گروه بورس،بانک وبیمه بازارنیوز: امیرحسام ذنوبی-کاردار خانه اقتصاد- در پی شیوع کرونا پس از چند هفته بی توجهی بازار آمریکا نهایتا این بازار نیز در هفته‌ی گذشته درگیر این بیماری شد و با ریزش بیش از ۱۲ درصدی در شاخص‌های مهم سهامی خود یک هفته‌ی سیاه دیگر را در تاریخ خود رقم زد. شاخص‌های بازار آمریکا که با توجه به تمرکز دونالد ترامپ در هدایت نقدینگی به سمت این بازار‌های در چتد سال گذشته مورد توجه ویژه‌ی سرمایه گذاران قرار گرفته بود، پس از کاهش شدید نرخ بهره اوراق خزانه داری ۱۰ ساله و ۳۰ ساله‌ی آمریکا به کمترین مقدار خود در تاریخ این کشور و فعالیت فدرال رزرو در پی آن منفی شدن منحنی نسبت بازدهی این اوراق به یک دیگر که شرایطی شبیه به بحران عمومی سال ۲۰۰۸ و ۱۹۹۸ میلادی را رقم زده است، موجب ریزش چند هزار واحدی در شاخص مهمی مثل داجونز شد.

بازار‌های اروپا و شاخص‌های سهامی این بازار‌ها مثل UK۱۰۰  و DAX نیز از سیل شیوع بیماری کرونا در امان نبوده و با اعلام انتشار گسترده این بیماری در کشور ایتالیا در هفته‌ی گذشته رشد چند ماهه‌ی خود را تنها در عرض چند ساعت از دست داده و با برگشت به میانگین ۲۰۰ روزه قیمت خود و بعضا سقوط به زیر این میانگین، رکورد جدید را بمانند شاخص‌های بازار آمریکا به عنوان سریعترین ریزش بزرگ خود به ثبت رساندند.

علت تاثیر گرفتن این بازار‌ها از شیوع کرونا را می‌توان تعطیلی واحد‌های صنعتی و کاهش یکباره فعالیت‌های اقتصادی بحساب آورد که موجب نگرانی سرمایه گذاران از عایدی سرمایه خود در بلند مدت و میزان تاثیر این وقفه در آینده رشد اقتصادی و چشم انداز‌های اعلامی دولت‌های وقت شده است. علاوه بر بازار‌های سهامی بازار کالا‌های گرانبها مثل نفت، طلا و فلزات نیز تاثیر بسزایی از کاهش فعالیت‌های اقتصادی و صنعتی گرفته اند و می‌توان با نگاهی ساده متوجه شد با توجه به کاهش تقاضا در بازار حامل‌های انرژی یا فلزات قیمت این کالا‌ها با کاهش شدیدی مواجه شده است که کنسرسیوم‌های بزرگ مثل اوپک و هم پیمانانش را بر این داشته تا با کاهش تولید و عرضه سعی در کنترل قیمت و محار نوسانات داشته باشند.

در این بین، اما بازار بورس ایران با اینکه علاوه بر کرونا دچار هیجانات دیگری از جمله قرار گرفتن ایران در لیست FATF و افزایش قیمت دلار بوده است کاملا رفتار متفاوتی را نسبت به بازار‌های مالی دیگر کشور‌ها تا اینجای کار از خود نشان داده است و ما را بر آن داشته تا در ادامه این مطلب به صورت جزئی‌تر به تحلیل شرایط و مسائل پیرامون آن بپردازیم. بازار بورس ایران که در پی تورم پیش آمده از رشد نرخ ارز در دو سال گذشته بهره بسیاری برده و رشد تطبیقی قیمت‌ها در آن موجب جلب توجه سرمایه گذاران بسیاری در این سال‌ها شده است در این روز‌های رونق فراوانی  دارد، به طوری که شرکت کنندگان برای عرضه اولیه شرکت‌ها به بیش از یک میلیون نفر رسیده اند و روز‌های متوالی است که صف‌های طولانی برای افتتاح حساب در کارگزاری‌ها تشکیل می‌شود. شاخص کل بورس تهران به عنوان نماگر وضعیت بورس یک ابزار مشتق مالی غیر قابل معالمه است که توسط شرکت بورس تهران ساخته شده تا بتواند روایت گر وضعیت روزانه بازار بورس باشد و گرچه نشانگر وضعیت بازار‌های دیگر مثل فرابورس نیست، اما بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های موجود در بورس اصلی است و از اهمیت بالایی از لحاظ روانی برای سرمایه گذاران برخوردار است. ارزش شاخص کل بورس در ۲ سال گذشته حدود ۶ برابر شده و به موجب این رشد شگفت انگیز بازدهی بازار بورس ایران را در صدر لیست بازدهی بازار‌های مختلف بین المللی قرار داده است. در چند روز گذشته که تمام بازار‌های دنیا به علت نگرانی سرمایه گذاران در حال تجربه اصلاح قیمت و از دست دادن ارزش شاخص‌های خود بوده اند، اما شاخص بورس تهران باز هم رفتار متفاوتی را از خود نشان داده است.

اگر به وسیله دانش مهندسی مالی که برگرفته از تعالیم چند هزار ساله‌ی ریاضی، جبر، هندسه و ستاره شناسی است به تحلیل این ابزار مالی بپردازیم بهتر متوجه شرایط خاص پیش آمده برای آن خواهیم شد.



همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، شاخص کل بورس در یک مسیر بلند مدت از سال ۷۲ که در تصویر به روایت اعداد آمده است همواره مسیری صعودی را تجربه کرده است و در مقاطعی که رشد بی رویه قیمت ارز رخ داده است موجب رشد شدید در شاخص و افزایش ارزش شرکت‌های بورسی شده است، چنانچه بر مبنای تعالیم علم تحلیل تکنیکال کلاسیک سقف‌های قیمتی، قبل از کاهش قیمت‌های تاریخی در این بازار را به ترتیب در سال‌های ۷۵ و ۸۳ به هم متصل کنیم متوجه وجود یک خط روند در نقش مقاومت قیمتی خواهیم شد که در تصویر آن را به صورتی خطی با رنگ قرمز مشخص کرده ایم، بر اساس تعالیم تحلیل تکنیکال کلاسیک، شکسته شدن این خط روند مقاومتی نیازمند حجم بالای سرمایه است و در صورت افزایش نگرانی‌ها در بازار ایران احتمال شکسته شدن این خط روند کاهش پیدا می‌کند، چنانچه واحد‌های صنعتی، بازار یا ادارات در روز‌های آتی به علت کرونا تعطیل گشته و یا تعدادی از شهر‌های بزرگ تحت قرنطینه قرار بگیرد احتمال اصلاح قیمت در این نماد بسیار بوده که نهایتا احتمال خروج سرمایه سرمایه گذاران خرد و غیر حرفه‌ای از این بازار را افزایش می‌دهد و رشد شاخص فراتر از کانال ۵۵۰ هزار واحد را در کوتاه مدت به مخاطره می‌اندازد. با توجه به اصلاح شدید قیمت در بازار‌های مالی بین المللی بر اثر کرونا بزرگترین سوالی که در ذهن مخاطب نقش می‌بندد معیار و حد و حدود اصلاح در شاخص کل خواهد بود که با بررسی نمودار میان مدت این نماد به آن می‌پردازیم.

در تصویر بالا با استفاده از تابع اصلاح قیمت فیبوناچی که یکی از ابزار‌های تخمین اصلاح قیمت بر اساس قوانین جهان شمول و نسبت‌های طلایی فیبوناچی ساخته شده است با در نظر گرفتن کف قیمت تشکیل شده در اسفند ماه ۱۳۹۷ و سقف احتمالی زیر کانال ۵۵۰ هزار واحد می‌توانیم به نسبت‌های مهم و محتمل برای اصلاح قیمت دست یابیم.

بر اساس این تابع سه سطح قیمت مهم را می‌توان به عنوان سطوح اصلی اصلاح قیمت بر شمرد، اولین سطح کانال ۴۰۰ هزار واحد که روی نسبت ۳۸.۲ درصد قرار گرفته است، دومین سطح کانال ۳۵۶ هزار واحد که روی نسبت ۵۰ درصد قرار گرفته و نهایتا کلیدی‌ترین سطح که روی کانال ۳۱۰ هزار واحد و نسبت طلایی ۶۱.۸ درصد تشکیل شده است را به عنوان سطوح اصلی اصلاح قیمت در میان مدت می‌توان نام برد.

در هر صورت چنانچه عوامل مهم دیگر بازار مثل حقوقی‌ها و صندوق‌های مهمی مثل صندوق‌های حمایت از بازار که حجم نقدینگی بسیاری در اختیار دارند در این شرایط خاص به پشتیبانی از بازار بپردازند، احتمال اصلاح قیمت کاهش پیدا کرده و چنانچه خط روند ۲۷ ساله بازار که از ارزش ذاتی و اعتبار بالایی برخوردار است به صورت کامل شکسته و با ثبت کندل ماهانه قیمت بالای این خط قرار بگیرد به شدت راه رشد این بازار هموارتر خواهد شد.