کاخ سفید اخیرا اعلام کرد که «جو بایدن»، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، میزبان رهبران آسه آن در اواخر ماه جاری در واشنگتن خواهد بود. این نشست به عنوان راهی برای نشان دادن تعهد ایالات متحده آمریکا به این بلوک در چهل و پنجمین سالگرد روابط ایالات متحده آمریکا و آسه آن در نظر گرفته می‌شود. برای این نشست ویژه موضوع اصلی؛ استراتژی «هند و اقیانوس آرام» ایالات متحده است که در ماه فوریه مطرح شد.

این استراتژی به خودی خود موضوع جدیدی نیست، زیرا نسخه قدیمی آن در دوران ترامپ منتشر شد. با این حال، با مقایسه این دو استراتژی، استراتژی جدید دارای چارچوب کامل‌تر و اقدامات مشخص‌تری است. بزرگترین تغییر این است که ایالات متحده آمریکا به دنبال بسته بندی این استراتژی، که ماهیت نظامی دارد، در یک استراتژی جامع منطقه‌ای است که شامل جنبه‌های اقتصادی مورد توجه کشور‌های منطقه نیز می‌شود.

بر خلاف ایالات متحده آمریکا، اکثریت قریب به اتفاق کشور‌های این منطقه، ثبات و پایداری توسعه را به عنوان اهداف اصلی حکمرانی می‌دانند، در حالی که ایالات متحده آمریکا حفظ رهبری خود به عنوان نقطه شروع است. بدیهی است که استراتژی هند و اقیانوس آرام ایالات متحده به مذاق آسه آن خوش نمی‌آید. ایالات متحده آمریکا باید استراتژی خود را برای جذب کشور‌های منطقه بسته بندی کند.

سال ۲۰۲۲ «سال هند و اقیانوسیه» دولت بایدن است، زیرا خود بایدن احتمالاً در ماه مه از آسیا دیدن خواهد کرد و وظیفه مهم بازاریابی این نسخه ارتقا یافته و کشاندن آ سه آن به آن را دارد. این استراتژی جدید همچنین منجر به افزایش فعالیت‌های پیگیری ایالات متحده آمریکا در منطقه آسیا و اقیانوسیه خواهد شد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده به صراحت گفته است که هدف دولت بایدن به جای ایجاد دگرگونی اساسی در روابط خود با چین، شکل دادن به محیط بین‌المللی است تا به نفع منافع و ارزش‌های ایالات متحده آمریکا و متحدان این کشور باشد.

برای شکل دادن به چنین فضایی، ایالات متحده آمریکا با کشور‌های مختلف آسه آن اجلاس مهم‌تر از نشست‌های معمولی داشته است. کورت کمبل، هماهنگ کننده شورای امنیت ملی ایالات متحده آمریکا در امور هند و اقیانوس آرام، جلسات ماهانه با سفرای کشور‌های آسه آن در ایالات متحده آمریکا برگزار کرده است - گردهمایی‌هایی که در دو دولت گذشته برگزار نشد. دلیل اصلی این گفتگو‌ها تقویت شراکت ایالات متحده با کشور‌های همسایه چین است. علاوه بر این، استراتژی‌های دیگری نیز وجود دارد که همگی برای شکل دادن به محیط به نفع ایالات متحده و تسهیل شکست چین طراحی شده اند.

ایالات متحده آمریکا برای غلبه بر ضعف خود در روابط اقتصادی با منطقه، قصد دارد چارچوب اقتصادی جدید هند و اقیانوسیه را احتمالاً قبل از نشست ویژه سران معرفی کند. با این حال، بعید است که این چارچوب مشوق‌هایی را در بر گیرد که در واقع همکاری آمریکا و آسه آن را تقویت کند یا حتی آسه آن را برای پیوستن به استراتژی هند و اقیانوسیه ایالات متحده سوق دهد، زیرا دستور کار استراتژیک ایالات متحده برای این منطقه، دنبال کردن سلطه نظامی است به جای اینکه سهم قابل توجهی در توسعه اقتصادی منطقه داشته باشد؛ بنابراین هر چقدر هم که چارچوب اقتصادی باشکوه به نظر برسد، تغییری در وضعیت کشور‌های آسه آن ایجاد نخواهند شد و همکاری‌های اقتصادی آمریکا و آسه‌آن توسعه اساسی یا طولانی‌مدت نخواهد داشت.

آسه آن همواره به استراتژی عدم جانبداری و حفظ توازن بین چین و ایالات متحده، نه تنها برای منافع اقتصادی، بلکه برای منافع امنیت ملی و نیاز به صلح و ثبات منطقه ای، پایبند بوده است. اگر کسی طرف آمریکا را بگیرد، آسیب به امنیت خود کشور‌های آسه آن بدیهی خواهد بود و برای همه کشور‌هایی که ایالات متحده برای متحد کردن آن‌ها تلاش می‌کند، چین هرگز آن‌ها را مجبور به جانبداری یا تلاش دیپلماتیک در این مورد نمی‌کند.

در بازی بزرگ بین چین و آمریکا، استراتژی چین این است که «تو با کارت‌های خودت بازی کن، من کارت‌های بازی خودم را دارم». ایالات متحده آمریکا در حال بازی با کارت‌های مهار و جنگ سرد در منطقه آسیا-اقیانوسیه است، در حالی که چین با کارت‌های همکاری و توسعه بازی می‌کند و از تفاوت‌های سیستمی فراتر می‌رود نه اینکه خطوط ایدئولوژی را ترسیم کند. چین این اطمینان را دارد که کشور‌های بیشتری را با همکاری و توسعه جذب کند، در حالی که ایالات متحده که بر تاکتیک‌های مهار و جنگ سرد اصرار دارد، قطعاً در معرض مقاومت نرم یا سخت ناامید خواهد شد.

/بازار