گروه اقتصاد کلان بازارنیوز: عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در یادداشتی به بررسی موانع تولید پرداخت که در سه قسمت در بازارنیوز منتشر خواهد شد. بخش اول این یادداشت را می توانید از اینجا و بخش دوم را در اینجا مطالعه کنید.
بخش سوم/
چه بکنیم؟ راهبردهای اصلی چه باشد؟
تقویت تولید: پول ملی وقتی قوی میشود و قوی میماند که تولید ملی قوی باشد و با قوت تداوم یابد. دیدیم که آنچه بهفوریت باید درمان گردد، کنار گذاشتن صادقانه راه IMF و روی کردن به کنترل تقاضای ارز و تخصیص اداری ارز است. جزئیات این راه و پاسخ ایرادات پیشتر در بیانیه دیدهبان شفافیت و عدالت آمده است با رونق تولید کثیری از مسائل مهم حل میشوند که ایجاد اشتغال، کاهش قیمتها یا افزایش قدرت خرید مردم و افزایش مالیات ستانی دولت از آن جملهاند.
مهار نقدینگی: نقدینگی به دلایل ساختاری و سوءتدابیر دولتها، بهطور مخربی زیاد شده است مهار آن دشوار ولی ممکن است. برای تسلط بر رفتار آن طرحی در نامه شماره 1114-ج مورخ 01/07/97 و نامه شماره 1220-ج مورخ 29/10/97 تقدیم روسای قوای سهگانه شده است که بهواسطه ماهیت امر محرمانه تقدیم شده است.
احیای اعتماد: بدون بازگشت اعتماد بین آحاد و گروههای مردم و بین مردم و مسئولان و بین مردم و نهادهای مالی و اقتصادی، راه بنبست است. شفافیت در تمام هرم قدرت، از کارمند ساده دفتر پست یک روستا تا رهبری نظام، شرط لازم برای احیای اعتماد است.
مبارزه عالمانه و مدبرانه با فساد و بیطرفانه، قاطعانه و بیرحمانه با مفسدان:فساد ضد اعتماد است و دشمن تولید. تا وقتیکه کشور دچار فساد سازمانیافته و شبکهای باشد، بر سر راه هر سیاست درستی مانعتراشی میکنند. البته نباید در مبارزه تبعیضآمیز رفتار شود. در ماجرای مؤسسات مالی اعتباری و بهویژه در ماجرای ارز و سکه، مسئولان وقت ذیربط بانک مرکزی نیز مجرماند و حتی بهحکم صریح رهبری، دهندگان ارز و سکه به قاچاقچیها، از گیرندگان ارز و سکه مقصرترند. ولی گیرندگان را بر سر دار بردند و دهندگان مقصرتر را بر سر کار باقی گذاردند.
چتر حمایتی بر سر مستضعفان: بهبود اوضاع و بازگشت به نرخ رشد و تورم وضعیت پیش از بحران، در شرایط خوب دو سال (مکزیک و کره جنوبی) تا دو سال و نیم (تایلند) زمان میبرد. بانک مرکزی نیز اذعان دارد که این وضعیت کوتاهمدت نیست؛ به همین دلیل سیستم ارزی را تغییر داده است. در این مدت دوسهساله، به چه حجتی حق داریم مستضعفان را از یاد ببریم؟ اینکه دولت تصمیم گرفته است به واردکنندگان کالاهای اساسی یارانه بدهد، دردی را درمان نمیکند. شاهدش این است که طی سالهای اخیر دهها میلیارد دلار ارز مبادلهای برای واردات کالاهای اساسی داده شد، چه اثری در بهبود سبد مصرفی تهیدستان داشته است؟ حکومت موظف است چتر حمایت خویش را چنان بگستراند که مستضعفان را از تبعات سیاستهای خود حفظ کند. راهکار تجربهشده در ایران و جهان، تضمین مصرف سبدی از غذا و کالاهای بهداشتی برای طبقات پایین جامعه، با کارت هوشمند همراه با تقویت بیمه همگانی است. از سر بیدردی یا غفلت گفته نشود کوپنیسم و کمونیسم. سهمیهبندی یک تجربه جهانی است. در مهد نظام سرمایهداری جهان، آمریکا، از سال 1939 تاکنون برای مستحقان کوپن غذا داده میشود. مشمولان این برنامه (برنامه حمایت از تغذیه تکمیلی Supplemental Nutrition Assistance Program) معروف به کوپن غذا (Food Stamps) با رونق و رکود کموزیاد میشوند. در رکود سالهای پس از 2007، بهتدریج تعداد گیرندگان کوپن غذا افزایش یافت و در سال 2013 به اوج 47 میلیون و 636 هزار نفر آمریکایی، یعنی 15 درصد جمعیت آن کشور، رسید. بی تردید دولت باید چنین حمایتی را از ملت شریف ایران انجام دهد.