معمولا این شاخص از تقسیم یک واحد انرژی بر یک واحد از تولید ناخالص داخلی محاسبه می‎شود؛ اگر شدت مصرف انرژی در یک کشور بیشتر از کشور دیگر باشد، به این مفهوم است که آن کشور برای تولید همان میزان کالایی که در کشور دوم تولید می‎شود، میزان بیشتری انرژی مصرف می‎کند.

شاخص شدت مصرف انرژی یا عکس آن یعنی بهره‎وری انرژی در ایران، بدترین وضعیت را در جهان دارد. بر اساس آمار در سال 2008 متوسط شدت مصرف انرژی در جهان 1.4 بشکه نفت خام به ازای هر هزار دلار بوده که این رقم در ایران در همان زمان چیزی حدود 4.2 بوده است. از سویی بخش اعظم تولید ناخالص داخلی در ایران صادرات میعانات گازی است و افزایش قیمت نفت وضعیت شدت مصرف را بهتر می‎کند که این ناشی از مصرف بهینه نیست. بسیاری معتقدند که عدد 6.8 بشکه نفت خام به ازای هر هزار دلار عدد صحیح شدت مصرف انرژی ایران در سال 2008 بوده است.

آمار ارائه‌شده که مربوط به 10 سال پیش است، اگر تاکنون بدتر نشده باشد، قطعا بهتر نشده است؛ اقتصاد ایران باید یک فکر اساسی و عاجل برای کاهش شدت مصرف و افزایش بهره‎وری انرژی خود بکند. یکی از راه‎هایی که بسیار سریع می‎تواند به کاهش شدت مصرف کمک کند، واقعی‌کردن قیمت‎هاست که در ایران با توجه به یارانه‎ای‌بودن انرژی به مفهوم کاهش یا رفع کامل یارانه‎های انرژی است.

یکی از اصلی‎ترین بخش‎های انرژی بنزین و گازوئیل است که گران‌کردن آن این روزها از مهم‎ترین چالش‎های دولت و وزارت نفت به حساب می‎آید.

اینکه چرا حقیقتی به این وضوح که باید حامل‎های انرژی گران شود و هیچ راه دیگری جز گران‌کردن آن پیش‌روی ایران نیست، تا به این حد در سطح عموم غیرقابل پذیرش است، ریشه در جایی غیر از سیاست‎های انرژی و قیمت حامل‎های انرژی دارد.

به این اعداد و ارقام توجه کنید، خودروی مزدا نیو با بالاترین امکانات مونتاژ‌شده در ایران که طراحی سال 2008 است، درحال‌حاضر در بازار حدود 290 میلیون تومان عرضه می‎شود، خودرو مزدا نیو 2018 با آخرین طراحی و ساخت ژاپن در بازار دوبی بین 18 هزار تا 27 هزار دلار عرضه می‎شود که نهایتا 300 میلیون تومان با دلار روز ایران ارزش‎گذاری می‎شود. با یک حساب سرانگشتی خودروی عرضه‌شده به مردم ایران تقریبا نصف قیمت خود ارزش دارد، یعنی هر خریدار مزدا نیو چیزی حدود 150 میلیون تومان بیشتر پول می‎پردازد.

خودروی چینی چری آریزو3 و آریزو5 و آریزو 7 طراحی 2019 از 35 هزار  تا 41 هزار درهم امارات در دوبی عرضه می‎شود که اخیرا خودروی آریزو5، 190 میلیون و آریزو6، 290 میلیون در ایران ارزش‎گذاری شده است؛ تقریبا می‎توان گفت که قیمت آن در ایران تا 40 درصد گران‎تر از دوبی است. اگر این نکته را که حقوق و دستمزد در امارات متحده عربی ده‎ها برابر ایران است نیز در کنار قیمت‎های خودرو قرار دهیم، به این نتیجه می‎رسیم که یک مافیای بزرگ به نام مافیای خودروسازی سال‎هاست دست در جیب اقتصاد ایران کرده و خودروهایی با طراحی قدیمی و کیفیت پایین را بین 40 تا 50 درصد گران‎تر از قیمت‎های بین‎المللی به مردم ایران با ایجاد رانت و انحصار می‎فروشد؛ حالا حساب کنید اگر بنزین لیتری 5 هزار تومان عرضه شود، با 150میلیون تومان می‎توان 30 هزار لیتر بنزین خرید که اگر مصرف هر خودرو نرمال را برای هر صد کیلومتر هشت لیتر در نظر بگیریم و مسافت طی‌شده توسط همان خودرو در سال را 30 هزار کیلومتر فرض کنیم، میزان بنزین مصرفی در طول یک سال دوهزارو 400 لیتر به‌دست می‎آید و این به مفهوم آن است که در هنگام خرید خودرو گاهی پول مصرف 10سال بنزین پنج‌هزارتومانی پیشاپیش از خریدار با رانت و انحصار گرفته می‎شود.

همین محاسبات با شدت بیشتر برای خودروهایی چون پراید، پرشیا و انواع دیگر پژو در ایران وجود دارد و در واقع به کلام ساده می‎توان گفت تمامی خودروها در ایران حداقل 30 درصد پایین‎تر از قیمت خود ارزش دارند، پس می‎توان قیمت حامل‎های انرژی را آزاد کرد و به قیمت‎های بین‎المللی نزدیک کرد اما این کار در درجه اول منوط به آن است که مافیا دست از سفره اقتصاد ایران کشیده و بازار خودرو به‎عنوان یک بخش اصلی مصرف‎کننده سوخت آزاد شود.

شرق