به گزارش بازار نیوز، املاک نجومی، حقوق نجومی، زمین در میدان ونک، استفاده از رانت دولتی و واردات غیرقانونی، این‌ها قسمتی از نزاع‌های پیرامون فساد در روز جمعه بود. دو گروه موافق و مخالف دولت در مقابل یکدیگر قرار گرفتند و از هر ترفندی برای افشای فساد استفاده می‌کردند. اهرم فساد برای جمع کردن رأی مردم. اهرمی که سعی داشت خود نامزد انتخاباتی و اطرافیانش را پاک و گروه مقابل را استفاده کننده از رانت‌های دولتی نشان دهد. فساد تنها با اتهام زدن حل نمی‌شود و همت می‌خواهد. در مناظره روز جمعه هر دو گروه بازنده بودند. چراکه تنها مردم از دستگاه‌های حکومتی ناامید شدند. 

محوری بودن فساد در مناظره روز جمعه که پیرامون مباحث اقتصادی بود دور از ذهن نبود. املاک نجومی، حقوق نجومی، اختلاس بابک زنجانی و گم‌شدن دکل نفتی تنها چند نمونه از اتفاقاتی بود که طی چهار سال گذشته افکار عمومی از آن آگاه شدند و در مناظره سعی شد که هرکدام از دو طرف از آن استفاده کنند. اما آن‌ها تنها به اتهام زدن به یکدیگر پرداختند و اگر قبول دارند فساد در کشور وجود دارد که به‌طورقطع این‌گونه است هیچ برنامه‌ای برای رفع بزرگ‌ترین معضل اقتصادی ایران پیشنهاد نشد. 

دیگر دوران دولت پاک گذشته است. مردم فریب افرادی که ادعای ساده‌زیستی و مدافع حقوق ملت را سر می‌دهند نمی‌خورند. چرا که حتی اگر خود نامزد انتخاباتی و اطرافیان وی پاک باشند باز هم دلیلی بر عدم وجود آن بر حلقه‌های پایین سیاستی وجود ندارد. قوانین مقررات است که مقابل هیولای فساد در کشور قرار می‌گیرد. قوانین و مقرراتی که دیگر به‌عنوان یکی از شاخه‌های علمی در اقتصاد و حقوق شناخته می‌شود. افراد به‌عنوان یک بازیگر اقتصادی هنگامی‌که برای آن‌ها بین منافع فردی و اقتصادی تضادی روی می‌دهد طرف منافع فردی را خواهند گرفت. وابستگی با شخصیت فرد هم ندارد و باید سعی کرد تا با قوانین و اصلاح بخش‌های گوناگونی از اقتصاد مقابل آن گرفته شود. 

در مناظره دیروز یکی از نامزدها لیست اموال خود را منتشر کرد تا بازهم از شعار ساده‌زیستی سعی در جمع کردن رأی داشته باشد. لیست اموالی که بازخورد بسیار متفاوت‌تری از آنچه وی انتظار داشت در شبکه‌های اجتماعی داشت. با فرض اینکه محدوده دارایی وی در همین مقدار اعلام‌شده باشد آیا می‌توان نتیجه گرفت که وی به دنبال مبارزه با فساد است؟ میزان دارایی یک فرد معیار مناسبی بر پاک بودن وی نیست بلکه باید مشخص شود وی چگونه همان مقدار مشخص از دارایی را بدست آورده و آیا مالیات هر یک از آن‌ها را پرداخت کرده است یا نه.  دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا زیر فشار شدید افکار عمومی برای نشان دادن اظهارنامه مالیاتی است. اظهارنامه‌ای که کل فرآیندهای درآمدی وی را نشان می‌دهد، اما مردم آمریکا نمی‌خواهند ببینند وی چه مقدار دارایی دارد بلکه به دنبال این هستند که آیا دونالد ترامپ از رانت دولتی برای فرار از مالیات استفاده کرده است یا نه. کارشناسان اقتصادی و مردم بسیار خوشحال‌تر می‌شدند اگر وی و تمام نامزدها درباره عملکرد خودشان برای مبارزه با فساد در دستگاه دولتی که ریاست آن را بر عهده داشتند حرف می‌زد. آیا فساد در شهرداری کاهش یافته است؟ آیا دولت اقدامی برای مبارزه با فساد در دستگاه دولتی کرده است؟ قوه قضایی چه راهکارهایی در برخورد قاطع با عوامل فساد داشت؟ آیا توانسته است فساد را در دستگاه قضایی کاهش دهد؟ این‌ها چیزهایی است که باید توضیح داده می‌شد و نشان دادن یک برگه از دارایی‌ها تنها منحرف کردن افکار عمومی است.

مبارزه با فساد همت عالی می‌خواهد. باید رسانه‌ها و روزنامه‌ها آزاد گذاشته شوند تا بدون هیچ واهمه‌ای گزارش‌های مردمی را در اختیار عموم قرار دهند. بیشتر کشورهای دنیا از جمله کره جنوبی  که پرچم‌دار مبارزه با فساد هستند طرحی به نام شهروند بازرس را عملیاتی کرده‌اند. بر اساس آن فردی که فساد در دستگاه دولتی و یا حتی خصوصی را افشا می‌کند نه‌تنها دستگیر نخواهد شد بلکه از سوی قانون نیز از وی حمایت می‌شود. در کشور کره جنوبی قانون حمایت از افشاگران در تاریخ 2011 تصویب شد و بر اساس آن اگر افشای اطلاعات دولتی یا خصوصی مستقیماً سبب افزایش درآمد یا کاهش هزینه‌های یک نهاد دولتی شود می‌تواند تا ۲ میلیون دلار پاداش داشته باشد.

پرداخت رشوه به نهادهای دولتی با گفتن اینکه کدام دولت پاک است حل نمی‌شود چراکه همان‌طور که گفته شد دولت نمی‌تواند تمام کارمندان میانی را زیر نظر قرار دهد. بهترین راه برای مقابله با این پدیده متداول در تمام دستگاه‌های دولتی کشورهای جهان دولت الکترونیک است. زیرا رابطه رودررو به حداقل خواهد رسید و در واقع دریافت‌کننده خدمات دولتی نمی‌تواند با مقامات دولتی به طور مستقیم ارتباط داشته باشد تا به وی پیشنهاد رشوه دهد. 

مبارزه با فساد یک فرآیند است که به فرد متکی نیست. باید از ریشه امکان وجود رانت در کشور را خشک کرد. متأسفانه مناظره‌ها نشان داد همانند سال‌های قبل نامزدهای انتخاباتی هیچ برنامه‌ای برای مبارزه با فساد ندارند و تنها سعی می‌کنند پاک بودن خود یا اطرافیانشان شعار دهند. اما این موضوع چقدر مهم است؟ هیچ.