- آیفون‌های واردشده را رجیستر کنید/ چرا دولت جلوی قاچاق را نمی‌گیرد؟ +فیلم
- ایجاد ۲۰ هزار شغل، نتیجه اجرای طرح رجیستری/ اطمینان از اصالت کالا، مزیتی برای خریداران موبایل است
- چالش آیفون و ارز ادامه دارد
- چرا تجارت دیجیتال باید آزاد و بدون محدودیت بماند؟
- استاندارد دوگانه در ممنوعیت واردات موبایل/ آیفون ممنوع، سامسونگ آزاد؟
اقتصاددان‌ها اعتقاد دارند در انقلاب صنعتی بعدی یکبار دیگر تاریخ تکرار خواهد شد و همانند دیگر انقلاب‌ها تاثیری بر روی اشتغال نخواهد گذاشت اما برخی محققان تکنولوژی اینطور فکر نمی‌کنند.
به گزارش خبرنگار بازار نیوز و به نقل از مجمع جهانی اقتصاد، این نوشته قرار است برخی پیامدهای اقتصادی چیزی که به آن "انقلاب چهارم صنعتی" گفته می‌شود را در نظر بگیرد. در این دوران استفاده از تکنولوژی‌های جدید و هوش مصنوعی تمام بخش‌های صنعتی را با خطر مواجه می‌کند. برخی اقتصاددان‌ها بحث می‌کنند که همانند تغییرات فنی رخ داده در گذشته، سبب افزایش شدید بیکاری نخواهد شد بلکه تنها تخصیص نیروی کار در مشاغل تغییر می‌دهد. اما برخی از آن‌ها به این اندازه خوش‌بین نیستند و اعتقاد دارند پیامدهایی برای نیروی کار خواهد داشت. در این نوشته می‌خواهیم به بررسی این اتفاقات بپردازیم.
ظهور ربات‌ها
رشد پر سرعت در روباتیک و تکنولوژی‌ها خودکار در سال‌های اخیر با رشد شغل‌هایی که در بریتانیا مهارت‌های کمتری نیاز دارند همزمان شده است. بحث‌های بسیاری زیادی پیرامون این موضوع وجود دارد که آیا رشد تکنولوژی موجب جا به جایی مشاغل بزرگ در بلند مدت خواهد شد؟ مثال‌های آن شامل ظهور تکنولوژی در انبارداری، حمل‌ونقل، هتلداری، رستوران‌ها و کشاورزی است: گزارش‌هایی که وجود دارد می‌گوید این صنایع بسیار به نیروی کار با مهارت پایین وابسته هستند. در بریتانیا، خودروهای بدون راننده به طور آزمایشی در خیابان میلتون کینز در حال رفت و آمد هستند و انتظار می‌رود در سال 2018 آن‌ها وارد بزرگراه‌ها بشوند.
رباتیک: از بین برنده شغل یا افزایش دهنده شغل؟
یکی از دیدگاه‌های که وجود دارد این است که در گذشته رشد تکنولوژی همواره سبب بهبود شرایط کاری شده است و انتظار می‌رود در آینده نیز این‌گونه باشد. بنابراین هنگامی که بهره‌وری صنعت افزایش می‌یابد و شغل‌های در کارخانه از بین می‌رود، افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه سبب افزایش خالص اشتغال مخصوصاً در صنایع خدماتی خواهد شد. به همین دلیل اگرچه رباتیک جایگزین بسیاری از کارگران می‌شود اما شغل‌هایی که وابسته به هوش مصنوعی، خلاقیت و مهارت‌های اجتماعی (همانند آموزش، مشاوره، پرستاری و ..) است افزایش خواهد یافت.
اما برخی از صاحب‌نظران مطمئن نیستند که انقلاب بعدی تکرار گذشته باشد و می‌گویند روباتیک کم و بیش اشتغال در تمام صنایع را تحت تأثیر قرار خواهد داد و به بخش‌های مختلف اقتصاد فرصت لازم برای انطباق با این تغییرات را نمی‌دهد. گزارش اخیر دولت بریتانیا نتیجهگیری می‌کند نزدیک به یک‌سوم شغل‌های این کشور طی دو دهه آینده با خطر شدید جایگزینی رباتیک مواجه هستند؛ از جمله 2 میلیون شغل در خرده‌فروشی، یک و نیم میلیون شغل در حمل و نقل و انبارداری و یک میلیون و دویست و پنجاه هزار نفر در مراقبت‌های بهداشتی و سلامت.
آیا این بار شرایط فرق می‌کند؟
چه مقدار اتوماسیون کردن در انقلاب صنعتی چهارم می‌تواند با گذشته فرق داشته باشد و چه تأثیرات کوتاه و میان‌مدتی بر بازار کار خواهد گذاشت؟ احتمالاً بیشترین تفاوت در سرعت رشد تکنولوژی و انطباق با این شرایط است. هرمان هاسر متخصص تکنولوژی می‌گوید در ابتدای قرن نوزدهم 9 فناوری عمومی همچون چاپ، سیستم کارخانه، موتور بخار، راه‌آهن و موتور احتراق و برق وجود داشت که بسیار تأثیرگذار بود. این فناوری‌ها اغلب در صنعت وابسته به خودش سبب از بین رفتن هزاران شغل شد. برای مثال، ایجاد راه‌آهن سبب کنار گذاشتن اسب و کالسکه و در نتیجه حذف شغل‌هایی همچون مربی، نگهداری اسطبل، جانورشناس و غیره شد. استفاده از این فناوری‌ها به خاطر سرمایه‌گذاری‌هایی که بر زیرساخت‌ها نیاز داشت چندین دهه طول کشید تا عملیاتی شود. به همین دلیل فرصت کافی برای تطبیق با تغییرات در آن زمان وجود داشت.
اما سرعت پیشرفت تکنولوژی از قرن نوزدهم پیشرفت کرده است. هرمان هاسر به 8 تکنولوژی عمومی همچون خودرو، هواپیما، کامپیوتر، اینترنت، بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی در قرن بیستم اشاره می‌کند که شرایط را تغییر دارد. اغلب نوآوری‌ها جدیدی که در دنیا اتفاق می‌افتد با سرعت بیشتر و هزینه‌های کمتری توسعه پیدا می‌کنند. این نوآوری‌ها همچنین اغلب توسط شرکت‌های تکنولوژی بزرگ همچون اپل، گوگل، مایکروسافت، آمازون و فیس بوک انجام می‌شود که در حال حاضر ارزشی بیش از دو و نیم هزار میلیارد دلار دارند. هرچه این موج جدید تکنولوژی گسترده‌تر و ارزان‌تر شود آنگاه نرخ از دست دادن شغل در دنیا بیشتر خواهد بود و به اقتصاد فرصت کمتری می‌دهد تا خود را با شرایط جدید انطباق دهد.
برخی تکنولوژی‌ها همچون قدرت محاسباتی با سرعت برق و باد رشد کرده‌اند. کامپیوترها در طی 40 سال گذشته با تغییرات زیادی مواجه شده‌اند، آن‌ها تنها نقش یک ماشین‌حساب ساده را داشتند اما حالا می‌توانند تبدیل به موبایل، ماشین‌ها بدون راننده شوند و قابلیت اتصال به اینترنت هزاران داده را در اختیار مردم قرار داده است.
چطور این فناوری‌های جدید می‌توانند در آینده بر اقتصاد تأثیر بگذارند؟ در حال حاضر بیش از 5 میلیون نفر در بخش خرده‌فروشی و توزیع مشغول هستند. در آینده نه چندان دور، بیشتر کالاها می‌توانند به صورت آنلاین خرید و فروش شوند و از طریق ماشین‌ها و هواپیماهای بدون سرنشین به دست مصرف‌کننده برسند. انبارهایی که در آن کالاها نگهداری می‌شود کاملاً خودکار خواهند شد.
چقدر زمان خواهد برد؟
پیش‌بینی مدت زمان و اندازه این تغییرات بسیار سخت است. اما قطعاً سرعت رشد این تکنولوژی‌ها در کشورهای توسعه‌یافته‌ای که به دنبال کاهش حداقل دستمزد برای کم کردن نابرابری در جامعه هستند بیشتر خواهد بود. از این راه مخارج سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و هزینه‌های اولیه تأمین می‌شود.
دومین موضوعی که سرمایه‌گذاری در روباتیک را تحریک می‌کند مسائل جمعیتی است. ژاپن با کاهش رشد جمعیت از سال 2010 مواجه شده و از دهه 1970 نرخ باروری و مهاجرت در این کشور نزول کرده است. به دلیل کاهی یک‌پنجمی جمعیت طی 50 سال آینده انگیزه سرمایه‌گذاری بر روی روباتیک بالا خواهد رفت. بنابراین اصلاً اتفاقی نیست که ژاپن بالاترین نرخ سرمایه‌گذاری در تکنولوژی را دارد. بسیار از روبات‌ها همچون روبات‌های انسان‌نما، نگهبان و خانگی به صورت تجاری در دسترس هستند.
هوش مصنوعی
اغلب تصور می‌شود که روبات‌ها تنها می‌توانند محدوده مشخصی از وظایف محیطی را انجام دهند. یعنی اینکه آن‌ها در مسائلی همچون انبارداری و درون کارخانه کاربرد دارند اما در شغل‌های دیگر همچون پرستاری، مراقبت‌های بهداشتی و منشی‌گری دلسوزی لازم را ندارند و این بخش صنعت که به شغل‌هایی با مهارت کمتری نیاز دارد تأثیرپذیری کمتری خواهد داشت. از این رو، انسان‌ها همواره از مزیت‌های روباتیک برای ارتباط با دیگران می‌تواند استفاده کند.
در واقع، فن‌آوری‌ها با سرعت بالایی در حال تقلید از هوش انسان هستند. محققان اعتقاد دارند که این اتفاق نیاز به مدت زمان زیادی هم ندارد بلکه به سرعت توسعه خواهد یافت. یکی از مثال‌ها آن، فناوری تشخیص چهره است که در موارد امنیتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیستم تشخیص چهره گوگل به نام FaceNet پایگاه داده‌ای به اندازه 260 میلیون چهره دارد. در حال حاضر تنها با حجم 128 بایت برای هر صورت دقتی به میزان 86 درصد دارد.
نتیجهگیری
نگرانی‌های بسیاری وجود دارد که اقتصاد و جامعه به هیچ وجه آماده انقلاب صنعتی بعدی نیست. این اتفاق می‌تواند میلیون‌ها شغلی که نیاز به مهارت‌های پایین دارد را از بین ببرد، بسیاری از کسب‌وکارهایی که نتوانستند خودشان را با شرایط تطبیق دهند نابود کند و در نهایت سبب افزایش نابرابری درآمدی در جامعه شود.
اقتصاددان‌ها با نگاه به انقلاب‌های صنعتی سابق تصور می‌کنند هیچ کدام از این اتفاقات به عنوان یک تهدید مطرح نیست. اما امکان دارد آن‌ها سرعت رشد تکنولوژی و قدرت تطبیق اقتصاد را به خوبی تخمین نزده باشند. به نظر اشتباه بزرگی است که تهدیدهای پیرامون این فناوری‌های جدید را در نظر نگیریم.
لینک کوتاه خبر: bzna.ir/0004M2
خبرهای مرتبط
نظرات کاربران
آخرین اخبار
