بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران امروز (دوشنبه) در نشست خبری با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در عرصه سیاست خارجی پرداخت و به سؤالات مطرح شده پاسخ داد.

* اروپا در اسرع وقت مکانیسم‌های مورد توقع ایران را عملیاتی کند

وی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت کانال ویژه مالی اروپا SPV و اراده اروپا برای انجام این کار عنوان کرد: اتحادیه اروپا و ۳ کشور اروپایی عضو برجام و 1+4 متعهد به برجام هستند و باید تعهداتشان نسبت به ایران را انجام دهند. این توقع وجود داشته و دارد که آنها در اسرع وقت مکانیسم‌ها و سازوکارهای مورد نیاز و توقع ایران را عملیاتی کنند و بتوانند شرایطی را فراهم کنند که این سازوکارها به مرحله اجرایی شدن برسد.

قاسمی با بیان اینکه متاسفانه این روند به دلایل مختلف تا حدی با کندی مواجه بود و است، اظهار داشت: توقع ما از سه کشور عمده اروپایی عضو 1+4 که متعهد به برجام و خواستار حضور ایران در برجام بودند این است که آنها هم متقابلا تعهداتشان را بعد از خروج آمریکا از برجام به مرحله اجرا بگذارند.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی این سازوکار را تجربه نوینی خواند و گفت: این تجربه تا حدی برای اجرایی و نهایی شدن آن برخی ابهامات هنوز وجود دارد؛ ولی این مسایل دلیلی نیست که اروپا در رفتار و اقدامات خود از سرعت لازم برخوردار نباشد.

وی گفت: امیدواریم اروپا بتواند در این مقطع مهم توانایی خود را در کنار بیان و اراده مثبتی که از آن صحبت می‌شود نشان دهد و بتواند این سازوکار را به هر شکلی که می‌توانند بین خود تفاهم کنند به مرحله اجرا بگذارند قطعا این مسئله درون اروپایی است و به خود آنها مربوط است و ما صرفا منتظر تفاهمات این کشورها برای اجرایی شدن این سازوکار هستیم و هنوز امیدوار هستیم و می‌مانیم که این سه کشور توانایی خودشان را در این برهه از زمان نشان دهند و اروپا بتواند در جایگاه واقعی خود که همانطور که در سخن و گفتار از آن صحبت کرده، بتواند کار عملی خود را در خصوص ایران به مرحله عمل و اجرا بگذارد.

*ظریف ارگان و فرد خاصی را متهم نکرد

 این دیپلمات ارشد کشورمان در واکنش به سؤالی درباره اظهارات کریمی قدوسی نماینده مجلس که به نقل از آقای اژه‌ای گفته بود که قوه قضاییه خواستار ارائه اسناد مربوط به پولشویی از سوی وزیر خارجه است، گفت: تاکنون هیچگونه درخواستی از سوی آقای اژه‌ای سخنگوی قوه قضاییه دریافت نکردیم و به نظر می‌رسد بیان آن نماینده محترم باز هم مثل دیگر بیاناتش با واقعیت تطبیق ندارد و احتمالا این موضوع را بر اساس یک سوءتفاهم و‌ توهم مطرح کرده باشد.

وی افزود: زمانی می‌توانند چنین بحثی را مطرح کنند که چنین نامه‌ای به وزارت خارجه ارسال شده باشد و چنین نامه‌ای تاکنون به وزارت خارجه ارسال نشده است.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت: بیان ظریف درباره پولشویی روشن و شفاف بود و نیاز به روشنگری بیشتر ندارد. ایشان از یک آسیب جدی اساسی در اقتصاد ایران صحبت کرد و قطعا اولین فردی نبود که در جمهوری اسلامی ایران در این خصوص صحبت کرده است. در گذشته و در گذشته‌های دورتر از سوی دیگر مقامات کشور در سطوح مختلف در رسانه‌ها و در نزد برخی نمایندگان پارلمان این موضوع مطرح شده بود و آقای ظریف این موضوع را در ادامه همان مباحث با توجه به اهمیت آن در شرایط اقتصاد مقاومتی و دوران تحریم، این را مطرح کرد.

وی اضافه کرد: ظریف چیز خارق العاده‌ای عنوان نکرد، بیانی است از یک مشکل و معضل اقتصادی که باید آن را رفع و رجوع کرد. ایشان در صحبت‌های خودش نه ارگان و نه فرد خاصی را متهم کرد، بلکه یک بیان موضوع، معضل و بیماری بود که اشاره کرد.

قاسمی گفت: تعجب می‌کنم چرا این سخن و گفتار تا این حد با بازتاب‌های تند و عجیب نزد برخی از سیاستمداران مواجه شده است.

*ظریف با قدرت و اقتدار تمام به انجام وظایفش مشغول است

سخنگوی وزارت خارجه همچنین خبر استعفای ظریف را تکذیب کرد و گفت: این نوع خبرها از کانال‌های مشخصی تولید، پردازش و ترویج می‌شود. آقای ظریف با قدرت و اقتدار تمام به انجام وظایفش مشغول است. دیروز بعدازظهر در کمیسیون امنیت ملی حضور داشت و امروز هم میزبان یک هیأت خارجی (وزیر خارجه انگلیس) است و با قوت تمام کار وزارت خارجه را دنبال خواهد کرد.

قاسمی طرح این نوع شایعات را حساب شده و دقیق و در شرایط کنونی در راستای تضعیف وزارت خارجه و شخص وزیر خارجه خواند و آن را شدیدا تکذیب کرد و گفت‌: بار اول نیست این شایعات در برخی رسانه‌ها، فضای مجازی و حتی امروز صبح در برخی از رسانه‌های رسمی کشور منتشر شد.

*منتظر هیچ کشوری نخواهیم بود

وی مجددا در پاسخ به سوال دیگری درباره سازوکار مالی اروپا و اینکه اگر اروپایی‌ها نتوانند این سازوکار را عملیاتی کنند، قدم بعدی ایران چه خواهد بود؟ اظهار داشت: امیدواریم در ادامه روندی که با اتحادیه اروپا طی کردیم بتوانیم به این فرمول مشخص و سازوکار برسیم و اتحادیه اروپا و سه کشور در این جهت گام‌های اساسی را بردارند.

قاسمی با بیان اینکه در اراده سیاسی اتحادیه اروپا که بسیار هم در مقاطع مختلف بیان شد، نمی‌خواهم تردید و ایجاد شبهه کنم، عنوان کرد: امیدوارم این اراده سیاسی کماکان ادامه داشته باشد و در بحث سازوکارها که به سختی‌های آن به عنوان یک تجربه جدید و دشوار که باید تجربه شود، واقف هستم، بین تعداد زیادی از کشورها که معمولا همکاری و رسیدن به تفاهم در موضوعات داخلی خودشان نیز با چالش‌های بسیار در طول دهه‌های گذشته همراه بوده، نهایتا در این قضیه بتوانند به یک راهکار مشخصی برسند.

وی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران همانگونه که رهبران کشور در گذشته بیان کردند و به درستی هم این موضوع را مطرح کردند، «با اروپایی‌ها صحبت کنید، ولی منتظر دیگران نمانید»، و با استفاده از تمامی ظرفیت‌های داخلی و امکانات کشور، مسائل اقتصادی کشور را دنبال کنید.

سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: قطعا منتظر هیچ کشوری نخواهیم بود. تمامی توان و امکانات خودمان را بر امکانات مردمی، ظرفیت‌های بومی و پتانسیل‌های درون کشور قرار خواهیم داد و راهکارهای بسیاری برای ما هنوز روی میز وجود دارد.

قاسمی عنوان کرد: اگر بدانیم طرف‌های برجامی ما نمی‌توانند یا نمی‌خواهند در تعهداتی که به عهده آنها نهاده شده، گام بردارند، از ابزارها و توانمندی‌های خود استفاده لازم را خواهیم کرد. البته هنوز معتقدم باید امیدوار بود و جای امیدواری است ولی هنوز ابزارها و گزینه‌های ما پرباجاست به اضافه توانمندی ملی ایران و مردم ایران زمین که از توانمندی و ظرفیت‌های بسیاری برخوردارند و آنچه ما دنبال کردیم این بود که نشان دهیم کشوری متعهد و پایبند به تعهداتمان هستیم و تا لحظاتی که بتوان به تعهدات عمل کرد و دیگران بر قول و تعهد خود پابرجا هستند، ما نیز بر تعهدات خود باقی خواهیم بود.

وی همچنین گفت که در سفر جرمی هانت وزیر خارجه انگلیس به تهران درباره مسائل دوجانبه و منطقه ای گفتگو‌ خواهد شد.

سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد که برهم صالح رئیس جمهور عراق حامل پیام خاصی از سوی ایران برای عربستان نبوده است.

برهم صالح اخیرا به تهران سفر کرده بود و با مقامات عالی ایران دیدار و رایزنی کرد. وی بعد از سفر به تهران بلافاصله راهی ریاض شد و با ملک سلمان پادشاه سعودی دیدار کرد.

قاسمی درباره قطع فعالیت چند شرکت ایرانی در تاجیکستان گفت که این موضوع سیاسی نیست و در چارچوب عدم رعایت برخی مقررات محلی درباره پرداخت مالیات و ... بوده و موقتا کار آنها متوقف شده و پیگیر موضوع هستیم.

سخنگوی وزارت خارجه در ادامه نشست خبری خود تصریح کرد که ایران هیچ مذاکره ای با هیاتهای کارشناسی آمریکا نه در عمان و نه در جاهای دیگر نداشته است و این یک گمانه زنی است.

قاسمی درباره اظهارات منتشر شده به نقل از کمال خرازی در گفت‌وگو با فرانس ۲۴ مبنی بر اینکه شاید عناصری در داخل دست به عملیات در اروپا زده باشند، گفت: فکر می کنم بیان خرازی بیان دیگری بوده و من آن را تایید نمی کنم که عناصری ممکن است از درون ایران دست به چنین اقداماتی بزنند. سیاست ما در برابر تروریسم و اقدامات خصومت آمیز روشن است. ما بهای زیادی در مبارزه با تروریسم پرداختیم و این وصله‌ها و اتهامات ربطی به ایران ندارد.

وی در ‌پاسخ به سوالی درباره خروج از برجام اظهار داشت: اگر به نقطه ای رسیدیم که نامطلوب بود و ماندن ما در برجام یا هر تعهد دیگری برای کشور متضمن ضرر و زیان بود، حتما تصمیماتی اتخاذ می‌کنیم که کشور متوجه ضرر و زیان نباشد و همه مقامات عالیرتبه خارج از بحثهای رسانه‌ای مسائل را رصد و دلسوزی‌های لازم را بیش از همه در این خصوص دارند.

وی در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره نشست وزرای خارجه ایران و ۱+۴ اظهار داشت: در آینده اگر احساس نیاز کنیم برای نشست در سطح وزرا حتما در این خصوص اقدام خواهیم کرد و از ارائه هرگونه تاریخ در این مقطع و در حال حاضر اجتناب می‌کنم و کمی صبر می‌کنیم و با صبوری جلو می رویم و اگر قرار شد چنین نشستی باشد محرمانه نخواهد بود و اطلاع رسانی خواهد شد.

سخنگوی وزارت خارجه ادعای برخی نمایندگان درباره غلط‌های ترجمه ای در CFT گفت: من تایید نمی‌کنم و تا جایی که اطلاع دارم اشکال ترجمه وجود ندارد. وی افزود: براساس اطلاعات من غلط‌های املایی و تایپی و ترجمه در این متن وجود نداشته است.

وی بار دیگر گفت که نامه‌ای از اژه‌ای دریافت نشده و تا آنجا که می‌دانم ظریف اسنادی را درباره پولشویی به جایی ارائه نداده است.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ بهخ سوال دیگری گفت که مانع و چالشی در روابط اقتصادی ایران و آذربایجان وجود ندارد. رابطه ما با آذربایجان و حوزه قفقاز و ارمنستان خوب است.

*برخی از دستگاه‌ها به دلایل خاص نقش خود را گمرنک کرده و یا مسائل خودشان را به وزارت خارجه واگذار می‌کنند

 خبرنگار دیگری درباره اینکه وزارت خارجه به وزارت داخله تبدیل شده و در هر موضوعی از جمله محیط زیست، آب، ربودن سربازان و ... همه نگاه‌ها به وزارت خارجه است و امروز موضوع CFT مطرح است و باید وزارت اقتصاد و دارایی باید پاسخگو باشد ولی وزارت خارجه وسط میدان است، از قاسمی پرسید چه چیزی باعث شده این اتفاق در کشور رخ دهد؟ که وی پاسخ داد: پاسخ به این سؤال سخت است. همه نکاتی که گفتید می‌تواند باشد یا نباشد.

سخنگوی وزارت خارجه افزود: من به عنوان یک عضو وزارت خارجه می‌توانم از این موضع صحبت کنم که وزارت خارجه در دوران و شرایط جدید و وضعیت منطقه و جهان، از توان و قدرت بیشتری برخوردار است ولذا در هر معضل و مسئله‌ای که می‌تواند وجود داشته باشد، نگاه‌ها تا حد زیادی به سمت وزارت خارجه معطوف می‌شود.

این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: این واقعیتی است که من به عنوان عضو وزارت خارجه آن را رد نمی‌کنم. از سوی دیگر اگر بخواهیم با کمی نگاه بدبینانه بر خلاف نگاه خوشبینانه قبلی نگاه کنیم، لطف برخی دوستان و دستگاه‌های اجرایی است که در شرایط سخت سعی می‌کنند از ظرفیت و امکانات وزارت خارجه هم استفاده کنند.

قاسمی یادآور شد: البته خوشحالیم که می‌توانیم در این برهه در همه حوزه‌ها که می‌تواند بخشی از منافع و مصالح ایران و مردم ایران باشد کمک کار سایر دستگاه‌ها و بخش‌های ذیربط باشیم. کتمان نمی‌کنم بسیاری از این موضوعات، بخش‌هایی از آن می‌تواند به وزارت خارجه مربوط باشد؛ ولی در برخی از موضوعات متاسفانه فکر می‌کنم برخی از دستگاه‌ها به دلایل خاص نقش خود را گمرنک کرده و یا مسائل خودشان را واگذاری و برون سپاری می‌کنند و به انتظار می‌نشینند که اگر به جایی رسید، نهایتا از میوه آن بهره‌برداری کنند.

وی گفت: ولی عوامل زیادی را در کالبدشکافی این سؤال که مطرح کردید می‌توان مطرح و درباره آن صحبت کرد.

* گروه فاطمیون برای افغانستان و دیگر کشورها خطرناک نیستند

 خبرنگار صدای افغان در این نشست به گزارش جدید انستیتو مطالعات خاورمیانه در واشنگتن درباره نقش ایران در شکل گیری آینده و فعالیت لشکر فاطمیون اشاره کرد و نظر قاسمی را در این زمینه جویا شد که وی در این باره گفت: گروه‌های زیادی در منطقه وجود دارند که در مجموعه نیروهای مقاومت قرار می‌گیرند و از اتباع بسیاری از کشورها هستند از جمله گروهی که اشاره کردید که فکر می‌کنم عمدتا از اتباع کشور افغانستان هستند.

وی افزود: با توجه به اشغالگری رژیم قدس و تجاوزاتی که به کشورهای اسلامی در منطقه وجود داشته، این گروه‌ها به طور خودساخته و داوطلبانه در صف مبارزه با اشغالگری و تجاوز بیگانگان حضور داشتند و نقش بسزایی ایفا کردند.

قاسمی گفت: آنچه که من می‌فهمم و از این نوع گروه‌ها می‌شناسم، به خصوص گروهی که نام بردید، این است که این گروه‌ها عمدتا فعالیت‌ و مبارزات خودشان را به تجاوزات رژیم اشغالگر قدس و مبارزه با تروریسم در کشورهایی مثل سوریه و عراق معطوف کردند و این گروه‌ها و گروه‌های مشابه هیچگونه خطری و مشکلی را برای کشورهایی مثل افغانستان که کشور خودشان هست، نداشتند و نخواهند داشت.

سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: آنچه این اندیشکده‌ها و سازمان‌های ذیربط در اقصی نقاط جهان و به خصوص آمریکا مطرح می‌کنند با اهداف مشخصی ساخته و پرداخته می‌شود و به تحلیل این نوع گروه‌ها اقدام می‌کنند. قطعا این گروه نه برای افغانستان و نه دیگر کشورها نه خطرناک و نه آزار دهنده هستند و هدفی که برای خود تعریف کردند، همان چیزی است که اشاره کردم.

فارس