گروه کشت و صنعت بازارنیوز : قیمت ماکارونی در آستانه ماه مبارک رمضان با افزایش شدیدی روبهرو شد و به اذعان سید ارمیا واعظ، دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان ماکارونی، «اگرچه سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، اجازه افزایش قیمت 75درصدی ماکارونی را به تولیدکنندگان داده است اما با توجه به شرایط اقتصادی مردم، انجمن افزایش قیمت 51درصدی را اعمال میکند» وی در ادامه گفت: «به عنوان مثال، قیمت یک بسته ماکارونی رشتهای 700گرمی که سال گذشته به طور میانگین 3100تومان بود، امسال بر اساس قیمتهای مصوب سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان به 5450تومان میرسد اما انجمن قیمت 4700تومان را اعلام کرده است».
حالا سوأل اینجاست که چرا کالایی که در چند سال اخیر افزایش قیمت چندانی نداشته، به یکباره با رشد قیمتی شدیدی مواجه شده است؟
*ماجرای گرانی ماکارونی چیست؟
بنابر گفته مهدی آثاریان، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی کارفرمایان کارخانجات ماکارونی ایران، «به علت حذف یارانه گندم و در نتیجه افزایش قیمت گندم مورد نیاز صنعت ماکارونی، افزایش حدود 30درصدی حقوق کارگران و افزایش قیمت سایر مواد جانبی همچون سلفون و کارتن، قیمت ماکارونی افزایش قابل توجهای پیدا کرده است». به گفته وی «افزایش قیمتها بیش از اینهاست اما سازمان حمایت از مصرفکنندگان به علت شرایط فعلی کشور و نزدیک شدن ماه رمضان، پیشنهاد کرده که نرخ هر بسته ماکارونی ۷۰۰گرمی به ۵۴۵۰تومان افزایش یابد».
قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی مصوب سال1368 بوده که طبق آن دولت موظف است خرید محصولات کشاورزان را تضمین و نرخ آن را بر اساس شرایط اقتصادی کشور مشخص کند. امسال نیز در جهت افزایش نرخ خرید تضمینی گندم از کشاورزان، نمایندگان مجلس در تبصره۱۴ لایحه بودجه سال13۹۸، یارانه آرد صنف صنعت را حذف کردند که در نتیجه آن، هیأت وزیران در 4 اردیبهشتماه سالجاری، قیمت فروش گندم بابت مصارف صنف و صنعت به ازای هر کیلوگرم را ۱۸۵۰تومان تعیین کرد؛ به گفتهی احمد صادقیان، فعال صنعت ماکارونی، این موضوع به معنای افزایش 100درصدی قیمت گندم مورد نیاز صنعت ماکارونی است که در گذشته نرخ آن 900 تومان بوده است.
*نظر موافقان و مخالفان
به گفته علی اکبری، نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی، بخشی از گرانی ماکارونی طبیعی است چرا که در قانون بودجه سالجاری، 3میلیون تن گندمی که به قیمت هرکیلو 900تومان در اختیار بخش صنف و صنعت قرار میگرفت، به قیمت خرید محاسبه میشود و طبیعی است که افزایش نرخ گندم به عنوان مواد اولیه صنعت ماکارونی، بر افزایش قیمت این کالا تأثیر بگذارد.
وی در مصاحبه با بازارنیوز با الزامی دانستن حذف یارانه گندم بخش صنف و صنعت، معتقد است دولت برای پرداخت پول گندم کشاورزان با مشکلات جدی روبهرو شده و خرید گندم کشاورزان به نسبت یارانه گندم بخش صنعت الویت بیشتری دارد.
به گفته این نماینده مجلس، مابهالتفاوت حذف این یارانه نزدیک به 2100میلیارد تومان بود و راه دیگری برای جبران کمبود منابع وجود ندارد و حتی امروز هم پول گندمکاران با 30 تا 40روز تأخیر پرداخت میشود.تا
از سوی دیگر علی وقفچی، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی بازارنیوز، گرانی اخیر ماکارونی را بیتدبیری دولت دانسته و میگوید: ماکارونی از کالاهای مهم سبد مصرفی مردم است و انتظار میرفت که دولت به دلیل اهمیت موضوع گندم، مسیر بهتری را برای جبران تأمین بودجه خرید تضمینی گندم مشخص میکرد و یارانه گندم بخش صنعت حذف نمیشد.
وی با اشاره به اینکه دولت نباید سیاستی را اجرا کند که منجر به افزایش کالاهای اساسی سبد مصرفی مردم شود، گفت: دولت میتوانست با صرفهجویی در بخشهای دیگر، منابع لازم جهت افزایش قیمت خرید تضمینی گندم را به دست آورد و حذف یارانه گندم صنعت ماکارونی برای کسب دو تا سه هزار میلیارد تومان درست نبوده است.
*نتایج حذف یارانه گندم بخش صنعت چیست؟
به گفته احمد ملک، مدیر صنایع غذایی مانا، «حذف یارانه گندم صنف و صنعت به شرکتهای تولیدکننده نشاسته، گلوتن و نانهای صنعتی ضرری وارد نمیکند چراکه قیمت محصولات آنها بسیار بالا است. علاوه بر این در شرکتهای تولیدکننده بیسکویت و شیرینی نیز این امر چندان تأثیری ندارد چراکه آرد، بخش مهم مواد اولیه آنها را تشکیل نمیدهد بنابراین بیشترین صنعتی که آسیب میبیند، صنعت ماکارونی است چراکه آرد مواد اولیه آن افزایش قیمت خواهد داشت اما مزیت این موضوع در صورتی است که گندم را آزاد خریداری کنیم تا با حق انتخاب کیفیت مواداولیه بتوانیم محصول مورد دلخواه خود را تولید کنیم».
همچنین علی غفوریمقدم، معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی معتقد است، «آرد مصرف خبازی و صنف و صنعت جداگانه است و برای نانواییهای آزادپز و دولتی تغییر قیمت نخواهیم داشت اما در صنف و صنعت به دلیل افزایش قیمت گندم، شاهد افزیش قیمت آن هستیم».
به نظر میرسد حذف یارانه گندم صنف و صنعت به دلیل تفاوت قیمت بین گندم یارانهای و گندم آزاد منطقی است چرا که معمولاً شکافهای قیمتی، احتمال وقوع فساد را افزایش میدهد؛ همچنین نیاز است تا قیمت کالاهای اساسی در ایام ماه مبارک رمضان تحت نظارت و بررسی بیشتر قرار گرفته و با افزایش نرخ غیرقانونی کالاها مقابله شود.