گروه بورس،بانک و بیمه بازارنیوز:عبدالناصر همتی،در مرداد ماه ۱۳۹۷ به حکم رئیس‌جمهور حسن روحانی جایگزین ولی‌الله سیف شد و بدین ترتیب همتی به سمت رئیس کل بانک مرکزی منصوب شد.از مهم ترین سوابق او،مدیریت بر بیمه مرکزی کشور بوده است. همتی در گفتگویی با برنامه نقد ۹۷ شبکه خبر به بررسی حوزه بانک مرکزی پرداخته که گوشه هایی از آن در زیر می آید:

وام ازدواج امسال چگونه است؟

تلاش می‌کنیم در سیستم بانکی کاری برای جوان ها انجام دهیم، این کار مشترک دولت و مجلس افزایش وام ازدواج بود که با این افزایش، جوان‌ها میتوانند به دنبال ازدواج باشند.

شما یکی از معدود مسئولینی هستید که همیشه لبخند به لب دارید.

بعضی ها فکر میکنند اگر مسئول شدی باید جدی و اخمو باشی اما برای من هیچ فرقی بین زمانی که مسئولیتی دارم و زمانی که پست ندارم وجود ندارد. در این سی سال که من در صداوسیما و بیمه و بانک مسئول بودم، یادگرفتم که با امید می‌توان خیلی از مسائل را حل کرد.

آقای دکتر شما سه دهه مسئول بودید چه زمانی قرار است این ریاست همراه با تجربه شما به جوان‌ها منتقل شود ؟

ما حرفی نداریم، هرکس همین الان بیاید و بانک مرکزی را تحویل بگیرد ما هم تقدیم می‌کنیم .

مدیران جوانی در حوزه خودتان تربیت کردید ؟

بله خیلی از مدیران شما در صداوسیما  مدیرهای من بودند، بسیاری از مدیرهای بیمه چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی مدیرهایی هستند که خودم تربیت کردم. در سیستم بانکی هم همینطور است.

اگر روز اول مسئولیت شما باشد کدام را انتخاب میکنید ؟

صداوسیما، برای اینکه صداوسیما قدرت زیادی دارد و شما اگر ایده ای داشته باشید به راحتی می‌توانید آن را اجرا کنید. البته اگر هم بخواهی خراب کنی خیلی خوب میشود خراب کرد.

ما با مسئولین همراه هستیم ولی چرا این قدر دل نازک هستند ؟

نه دل نازک نیستند، مسئولین واقعا تلاش می‌کنند اما حجم مشکلات زیاد است و بعضی مواقع دچار مشکل می‌شویم.

شما که امتیاز رانتی برای اطرافیانتان نداشتید ؟

اتفاقا مشکل بچه های ما این است که چون ما مسئولیت داریم آن‌ها محدودیت‌های بیشتری دارند، من مجبورم روزی بیست، سی تماس را رد کنم چون می‌خواهند سفارش کنند و من جوابشان را نمی‌دهم. در این 7 ماهی که در بانک مرکزی بودم از اطرافیانم هیچ کس حتی دفتر من هم نیامده است.

اگر شما در این مسئولیت نبودید، به عنوان یک خبرنگار اوضاع اقتصادی کشور را در یک خبر چگونه ارزیابی می‌کردید؟

من حتما نمی‌گفتم اوضاع بانکی خوب است، اینطور می‌گفتم که در طول چند دهه به خاطر استفاده‌های ناصلاح از سیستم بانکی برای تامین برخی پروژه هایی که کارآمد نبوده یا دادن وام به کسانی که صلاحیت نداشتند، از طرف دیگر این سیستم بانکی 90 درصد تامین مالی کشور را در اختیار دارد و تمام پروژه هایی که در کشور شکل گرفته اعم از سد، پتروشیمی و ... با پشتیبانی بانک‌ها شکل گرفته است، بنابراین بانک‌ها خدمات خیلی خوبی برای مردم ایجاد کرده اند ولی در ارائه خدمت یک نواقص جدی وجود دارد که باید حل بشود.

کسانی که وام سنگین گرفتند چرا پس نمی‌دهند؟

بسیاری از کسانی که نتوانستند پس بدهند، مشکلات اقتصادی و رکود به آن‌ها وارد شده است. عده‌ای از آن‌ها حقه باز هستند، نمونه‌هایی از آن‌ها را می‌بینید که در دادگاه‌ها مطرح می‌کنند، این‌ها مشخص است که وام گرفته‌اند که پس ندهند و اصلا  نحوه گرفتن وام آن‌ها مشخص است و از طریق بانک‌هایی گرفته شده که صاحب جدی نداشتند و این مشکل سیستم دادن مجوز و نظارت بر بانک‌هاست. امیدواریم در سال 98 برای وصول این مطالبات به طور جدی وارد عمل بشویم .در طول سال 97 و 96 یکی از مهمترین مسائل بانکی ما همین بحث مطالبات موسسات غیرمجاز است که بانک مرکزی را خیلی اذیت کرد. آن‌ها آمدند سودهای 30 درصدی می‌دادند باوجود اینکه همه آنها الکی بود. دیروز در گزارشی که به بنده دادند یکی از همین موسسات غیرمجاز از مردم ملک می‌گرفتند و در مقابل به آن‌ها گواهی سپرده می‌دادند. این کاملا غیرمجاز است و هیچ جای دنیا این اتفاق نمی‌افتد. این باعث شد که بانک مرکزی هر اقدامی که میخواست در جهت اصلاح سیستم بانکی انجام بدهد، اخلال آن موسسات اجازه نمی‌داد. بانک مرکزی هم مقصر است چون نظارت کافی نکرده و در سایه عدم نظارت این مشکلات بوجود می‌آید. درست است که بانک مرکزی حدود 25 هزار میلیارد تومان برای جمع آوری این موسسات هزینه کرد و امیدواریم بخشی از این هزینه با فروش دارایی‌های این موسسات بازگردد. الان هم برنامه داریم بانک‌هایی که ناتراز هستند به سراغ آنها می‌رویم. و اگر لازم شود بانک مرکزی مدیریت آن‌ها را تحت نظر می‌گیرد.

شخصی گفته هرکجا به مشکل می‌خورد مسئولیتش را به من می‌دهند، این شخص چه کسی بوده است؟

نمیدانم، اما من خودم یکی از آنها باید باشم. من فکر میکنم جاهای خوب که خیلی آماده و راحت است داوطلب زیاد دارد اما جایی که سختی دارد و مشکل آفرین است و باید دعوا بکنی چون داوطلب کم میشود، سراغ ما می‌آیند.

مهمترین مشکل در سال 97 چه بود؟

موضوع ارز، روزی که معارفه شدم ارز 11700 تومان بود تا آمدم مدیریت کنم و صرافی‌ها را جمع و جور کنم ارز به 19 و 20 هزارتومان رسید، اما الحمدلله با همکاری همکاران و تصمیماتی که گرفته شد خصوصا جلسات پشت سر هم با شورای هماهنگی عالی اقتصاد کشور توانستیم مصوباتی بگیریم و به سرعت این افزایش قیمت را توانستیم مهار کنیم البته خیلی‌ها دنبال عددهای خیلی بالاتری بودند، بازگشت ثبات نسبی اقتصادی به نظر من مهمترین اتفاقی بود که در سال97 روی داد.

عده ای از مردم عقیده دارند این بالا و پایین بردن نرخ ارز کار خود دولت است نظر شما چیست؟

بنده چند روز پیش به مجلس رفتم، آنجا گفتند شما در بودجه 18 هزار میلیارد تومان درآمد حاصل از خرید و فروش ارز دارید، من ثابت کردم که اصلا سود نداریم. اگر سود نداریم چطور من ارز فروختم؟

ما طوری حرکت کردیم که همه فکر می‌کنند ما ارز را خرید و فروش می‌کنیم اما اینطور نیست. مطمئن باشید برای 100 تومن پایین آوردن نرخ ارز من هرروز حرص می‌خورم. یعنی اگر همین امروز هرچه قدر امکانش باشد که ارز را پایین بیاورم خدا را شکر می‌کنم. ما معتقد هستیم این قیمت ارزی که الان در بازار هست قیمت واقعی نیست.

دولت به مردم می‌گوید به جای خرید و فروش ارز در تولید سرمایه گذاری کنند، اما خود دولت وقتی از برجام پول به دست آورد در بانک های خارجی سرمایه گذاری کرد.

دولت در موضوع اول کاملا درست می‌گوید، اما در موضوع دوم خیر همچین چیزی نیست. ببینید بخشی از ذخایر ما در بانک‌های خارجی است و برای واردات باید باشد. چیزی که الان مهم است این است که ارز و اسکناس در دست داشته باشیم و برای واردات کالاهای اساسی هم در خارج از کشور داشته باشیم. و این‌ها را بر اساس برنامه داخلی و وارداتی تنظیم می‌کنیم. اما نکته ای که گفتید مردم خرید و فروش ارز نکنند واقعا نکته مهمی است و در کشور ما انواع اقسام روش خرید و فروش ارز وجود دارد که این سفته بازی و دلالی است.

مردم چگونه می توانند به شما کمک کنند ؟

اگر مردم وارد خرید و فروش ارز نشوند ارز به سرعت کاهش پیدا می‌کند. ما اگر ثبات نرخ ارز داشته باشیم وارد مرحله دوم می‌شویم که ثبات نرخ تورم است. شوکی که به قیمت‌ها وارد شد شوک ناشی از طرف عرضه و ناشی از قیمت ارز بود. مشکلاتی که در داخل کشور است، مثلا رانتخوار در کشور ما زیاد است و همین‌ها نمی‌گذارند که مشکلات کشور حل شود. در قضیه کالاهای 4200 تومانی دیدید که هدف این بود که به مصرف کننده واقعی برسد اما در آن اخلال ایجاد کردند، یا در سیستم بانکی چه حقه‌هایی زدند و اعمال نفوذ کردند. این‌ها اگر جمع بشود 60  تا 70 درصد مشکلات کشور حل خواهد شد. امیدواریم هم دولت و هم قوه قضائیه این اقدام را انجام دهند، در سال 98 برای سیستم بانکی و نظارت و کنترل و روان کردن آن کارهای مهمی داریم که ان شاالله انجام دهیم. دغدغه ما دغدغه مردم است و من می دانم که رفاه مردم آسیب دیده است. یکی از مخالفت های اصلی من در این شرایط که میگویند جنگ اقتصادی است، این است که جلوی واردات خودروهای خارجی گرفته شود، با وجود اینکه مردم برای تامین گوشت در سختی هستند چرا عده‌ای باید ماشین 2 میلیاردی سوار شوند؟ مردم تحمل این چیزها را ندارند.

مشکلی که مسئولین دارند این است که یک تریبون بیرون مرزها دارید و یک تریبون داخل مرزها، بیرون از مرزها می‌گویید ما اقتدار داریم و در داخل می‌گویید مردم ما شما را درک می‌کنیم، راهکار جمع کردن این دو چیست؟

بعضی ها مثل من اینطور هستند که باید به شکلی صحبت کنند که دشمن از ما سوء استفاده نکند. عده‌ای در شرایط فعلی مسائل را بدون تحلیل بیان می‌کنند که دل مردم را خالی می‌کنند و نگرانی ایجاد می‌شود. به نظر من اگر همین الان همه مسئولین امیدوار باشند برای مردم هم مفید خواهد بود. صادقانه خدمت مردم عرض بکنم که الان اوضاع در حال کنترل است و امیدواریم بتوانیم با اقدامات و سیاست‌هایی که داریم در سال 98 برای مردم زندگی بهتری را ایجاد کنیم. اگر هم قصوری بوده مردم حتما می‌بخشند.