بنیاد مستضعفان، یک ماه پس از انقلاب ۱۳۵۷، به فرمان امام خمینی (ره) با هدف تجمیع اموال و دارایی‌های مصادره شده و تخصیص آن به نیازمندان، راه‌اندازی شد. در سال ۱۳۶۷ به بنیاد جانبازان تغییر نام داد و در سال ۱۳۸۸ در پی تشکیل بنیاد شهید و امور ایثارگران، نام آن به فرم کنونی تغییر پیدا کرد. بنیاد مستضعفان هم‌اکنون مالکیت ۱۸۹ شرکت را در اختیار دارد که برای نمونه می‌توان به بانک سینا،  بنیاد علوی و شرکت نفت بهران اشاره کرد.

بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی یا بنیاد مستضعفان موسسه‌ای غیرانتفاعی در  ایران است که پس از شرکت ملی نفت ایران، دومین مؤسسه اقتصادی بزرگن محسوب می‌شود. این بنیاد در زمینه‌های مختلفی، چون خدمات انتشارات، تولید انرژی الکتریکی، خدمات جهانگردی، حمل‌ونقل،  سرمایه‌گذاری، خدمات بیمه و بانکداری،  پیمانکاری عمومی،  تجارت و بازرگانی فعالیت می‌کند. مهندس پرویز فتاح هم اکنون رئیس بنیاد مستضعفان است. پیش از او مهندس سعیدی کیا در این مقام فعالیت کرده است. 

این بنیاد از توسط هیئت امنا اداره می شود که اعضا آن به صورت دوره ای، توسط رهبر انقلاب تعیین می گردند. اخیرا محمد عباسی وزیر سابق ورزش از طرف رهبر انقلاب، به عنوان یکی از اعضای هیئت امنای بنیاد مستضعفآن انقلاب اسلامی تعیین شد.