آیا روحانی توانسته شکاف فقیر و ثروتمند را کم کند؟

یکی از وعده های روحانی کاهش نابرابری درامدی در اقتصاد کشور بود. آمارهای اقتصادی می‌گوید روحانی در این قسمت از اقتصاد موفق نبوده و شاخص ضریب جینی با رشد مواجه شده است.

به گزارش خبرنگار یازار نیوز، یکی از وعده‌های مهم اقتصادی روحانی در انتخابات سال 92 کم کردن شکاف درآمدی در بین افراد افراد جامعه بود. وی در سال 92 بیان کرد: اساس برنامه‌ اقتصادی من بر دو محور «تولید ثروت ملی» و «توزیع عادلانه ثروت» استوار است.

توزیع عادلانه درآمد به این معنی است که فاصله بین افراد فقیر و ثروت‌مند کاهش یابد. یکی از مهم‌ترین ابزارها پیش روی دولت برای از بین بردن این شکاف درآمدهای مالیاتی می‌باشد. در اغلب کشورهای توسعه یافته نرخ مالیات (درصدی مشخصی از درآمد) با افزایش درآمد رشد خواهد کرد تا هزینه‌های دولت بیشتر از قشرهای بالای درآمد تامین شود و هم با خرج کردن دولت در بخش‌های زیرساختی درآمد بخش‌های پایین درآمدی افزایش یابد.

برای بررسی شکاف درآمدی در اقتصاد شاخصی وجود دارد به عنوان ضریب جینی. این شاخص در بازه بین صفر و یک متغیر است. رقم صفر به معنی برابری کامل درآمدی و رقم یک به معنی نابرابری کامل است. بنابراین هرچه این عدد به یک نزدیک‌تر شود آنگاه نابرابری درآمدی افزایش یافته است. نکته مهم این است که در هیچ اقتصادی این ضریب برای یک یا صفر نبوده است و در تمام کشورهای دنیا تا حدی نابرابری وجود دارد.

وضعیت ضریب جینی در دنیا

در حال حاضر و بر اساس آخرین آمارها کشور آفریقای جنوبی دارای بیشترین ضریب جینی (0.63) است. کشورهای آذربایجان (0.16) و اوکراین (0.24) و نروژ (0.25) نیز دارای بهترین توزیع‌های درآمدی هستند. رتبه ایران از نظر ضریب جینی در سال ۲۰۱۳ و همچنین سال ۲۰۱۴ با نمره 0.38 ، میان ۱۳۶ کشور جهان ۶۸ بوده و بالاتر از کشورهایی نظیر آمریکا، قطر، روسیه و ترکیه قرار دارد.

ضریب جینی در دولت‌های دهم و یازدهم

بر اساس این آمار ضریب جینی در دولت دهم روند نزولی را طی می‌کرد به صورتی که از سال 0.41 سال 1388 به رقم 0.3659 در سال 1391 نرسید اما با روی کار آمدن دولت یازدهم روند ضریب جینی حرکت صعودی به خودش گرفت و در سال 1394 به رفم 0.39 رسید. برای خانوارهای شهری و روستایی نیز روند ضریب جینیبه همین صورت است. ضریب جینی شهری در سال 1388 برابر 0.3893 بود که در پایان سال 1391 به رقم 0.3659 و در سال 94 به 0.37 رسید. نابرابری درآمدی در مناطق روستایی کمتر از مناطق شهری است. این شاخص در دولت احمدی‌نژاد 0.05 کاهش یافت اما در دولت روحانی با افزایش اندکی به 0.34 رسید.

یکی دیگر از شاخص‌هایی که برای نابرابری درآمدی مورد استفاده قرار می‌گیرد سهم ده درصد ثروتمندترین به ده درصد فقیرترین افراد جامعه است. این شاخص نیست روندی مشابهی همانند ضریب جینی دارد که حاکی از بدتر شدن شرایط در دولت روحانی می‌باشد.