محمد فاضلی:
محمد فاضلی:در فضای سیاست گذاری ایران برخی مسائل تبدیل به مسئله بدخیم شده است، به طوری که مسائل وارد میز تصمیم‌گیری نمی‌شوند و حتی اگر این مسائل وارد میز تصمیم‌گیری هم شوند کسی درباره آن‌ها تصمیم شجاعانه‌ای نمی‌گیرد.
محمد فاضلی، دکترای جامعه شناسی و استاد دانشگاه شهید بهشتی در رابطه با سیاست گذاری ایران به خبرنگار بازار نیوز گفت: در فضای سیاست گذاری ایران برخی مسائل تبدیل به مسئله بدخیم شده است، به طوری که مسائل وارد میز تصمیم‌گیری نمی‌شوند و حتی اگر این مسائل وارد میز تصمیم‌گیری هم شوند کسی درباره آن‌ها تصمیم شجاعانه‌ای نمی‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: ویژگی مسئله بدخیم این است که قرار است مسئله توسط افرادی حل شود که خودشان آن را ایجاد کرد‌ه‌اند. ویژگی دیگر این است که تا زمانی که راه حل تعریف نشود مسئله مشخص نخواهد شد. به عنوان مثال امروز می‌گویند ما مشکل آب داریم، اما راه حل انتقال آب از دریای خزر به سمنان، از خلیج فارس به کویر یزد تعریف میشود. هنگامی که این راه‌حل‌ها مطرح میشود آنگاه مسئله کمبود آب خواهد بود. اما اگر راه حل را صرفه‌جویی و یا افزایش بهره‌وری در کشاورزی تعریف کنیم آنگاه مسئله از کمبود آب به مدیریت تقاضا تبدیل میشود. همانطور که مشخص است هنگامی که راه حل تعریف شود جنس مسئله تغییر خواهد کرد.
استاد دانشگاه شهید بهشتی بزرگترین مشکل تغییر اجتماعی ایران را تعارض منافع می داند و می گوید: اتفاقاتی که سبب شده در کشور ایران تغییر اجتماعی رخ ندهد چند ویژگی در حوزه سیاست‌گذاری است. ما به شدت دچار تعارض منافع هستیم. به عنوان مثال ما می‌خواهیم اصلاحات در آموزش عالی انجام دهیم تا جلوی رشد کمی آن گرفته شود. اما می‌خواهیم با اساتیدی که خود به واسطه درآمد و ارتقا رتبه علمی درگیر مسائل کمی هستند رشد کمی را متوقف کنیم. این به معنی مسئله بدخیم است. زیرا از همان کسی که خود مسئله را ایجاد کرده می‌خواهیم موضوع را حل کند.
محیط زیست و احزاب
فاضلی درباره رویکرد محیط زیستی احزاب در ایران می‌گوید: ما با احزاب سیاسی مواجه هستیم که به معنی واقعی سیاسی هستند. اصلاح‌طلب و اصولگرا برنامه محیط زیست ندارد. تا حالا یک صفحه فراکسیون امید منتشر کرده که بیانگر برنامه اصلاحات نظام بهداشت و درمان باشد؟ اصلا کل سیستم اصلاح طلب و اصولگرا یک مانیفست محیط زیست دارد؟ این احزابی که ما داریم موضع‌شان در مقابل محیط زیستی که این کشور را به نابودی می‌کشاند چیست؟ ما با احزاب به معنای واقعی سیاسی مواجه هستیم که آن‌ها سیاستی ندارند.
وی ادامه می‌دهد: سیاست‌گذاران برای سیاست‌های خود هیچ جایگزینی ندارند. در پروژه انتقال آب خزر به سمنان به شدت اعراض کردیم و گفتیم نباید انجام شود. بعد از اثبات این هزینه اضافی بر گردن ملت ایران، مقام مسئول قبول کرد که این اقدام اشتباه است و منتقدان راهکار بعدی را ارائه کنند. هفت ماه است دنبال متخصصان آب این کشور میگردم که یک راه حل جلوی این مشکل بگذارند. مجموعه های دانشی ما، جایگزین ندارند. امروز همه از سیستم بانکی و مسکن ناراضی هستند. اما جایگزین و راه حلی برای آن نمی‌شناسند.
فاضلی درباره عدم وجود سیاست جایگزین (Alternative policy) در تمام قست¬های کشور می¬گوید: نه سیستم دانشگاه نه احزاب و نه تیم های دیگر سیاست جایگزین تولید نمی‌کنند. در این فرایند، امر ذاتا غیر سیاسی، سیاسی شده است. تصمیم گیری در نظام بهداشت و درمان از اساس تا بُن دندان سیاسی است. زیرا بحث درباره ده¬ها هزار میلیارد تومان پول است. در آمریکا سر 5 هزار میلیارد پول سه ماه بحث و بررسی می¬شود که این پول را بدهیم یا نه. در چنین فرایندی فقدان شفافیت هم وجود دارد.
این استاد دانشگاه با ذکر مثال پل صدر در عدم وجود شفافیت گفت: پل صدر، این معجزه دو طبقه هنوز گزارش اقتصادی مشخص ندارد. روز اول گزارش اقتصادی این سازه باید مشخص می‌شد. گفتند 640 میلیاد تومان. 640 میلیار شد 2 هزار میلیار تومان. معاون حمل و نقل اعلام کرد 4 هزار میلیارد تومان سپس شورای شهر اعلام کرد 7 هزار میلیارد تومان، دیگری آمد گفت 8 هزار میلیارد تومان. 8 هزار میلیارد تومان به قیمت سال 91 با دلار 1200 تومان میشود 6 میلیارد دلار، به قیمت دلار سه هزار تومان میشود 2 و نیم ملیارد دلار. 17کیلومتر جلوی پنجره خانه های مردم پل زدند.
دکتر فاضلی گفت: در تونل مارمارای استانبول 76 کیلومتر ریل کشیده شده است، 13 کیلومتر تونل زده اند، 1400 متر آن زیر دریاست. 41 ایستگاه مترو دارد. 1 و نیم میلیون مسافر در روز جا به جا میکند و جاذبه توریستی است. یک میلیون دلار آن را جایکا و یک و نیم میلیون دلار را بانک توسعه اروپایی داده است. با 2 و نیم ملیارد دلار 76 کیلومتر خط مترو، 13 کیلومتر تونل، 1400 متر زیر دریا تونل کشیده اند و ما با همین مقدار پول 7 کیلومتر پل ساختیم و تنها قطعه تکنولوژک آن، یعنی نئوپرن را از ایتالیا وارد کردیم. با همین پول می¬شود 6 هزار دستگاه اتوبوس نو برای شهر تهران خرید یا 24 کیلومتر مترو احداث کنیم.
وی ادامه می¬دهد: ارزیابی محیط زیستی سدها کجاست؟ ارزیابی محیط زیستی بیشتر از صد واحد فولاد سازی در نقاط کویری کشور کجاست؟ وقتی ارزیابی نباشد گفت و گو شکل نمی‌گیرد. خوب است که هر سال انتخابات باشد این گفت و گو ها شکل بگیرد. درد جامعه ما گفت و گو است. وقتی گفت وگو شکل نگیرد، اعتلاف شکل نمی‌گیرد. آدم ها همدیگر را پیدا نمی‌کنند. انتشار ارزیابی محیط زیستی هیچگونه تعارضی با قانون اساسی ندارد.
دکتر فاضلی با اشاره به اینکه گزارش ارزیابی پروژه‌هایی همچون پل صدر وجود ندارد ادامه داد: ما احتیاجی به یک مرد مقتدر که گوش کسی را بپیچد نداریم، احتیاج به 2 قانون داریم که اعلام کند ارزیابی اقتصادی کلیه پروژه های بخش دولتی، بخش خصوصی، بخش شبه دولتی باید روی اینترنت منتشر شود تا ملت بدانند ما چه می‌سازیم! وقتی این کار ها انجام نشود، هزینه نیز تقسیم نمیشود و نمی‌توانیم اصلاحات را در این کشور پیش ببریم. بیشترین هزینه اصلاحات را باید کسانی بدهند که تا کنون از اصلاح نشدن وضعیت بیشترین بهره را برده اند. نمیشود فقرا هم به اندازه ثروتمندان هزینه اصلاحات را بپردازند.
این کارشناس جامعه شناسی گفت: تنها امید این است که فضای آزادی شکل بگیرد که بتوانیم در آن گفت وگو کنیم. هیچ راهکار معجزه آسایی برای حل خرابکاری های ما وجود ندارد. صحنه اقتصاد سیاسی تغییر اجتماعی در ایران این است که عده ای منتظر معجزه‌اند در حالی که مجموعه‌ای از عوامل گسترده مقابل آن ها ایستاده است.
لینک کوتاه خبر: bzna.ir/0005Sz
خبرهای مرتبط
نظرات کاربران
آخرین اخبار
