان انتظار داشت بانک 22 درصد سود برای سپرده پرداخت و 10 درصد برای وام دریافت کند

وی با اشاره به اینکه علاقه ای ندارد که در مورد موضوع سود تسهیلات بانک ها اظهار نظر کند، تصریح کرد: باید در خصوص بانک ها اول تصویر سازی کنیم و بعد قضاوت. در اقتصاد چیزی به نام نقطه سر به سری داریم، یعنی نمی توان از بانک ها انتظار داشت در قبال پرداخت سود 22 درصدی به سپرده ها، از وام های پرداختی هم سود 10 درصدی دریافت کنند! این موضوع باید موشکافانه بررسی شود چرا که در ساختار بانک ها باید واقعیت های حاکم بر ترازنامه بانک ها را مبنای ارزیابی و قضاوت قرار دهیم. ما باید توقعات خودمان را از بانک ها مشخص کنیم!

مدیر سابق اداره نظارت بر موسسات پولی غیر بانکی گفت: در دنیا رشد و توسعه و ارتقا یک نهاد اعتباری مثل بانک را تابع نرخ وام دهی و سپرده پذیری نمی داند، در واقع بانک ها از تفاوت نرخ سود تسهیلات رشد نمی کنند و فقط خدمات حرف اول را می زند. وقتی به کل سیستم نگاه کنیم این سوال منطقی نیست که چرا بانک ها تسهیلات نمی هند؟ چرا که بانک ها یا رغبتی در ارائه تسهیلات ندارند و یا اگر این رغبت هست منابعی مالی مکفی برای تسهیلات وجود ندارد!

سرطان بدخیم اقتصاد کاهش تورم است!

وی در خصوص راهکارهای لازم برای رهایی از مشکلات بانکی گفت: بزرگترین دستاورد دولت محترم کاهش تورم بوده و ای کاش که این کاهش تورم که به اعتقاد من سرطان بدخیم اقتصاد است، جراحی شود!

مشاور اسبق رئیس کل بانک مرکزی در این باره اضافه کرد: کاهش تورم باید منجر به کاهش نرخ تامین مالی در نظام بانکی و کاهش نرخ سود سپرده ها شود و به اعتقاد من جایی که دولت می تواند از نظام سوبسید استفاده کند باید از آن برای تولید محرک استفاده کند.

فاضلیان در توضیح موارد مطرح شده تصریح کرد: باید راهکارهای که برای فروش خودرو در سایپا و ایران خودرو انجام شد به شکل منطقی تری در این زمینه صورت بگیرد هر چند به نظر می رسد تا زمانی که نرخ های ما نرخ جاری باشد، حرکت تساعدی است.

وی خاطر نشان ساخت: هر چند که سیگنال های کاهش تورم و نرخ تمام شده پول، خود را در نرخ تولید ناخالص داخلی کشور نشان می دهد و اگر پافشاری و اصرار بر این سیاست درست بیشتر شود قطعا خبرهای بهتری از نظام پولی در سال های آینده خواهیم شنید ولی اگر بانک ها و سیستم پولی مقاومت کنند و نتوانند فرصت های اقتصادی را به بهره برداری برسانند و دولت نتواند اقدام حمایتی خود را در ایفای منابع مالی به صورت مناسب در بخش های مختلف تولیدی و صنایع مختلف و کارآفرینی ها داشته باشد، قطعا به نتایجی بهتر از این دست نخواهیم یافت.

شرایط حاکم بر اقتصاد، بانک ها را بنگاه دار کرده است/ قانون اجازه داده است!

مدیر سابق اداره نظارت بر موسسات پولی غیر بانکی در خصوص بنگاهداری بانک ها گفت: بنده در این خصوص نقدی دارم و اینکه بانک ها خود به خود بنگاهدار نشده اند و شرایط حاکم بر اقتصاد و وضعیت مالی جامعه آن ها را بنگاهدار کرده است! در حال حاضر صحبت از درستی و یا نادرستی بنگاهداری بانک ها نیست و باید به دنبال راهکاری برای حل این مشکل باشیم. باید نسخه شفاف بخش داد نه یک نسخه از سر بازکن!

وی با اشاره به اینکه اگر یک بانک بنگاهدار شده یعنی قانون و عقل اقتصادی به آن اجازه بنگاهداری داده تا بسیاری از هزینه های تامین مالی را پوشش دهد، گفت: این سوال در ذهن ایجاد می شود که اگر بانکی امروز بخواهد، تمام بنگاه های خود را واگذار کند آیا نظام اقتصادی کشش جذب بنگاههای واگذار شده را دارد؟ آیا سازمان خصوصی سازی برای بنگاههای دولتی که طبق قانون اصل 44 خصوصی می شوند بازار بالقوه ای در مدیریت و خریداری این شرکت ها را دارد؟

ایراد به قانون است نه بانک ها!/ به جای فربه کردن بانک ها مردم و فعالان اقتصادی تقویت شوند

فاضلیان سرمنشاء همه این مشکلات و بنگاهداری بانک ها را در بسترهای قانونی، نظارتی و اقتصادی دانست و اذعان داشت: ما باید با واقعیت ها، ساختار اقتصادی را قضاوت کنیم. مشکل اصلی از قانون، بسترهای نظارتی و اقتصادی کشور است که در این موضوع دخیل هستند. از هم اکنون باید با برنامه پیش رفت تا در آینده مردم به جای بانک ها بنگاهداری کنند و بانک ها تنها نقش واسطه را بازی کنند. اقتصاد باید در دست مردم باشد تا به جای فربه کردن بانک ها، بخش خصوصی و دولتی و از همه مهمتر عموم مردم و فعالان اقتصادی تقویت شوند.

متناسب با کاهش نرخ تورم نرخ سود سپرده ها کم شود

وی با اشاره به اینکه راهکار اصلی برای حل این مشکل را باید در کاهش نرخ تورم پیدا کرد تصریح کرد: باید نرخ تورم متناسب با نرخ رشد کاهش پیدا کند. ما در اقتصاد نرخ های ارزی داریم یعنی در صورتی که تورم کاهش پیدا کند متناسب با آن هم باید نرخ سود سپرده ها کم شود و در مقابل نرخ سود تسهیلات هم کاهش می یابد یعنی فرصت های اقتصادی کشور متبلور شود.

تحریک تولید، چاشنی کاهش نرخ تورم شود

مدیر سابق اداره نظارت بر موسسات پولی غیر بانکی در پایان در این خصوص گفت: اگر نرخ تورم به عدد 8 درصد برسد ولی عملا تولید در کشور فعال نشود، مشکل وجود دارد. در واقع سیاست های کلان دولت در بخش اقتصاد سیاست درستی است اما باید چاشنی تحریک تولید و تحریک تقاضا و پویایی اقتصاد ملی هم بیشتر شود.