گروه اقتصاد کلان بازارنیوز : موسسه مطالعات دین و اقتصاد پنجشنبه گذشته میزبان محمدجواد ایروانی، وزیر امور اقتصاد و دارایی دوران دفاع مقدس بود که طی آن، سیاست های پولی ، مالی و تجاری سالهای 1364 تا 1368 مورد بررسی قرار گرفت. در حاشیه این نشست، خبرنگار بازارنیوز، گفتگویی را با ایروانی انجام داد که مشروح آن را می خوانید:

بازارنیوز: با توجه به این که بازار آزاد 3% از حجم مبادلات ارزی را تشکیل میدهد،و عمده حجم مبادلات با دلار 4200 و یا در بازار ثانویه انجام میشود،چرا مرجع تعیین نرخ ارز باید بازار آزاد باشد؟

این اتفاق حاصل یک جنگ روانیست. زمان جنگ هم همینطور بود.خیار مگر چقد وابستگی ارزی دارد؟خودم از چرخی سر چهارراه پرسیدم که چرا خیار گران شده میگفت دلار گران شده!

در آن دوران هم مثل الان در پی آن بودند که قیمت دلار را آزاد کنیم.این که تولید داخل است که هیچ، آن بخش وارداتی هم با دلار 4200 یا 8000 تومانی است.بنابراین فقط تاثیر روانی بر جامعه است که از دو دهه پیش در اندیشکده های امریکایی در پی آن بودند.

بازارنیوز: چگونه باید جلوی این جنگ روانی گرفته شود؟

رسانه ها باید کمک کنند.در فضای مجازی هرکسی دوست دارد قیمت دلار را تعیین میکند و کسی هم جلویش را نمی گیرد.رسانه ها باید کمک کننده باشند.رسانه مجازی وجود دارد که آرمش دلار است و فلش روی آرم هم رو به بالاست.این جنگ روانی است.یعنی قیمت همیشه صعودی است.باید جلوی این فضای روانی را گرفت.چرا فکر می کنیم وقتی ترامپ یک حرفی زده ارزش پول ما کم میشود و دلار گران تر می شود؟ اتفاقا باید بعد از سخنرانی ترامپ دلار کاهش می یافت. اینها همه عملیات روانی بر جامعه است.

بازارنیوز: در شرایط امروز پیمان دو جانبه پولی و مالی چقد میتواند کمک کننده باشد؟

بسیار مهم و حیاتی است.این در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و سیاست های کلی و قانون برنامه ششم توسعه آمده است.کشورها برای حفظ ذخایر خودشان پیمان های پولی دوجانبه را انجام می دهند.مثلا بین کره جنوبی و ژاپن که هردو جزو اقمار آمریکا هستند این پیمان ها وجود دارد. هم برای حفظ ذخایرشان و هم مسیری است برای دور زدن تحریم ها. ایران نیز قبلا از این دست پیمان ها داشت. هم قبل انقلاب، هم زمان جنگ بین ما و ترکیه و چین و یکسری کشورهای دیگر بود که یک شبه بعضی ها این پیمان ها را به هم زدند.آنهایی که به هم زدند می خواستند روابط اقتصادی ایران و غرب را شکل دهند.

این پیمان ها چون دو جانبه است شما می توانید شرکای استراتژیکتان را بشناسید.چون یک طرفه نیست که هر وقت بخواهد تحریم کند و برهم بزند.اینها پشت صحنه دارد. یک عده نمیخواهند این پیمان ها شکل بگیرد.منافعشان در این نیست.

بازارنیوز: برای خروج از شرایط فعلی که قدرت خرید مردم کاهش یافته چه راه کاری دارید؟

بهترین کار ارائه کارتهای هوشمند خرید(مانند کوپن) است.شما از این طریق می توانید الگوی مصرف را در جامعه کنترل کنید و از احتکار و این طور مسائل جلوگیری کنید. همچنین میتوانید در زمینه بهداشت کنترل داشته باشید و همین باعث میشود بسیاری از هزینه های درمانی و بهداشتی که ناشی از الگوی بد مصرف است از بین برود.

حتی در کشورهای پیشرفته هنوز هم این شکل کارها مرسوم است.مثلا تا جایی که بنده اطلاع دارم در آمریکا همین کارتهای هوشمند به مردم داده میشود که با آنها خریدهایشان را انجام دهند.این راهکار می تواند در شرایط فعلی بسیار کمک کننده باشد.

بازارنیوز:در زمان جنگ پیمان سپاری ارزی را اجرا می کردید موافق و مخالفانی دارد. به نظر شما در شرایط امروز پیمان سپاری باید انجام شود و آیا امکانات این طرح وجود دارد؟

حتما باید انجام شود. این جزو بدیهیات است در همه جای دنیا که دولت ها باید بدانند صادر کننده ارزش را چقدر و چگونه وارد می کند.نمی شود که دولت به صادر کننده یارانه و تسهیلات برای صادرات ارائه دهد اما صادرکننده همه جور سود ببرد؟ اگر به فکر صادرات هستند طرح های تشویقی بگذراند چرا سیاست بدیهی را انجام نمی دهند.دولت باید بداند چقد ارز داخل کشور دارد.