گروه نفت و انرژی بازارنیوز: روز گذشته پایگاه خبری اویل پرایس (Oil Price) که از مهم ترین پایگاه های خبری حوزه انرژی در جهان است، به نقل از روزنامه هندی لایو مینت چاپ هند گزارش داد که چین و هند، به ترتیب دومین و سومین وارد کننده نفت جهان، به قرارداد تشکیل باشگاه خریداران نفت نزدیک تر شده اند. این اقدام در جهت افزایش قدرت چانه‌زنی مشترک آن ها برای تامین نفت خود و کاهش اعمال نفوذ کارتل اوپک و سیاست های عربستان‌سعودی در تعیین قیمت نفت، انجام گرفته است. در واقع چین و هند که بزرگ‌ترین سهم را در تقاضای جهانی نفت دارند، با ایجاد کارتل وارد کنندگان، به دنبال کاهش اثرگذاری  نوسانات طرف عرضه بر قیمت نفت هستند، نوساناتی که بر اثر استراتژی های نوسانی اوپک و سایر عوامل مانند تحریم‌های ایالات‌متحده در مورد ایران و ونزوئلا، تشدید می شوند. هرچند این اولین باری نیست که مقامات ارشد دو کشور با هم مذاکره کرده اند اما به نظر می رسد تحریم های اخیر ایالات متحده علیه ایران و لغو معافیت های هشت وارد کننده عمده نفت ایران (معافیت واردات نفت هند و چین از ایران در تاریخ 12 اردیبهشت 1398 به اتمام می رسد)، به روند تشکیل این باشگاه سرعت داده باشد، درست زمانی که اقتصاد هند در اثر افزایش قیمت نفت دچار تورم شده و روپیه (پول ملی هند) طی چند هفته ارزش خود را از داده است.

نمودار 1. قیمت نفت خام برنت و ارزش روپیه (از 12 دیماه 1397 لغایت 5 اردیبهشت 1398)

منبع: لایومینت بر اساس اطلاعات بلومبرگ

همانطور که نمودار 1 نشان می دهد، همزمان با افزایش قیمت نفت خام برنت، روپیه ارزش خود را از دست داده، بطوری که هنگامی که قیمت نفت برنت برای اولین بار در سال 2019 به قیمت 75 دلار به ازای هر بشکه رسید، روپیه به کم ترین ارزش خود در طول 6 هفته اخیر معادل 26/70 (هفتاد ممیز بیست و شش صدم) روپیه به ازای هر دلار رسیده است. همکاری های چین و هند برای تشکیل باشگاه خریداران نفت، درست زمانی که ایالات‌متحده معافیت نفتی هند به عنوان دومین خریدار بزرگ نفت ایران را تمدید نکرده است اهمیت تامین نفت توسط ایران را در بازار جهانی انرژی نشان می دهد. حال آنکه آیا این کارتل می تواند در برابر کارتل کشورهای صادرکننده نفت اوپک به اهداف خود برسد، در میان مدت مشخص خواهد شد؛ اما در هر حال، تشکیل چنین باشگاهی بدون شک اثرات  اقتصادی و ژئوپلتیکی بزرگی هم بر کشورهای عضو اوپک و هم بازار جهانی انرژی خواهد داشت. از همه مهم تر به نظر می رسد سیاست گذاران اقتصادی کشور باید هر چه زودتر برنامه های مبتنی بر اقتصاد مقاومتی را عملی کرده تا وابستگی کشور به درآمدهای نفتی کاهش یابد، چرا که سایر کشورهای منطقه نیز به دنبال حداکثر کردن منافع خود بوده و بدنبال کاهش پیامدهای منفی نا اطمینانی های رو به افزایش در بازار انرژی جهان هستند.