گروه اقتصاد کلان بازارنیوز:چهار دهه از انقلاب اسلامی می گذرد و دولت های مستقر تاکنون نتوانسته اند اقتصاد ایران را در ریل رونق و ثبات اقتصادی پیش ببرند. در تمامی این دولت ها اقتصاددانان حضوری پررنگ داشتند اما چرا تغییرات جدی صورت نگرفته است؟ چرا اقتصاددانان همواره نسبت به امتناع سیاست مداران از توصیه ها و مشاوره های آنان شکوه می کنند؟ علیرضا عبدالله زاده دانش آموخته دانشگاه هاروارد در این گفتگوی تصویری با اقتصاد نگار به این سوالات پاسخ می دهد که در چند بخش منتشر خواهد شد.

*سال 96 تنها برای برای واردات گوشت 5 میلیون دلار ارز تخصیص داده شد، سال 97 تا مرداد ماه 570 میلیون دلار.یعنی بیش از صدبرابر.ولی گوشت گران شده، چرا؟کسی که امضا می کند با چه نیتی امضا می کند؟ ورودی زیاد شده ولی خروجی اتفاق نیفتاده است.نمی خواهم بگویم که همه کارگزاران دزدند ولی این یک واقعیت است که قسمتی از برنامه هایمان درست طراحی نشده است، یک قسمت مربوط به اجرا نشدن یا درست اجرا نشدن است. به نظرم در شرایط بحران باید این نشتی بزرگ حل و فصل شود. ارزشی که من برای این نشتی بزرگ می گذارم حدود 130 هزارمیلیارد تومان است.

 

*طبق بررسی‌های ما بین ۳۰ تا ۵۰ درصد و حتی بالاتر منابع ما جا‌های دیگری خرج می‌شود. یک دلیلش این است که ما زیر ساخت اطلاعاتی نداریم، اطلاعات را جمع می‌کنیم، ولی این اطلاعات قابل گزارش گیری نیستند. ما اطلاعات را در جا‌های مختلف استفاده می‌کنیم، مثلا برای سیاست گذاری در بخش بیمه سلامت نیاز به اطلاعات داشتیم، تخمین ما ۵ میلیون نفر بود، ولی یازده میلیون نفر ثبت نام کردند. آدم‌ها عقلایی تصمیم می‌گیرند، ولی لزوما اخلاقی تصمیم نمی‌گیرند. وقتی برنامه‌ای طراحی می‌کنیم باید جلوی دور زدنش هم گرفته شود. شما این معیار‌هایی را در یک برنامه‌ای دیدید بدانید که این برنامه مشکل دارد: تعداد کارگزاران زیاد باشد. هر کارگزار قدرت قابل توجهی داشته باشد و...

*در دوره‌ای موجی راه افتاد که فرآیند بودجه و تخصیص بودجه را الکترونیکی کنیم. بعد از مدتی بررسی کردند و متوجه شدند که فساد تحت ویندوز فراگیر شده است. ما به آی تی به عنوان الکترونیکی کردن اشتباهات گذشته نگاه می‌کنیم. تعدد امضا‌ها و کارگزاران کم نشده است. دولت الکترونیکی باید اصلاح کننده باشد وگرنه همین مشکلات اکنون هم هست.
بسیاری از برنامه‌های رفاهی ما برای افرادی است که پولی ندارند بتوانند با مامور مربوطه معامله‌ای داشته باشند. در نتیجه برنامه به درد آن‌ها نمی‌خورد. آن کسی که زورش زیاد است، می‌تواند مالیاتش را کم کند، وام حداکثری بگیرد، ولی کسی که زوری ندارد چه؟ ما باید این روند را درست کنیم. اکنون هر دستگاهی برای اذیت کردن مردم یک آی تی ساخته است.