گروه بازاردیجیتال بازارنیوز: صبح امروز، ۲۵ دیماه، سومین کنفرانس حکمرانی و سیاست گذاری عمومی در مرکز همایش‌های صدا و سیما با برگزاری نشست‌های متفاوت در موضوعات متنوع برگزار شد.

یکی از این نشست‌ها تحت عنوان «بیت کوین، تهدید ملی یا راهبرد اقتصادی» با حضور جعفر نعناکار (مدیرکل حقوقی سازمان فناوری اطلاعات)، اخایی (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)، نیکزاد (محقق و نویسنده حوزه بلاک‌چین و رمزارزها)  و مرادی (مدیرکل دفتر سرمایه گذاری وزارت نیرو) برگزار شد که مشروح این نشست را در ادامه می‌خوانید: 

حسن مرادی، مدیرکل دفتر سرمایه گذاری وزارت نیرو، در پاسخ به این سوال که سیاست وزارت نیرو در خصوص اینکه دولت کمتر برق مصرف کند و آن را به بخش خصوصی محول کند یا اینکه در مصرف برق، صرفه جوئی کند، چیست، گفت: من بیشتر به عنوان یک آدم اقتصادی به این داستان نگاه می‌کنم نه یک مسئول وزارت نیرو. در آن مصوبه وزارت نیرو، یک بحث فرآیند هست که اول مجوز وزارت صمت را می‌خواهد و بعد به سه یا چهار روش مختلف می‌تواند برق را تامین کند. یکی از راه‌ها این است که در قالب یک مشترک صنعتی، انشعاب بگیرد.

وی افزود: البته قابل ذکر است که حق انشعاب نمی‌دهد، ولی اگر دور باشد، باید حق انشعاب اختصاصی را بدهد. اگر نخواهد به عنوان مشترک برق بگیرد، می‌تواند نیروگاه احداث کند. روش اول نیروگاه حرارتی است که به وسیله مصرف گاز، کار می‌کند. روش دوم استفاده از نیروگاه انرژی‌های تجدید پذیر است.

مرادی گفت:  وقتی نیروگاه حرارتی احداث می‌شود، آنجا مشخص شده که نرخ گاز (سوخت نیروگاه) باید با نرخ گاز صادراتی برابر باشد. اگر تجدید پذیر باشد، می‌تواند به شبکه وصل شود. در ضمن اگر برق مورد نیازتان که بوسیله گرمای خورشید تامین می‌شود، ۵ مگاوات باشد، شما می‌توانید ۱۰ مگاوات تولید کنید، چون در شب، خورشید وجود ندارد. در کنار آن اگر برق مازاد داشته باشند، دولت از آن‌ها با نرخ تجدید پذیر می‌خرد. در این حالت ماینر‌ها باید حساب و کتاب کنند که کدام روش برای آن‌ها به صرفه‌تر است.

  مرادی درباره مدت زمان بازگشت پول ماینر‌ها گفت: طبق حساب و کتاب‌هایی که اینجانب کردم، اگر ماینر بخواهد از شبکه برق بخرد، در هشت ماه با یک دستگاه sg ۹ که قیمتش ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا ۵ میلیون تومان است، و با فرض اینکه ارزش بیت کوین ۱۰ هزار دلار است، می‌تواند ۸ ماهه پولش را برگرداند.

سهیل نیکزاد،  محقق و نویسنده حوزه بلاک‌چین و رمزارزها، با طرح سوالی از مرادی اظهار داشت: چرا تمام صنعت‌ها برق ۱۰۰ تومانی می‌گیرند، ولی یک صنعت برق ۹۰۰ تومانی خیلی این موضوع ساده است. وزارت نیرو مسئول وصول پول دولت نیست. آن وزارتی که مسئولیت خزانه داری و وصول پول را دارد، وزارت اقتصاد و دارائی است. وزارت نیرو یک روز از خواب بیدار می‌شود و می‌گوید برق چنین صنعتی، ۹۰۰ تومان است. اگر بخواهد آن‌ها را خوشحال‌تر کند، ۴۵۰ تومان هم می‌کند که باز بیشتر از برق مصرف منازل است.

وی افزود: یک خلاء قانونی اینجا وجود دارد. ما داریم به وزارت اقتصاد، مالیات می‌دهیم. چرا وقتی رئیس جمهور آن ۱۰۰ تومان را تصویب می‌کند، می‌گویند آن فردی که در این صنعت فعال است، باید ۹۰۰ تومان بدهد؟

محمد جعفر نعنا کار مدیرکل حقوقی سازمان فناوری اطلاعات، یکی از مشکلات را بحث مجوز دهی در کشور دانست و اظهار داشت: ما نگاه مان به چرخه حیات این مسئله است. یکی از مشکلات، مجوز دهی است. شما اگر بخواهید در خانه خودتان یک توربین بادی تهیه کنید و به دستگاه ماینر وصل کنید، باز هم باید مجوز بگیرید. دلیل آن چیست؟ چه منطقی دارد؟ نظام مجوز دهی چگونه است؟ متاسفانه ما در کشور یک مشکل زایش مجوز داریم.

وی افزود: خیلی از کشورها، با ایجاد یک پروتکل، به ماینر‌ها می‌گویند اگر از این پروتکل خارج شدی، ۱۰ هزار دلار جریمه می‌شوی. ولی ما چنین نگاهی نداریم. به جای آن به دنبال مجوز و پروانه و موارد این چنینی هستیم. باید از نگاه مجوز دهی عبور کنیم و به سمت پروتکل دهی برویم. سوال این است که چرا تعرفه‌های این صنعت در قیاس با خیلی از صنعت‌ها که سودی ندارند، بسیار بالاتر است؟ اگر با عینکی دیگر به این قضیه نگاه کنیم، آیا باعث نخواهد شد که این صنعت پویاتر شود و حداقل در منطقه حرف برای گفتن داشته باشیم؟

مرادی در پاسخ به سوال نیکزاد گفت: من اول از همه بگویم که اختلاف، ۹ برابر نیست. هشت ماه از سال، در ضریب ۰.۵ ضرب می‌شود. یعنی ۴.۵ برابر است؛ و البته ۴.۵ برابر نیست، چون برق صنایع دیگر ۱۵۰ تومان است یعنی یک سوم استخراج.

وی افزود: قبل از اینکه به چرایی سه برابر بودن آن پاسخ دهم، باید بگویم یک سیاست انرژی در اروپا که مربوط به ۱۰ الی ۱۵ سال پیش است، در راستای امنیت عرضه انرژی انجام شد و نتیجه آن هم این بود که تمامی صنایع انرژی بر را در کشور‌های در حال توسعه بیاورند. فولاد، آلومینیوم و تمامی صنعت‌های پرمصرف و آلوده کننده در راستای پروتکل کیوتو و آن بحث تغییر اقلیم را به سمت ایران، چین و عمدتا کشور‌های آسیایی و آفریقائی سوق دادند. خودشان در فناوری‌های پیشرفته پا گذاشتند که آلودگی ایجاد نمیکند و امنیت انرژی هم پابرجا می‌ماند.

مرادی گفت: دو دیدگاه وجود دارد که یکی از آن‌ها میگوید ما باید در کشور چنین صنعت‌های آلوده کننده داشته باشیم و در صنعتی آلوده کننده کار کنیم و حداکثر بازدهی مان ۳۷ درصد باشد و دیگری می‌گوید چرا ما قربانی این پروتکل و تغییر اقلیم دیگر کشور‌ها شویم؟

مدیرکل دفتر سرمایه گذاری وزارت نیرو گفت: در بحث ملی، دولت تا جایی که می‌تواند، می‌خواهد مارجین خود را خودش کسب کند، چون دعوایی بین بخش دولتی و خصوصی بر سر چگونگی تقسیم مارجین رخ خواهد داد. ولی در بحث بین المللی، می‌توان این گونه نگاه کرد که آن چینی و آن هندی به خاطر ارزان بودن برق، به ایران می‌آیند.

مرادی ادامه داد: در کانادا رقمی که برای برق در نظر گرفته شده است، ۴ سنت است، ولی در ایران ۳.۷ سنت است. به غیر از آن شما می‌توانید خودتان نیروگاه راه بیاندازید و حتی در خارج از کشور کارتان را ادامه دهید. ما برق را از کشور‌های همسایه ارزان‌تر در اختیار ماینر‌ها می‌گذاریم. از آنجایی که صنعت‌هایی مثل آلومینیوم در رشد GDP و رفاه مردم موثر است، به آن سوبسید تعلق می‌گیرد. ولی استخراج بیت کوین گران نیست، فقط به آن سوبسید تعلق نگرفته است.

اخایی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: بیت کوین آینده‌ای مبهم ندارد. درست است که قدمتش مثل قدمت صنعت فولاد نیست، ولی همین که در جهان همه گیر شده است، نشان از اینده غیر مبهم آن دارد. ویژگی اصلی بیت کوین این است که برای دولت آمریکا، کانادا و دیگر کشور‌ها نیست. کاملا مردمی است و دارد بانک را کنار می‌گذارد. به نظرم می‌توانیم به این صنعت خوش بین باشیم.

وی افزود: وقتی در ایران یک چیز ارزان‌تر است، ممکن نوعی استراتژی باشد که توریست بیشتر شود. مثلا هتل و خورد و خوراک در کشور ما برای یک خارجی بسیار ارزان است. بیت کوین و درآمد زایی از آن مسیری بسیار ساده دارد. شما با پهنای باند کم هم می‌تواندی در آمدزایی کنید. در شرایط تحریم هم برای کشور خوب است. هرچند امکان رهگیری ارقام بالای آن وجود دارد. من طبق اطلاعاتی که از یک دوست دارم دلیل این سنگ اندازی‌ها این است که ممکن است هجمه‌ای به سوی استخراج بیت کوین صورت بگیرد و نتوانیم آن را کنترل کنیم و ممکن فردی در آسانسور بماند. احساس می‌کنم سر این داستان است که این اتفاقات افتاده است. چون مقوله رمز ارز و بیت کوین، بسیار آینده دار است. نگاه منفی به آن نداشته باشیم.

سراج، فعال حوزه بیت کوین گفت:  کشاورزی را تصور کنید که گندم می‌کارد، ولی توجه ما به کاه است. ما یک دعوای صنفی راه انداختیم در حالیکه من اعتقاد دارم این مقوله در بحث سیاستگذاری جای دارد. مسئله بیت کوین نیست، این فقط یک محصول اقتصادی است. پلیس ما باید در آینده داده‌های خود را به صورت غیر متمرکز بارگزاری کند. بیمه‌ها و بیمارستان‌ها هم باید چنین کاری کنند، زیرا این اتفاقی است که در خارج از کشور تمرین می‌شود.

وی افزود:  ما برای ذخیره کردن اطلاعات در قالب بلاک چین، نیاز به استخراج داریم، نه اینکه درآمد زائی کنیم. برای ایران که اسیر تحریم هاست، درآمد زائی یک بحث است که باید از آن استفاده کند. ولی وقتی بحث درباره سیاستگذاری هست، باید به این اعتقاد داشته باشیم که مبادا از دنیا عقب بمانیم. زیرا در آینده ممکن است مردم در دنیا برای تهیه بلیط، پول و مواردی این چنینی به بستر بلاک چین پناه بیاورند.

سراج ادامه داد:  این در حالیست که ما از ساده‌ترین جزئیات این بستر بی اطلاعیم. ما دوست داریم همه چیزمان ملی باشد. آیا ما به دنبال این بوده ایم که یک AWS ملی داشته باشیم؟ آیا تمرینی در خصوص بارگزاری داده‌های بیمارستان‌ها در بستر بلاک چین داشته ایم؟ این‌ها برق و استخراج می‌خواهند. بحث مالی اش را کنار بگذاریم، به کاه، توجه نکنیم، گندم را دریابیم.

حسن مرادی، در پایان گفت: بحثی که هست این است که آیا بخش خصوصی حاضر است ضرر کند و برق را ارزان‌تر به ماینر‌ها بدهد؟ مگر در مصوبه نیامده که اختیار احداث نیروگاه دارید؟ پس چرا احداث نمی‌کنید؟ ببینید بخش خصوصی خط انتقال دارد، کلی هزینه کرده است. این هزینه‌ها را از کجا تامین کند؟ ۶۵ درصد ظرفیت برق کشور، در دست بخش خصوصی است.