در یک سال و نیم گذشته کلیت اقتصاد کشور روزهای سختی را تجربه کرد و در این روزها اغلب بازارهای سودده مانند مسکن در شرایط رکود به سر می‌برند.

در عین حال افزایش اقبال سرمایه‌گذاران به حضور در بورس سبب شده است بار دیگر مساله تخصص و ریسک ، ترجیع بند سخنان مسئولان و کارشناسان بورس اوراق بهادار باشد اما دلیل تاخت و تاز شاخص در یکی از سخت ترین دوره‌های اقتصاد ایران چیست؟

در همین رابطه حمید میرمعینی، کارشناس بورس، در رابطه با رشد شاخص‌های بورس در روزهای گذشته گفت: واقعیت این است که رکوردشکنی‌های اخیر در مقایسه با اتفاقی که در اقتصاد کشور تا حدود زیادی متناقض بود. در عمل اقتصاد ایران روزهای خوبی را پس از تصمیم آمریکا در خروج از برجام سپری نمی‌کرد و این در شرایطی بود که در این مدت شاخص بورس هر روز وضعیت بهتری داشت و رکوردشکنی‌های متوالی را از سر گذراند. این میان باید توجه داشت که افزایش نرخ دلار و تورم نیز در اقتصاد ایران رخ داد.

او ادامه داد: البته فارغ از شرایط سیاسی که طبیعتا ریسک را افزایش می‌داد افزایش نرخ دلار عملا سبب شد تا حدودی دارایی‌های این شرکت‌ها افزایشی شود. از سوی دیگر بازارهای موازی نیز شرایط مناسبی را نداشتند و همین سبب شد تا درنهایت بازار سرمایه به شرایط فعلی خود برسد. این امر بیانگر آن است که شاخص بورس کشور به عنوان یکی از مولفه‌های مهم اقتصادی در شرایط خوبی به سر می‌برد در حالی‌که بسیاری از شاخص‌ها روند خوبی ندارند.

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به سوالی در رابطه با چرایی رشد بورس با اشاره به تاثیر نرخ دلار و تورم بر بازار سرمایه تصریح کرد: شرکت‌های زیادی از این اتفاقات سود بردند و علاوه بر اینکه رشد دارایی‌ها را شاهد بودند توانستند به سودآوری بیشتری هم برسند. این میان منابع این بخش نیز همزمان با این دو مساله رشد کرد. از سوی دیگر تعدادی از شرکت‌ها نیز تحت تاثیر این اتفاقات افزایش قیمت را انجام دادند و این‌ها همزمان با یکدیگر سبب شد تا در برخی از شرکت‌های کوچک عملا رشد سهام بیش از ارزش افزوده آن‌ها هم باشد. به بیان ساده‌تر تورم و افزایش نرخ دلار سبب شد تا شرکت‌ها هم افزایش منابع را تجربه کنند و هم افزایش درآمد را. همچنین دارایی‌های آن‌ها نیز تحت تاثیر تورم رشد کرد.

او افزود: البته باید توجه داشت شرکت‌های بزرگ دیرتر توانستند از موج مثبت بازار سهام بهره‌مند شوند. چرا که تا دو ماه پیش بیشتر رشد بازار در شرکت‌های کوچک رخ می‌داد و بازار چندان اقبالی به سهام ارزنده نداشت. به هر روی اثر گذاری بر عملکرد شرکت‌های بزرگ دشوار است و برای آن باید پول زیادی صرف شود.

معینان گفت: با این حال به تدریج ریسک شرکت‌های کوچک بیشتر شد و همین امر رفته رفته بازار را به سمتی سوق داد که در عمل نقدینگی به سمت شاخص‌های ارزنده هم رفت و بازار سرمایه موفق شد این ها را جذب کند. این مهم نیز بیشتر در دو ماه گذشته رخ داد.

این فعال بازار سرمایه در رابطه با افزایش شاخص بورس در چند روز گذشته نیز خاطرنشان ساخت: بازارهای موازی چون ارز و مسکن تحت تاثیر رشد قیمت‌هایی که داشتند وارد دوره رکود شدند. یعنی گرچه قیمت‌ها بالا رفته ولی معاملات به شدت کاهش داشته است. نهایتا پول هوشمند و نقدینگی خرد و پراکنده به سمت بازار سرمایه آمد و نباید این مهم را دست کم گرفت.

او ادامه داد:‌البته باید توجه داشت سرازیر شدن نقدینگی به سمت بازار سرمایه هم خوب است و هم می‌تواند تاثیرات بدی به همراه آورد. اگر این سرمایه صرفا به سمت شرکت‌های کوچک برود به ساخته شدن حباب منجر می‌شود ولی اگر به سمت سهام ارزنده برود نهایتا بنیاد قوی برای بازار سرمایه و اقتصاد کشور خواهد بود.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به ضرورت رشد سرمایه گذاری در بازار سرمایه گفت: با افزایش تامین مالی در بورس رشد اقتصادی در کشور حاصل خواهد شد و این به افزایش رشد و توسعه در کشور همزمان می‌شود.

او در پاسخ به سوالی در پیش‌بینی آینده بازار سرمایه تصریح کرد: به نظر می‌رسد دوباره روند بازار ارز صعودی شود که این به افزایش دارایی‌ها و سود آوری شرکت‌ها منجر می‌شود. خوش‌بینی بازار ارز به گونه‌ای است که احتمالا برای شرکت‌های بزرگ مانند پتروشیمی‌ها، معدنی‌ها، فلزی‌ها، مخابراتی‌ها و برخی بانک‌ها همچنین بازار روند رو به رشدی داشته باشد. این در شرایطی است که ریسک سیاسی و نظامی بیش از این نشود.