گروه نفت و انرژی بازارنیوز- سروش نظری؛ با توجه به نزدیک شدن به فصل گرما و پیک مصرف برق در کشور تا پایان ماه مبارک رمضان خاموشی‌های برنامه ریزی شده شامل حال برخی صنایع از جمله صنایع فولاد خواهد بود، در همین راستا پیام باقری رییس هیات مدیره سندیکای برق به توضیح علت این خاموشی‌ها و مقایسه وضعیت برق کشور با کشور‌های توسعه یافته پرداخت.

باقری در گفتگو با بازارنیوز اظهار کرد : ریشه اصلی قطعی برق که با آن مواجهیم به ناترازی تولید و مصرف در کشور باز می‌گردد؛ یعنی ما به ویژه در فصل تابستان که پیک مصرف است، میزان تولید برقمان جوابگوی میزان مصرف نیست که این ناترازی ناشی از کسری میزان تولید برق است. برای جلوگیری از این ناترازی‌ها، محاسباتی وجود دارد که حاکی از نرخ رشد تقاضا در کشور است که به طور متوسط حدود پنج تا شش درصد برآورد می‌شود.


وی ادامه داد: ما هرساله شاهد رشد تقاضای برق هستیم و برای پوشش این رشد باید تمهیداتی اندیشیده شود، که به همین دلیل قانونگذار تکالیفی را برای دولت تعیین می‌کند که برای پوشش این میزان نیاز باید حوزه ظرفیت‌های نیروگاهی کشور توسعه یابد.

باقری افزود: به طور مثال در برنامه ششم توسعه قرار بر این بود که سالی پنج هزار مگاوات به ظرفیت‌های نیروگاهی افزوده شود که چهار هزار مگاوات آن نیروگاه حرارتی و هزار مگاوات نیروگاه‌های تجدیدپذیر بودند؛ به طور متوسط در سال‌های گذشته کمتر از نصف این میزان وارد مدار شده است و آنچه که در برنامه برای پوشش نرخ رشد تقاضا پیشبینی شده بود، محقق نشد. لذا این به آن معناست که برای عبور از شرایط پیک به میزان لازم نیروگاه و ظرفیت نیروگاهی احداث نکرده ایم، و به همین دلیل با ناترازی برق مواجه هستیم که در تابستان سال گذشته شاهد آثار این ماجرا بودیم و همچنین در تابستان ۹۷ هم این اتفاق افتاد.


رئیس هیات مدیره سندیکای برق گفت: بخشی از این ناترازی از مسیر مدیریت مصرف جبران می‌شود، از جمله کاهش میزان مصارف خانگی و کشاورزی و صنایع و صرفه جویی‌هایی که باید اتفاق بیافتد، و یا بخشی از آن باید از طریق هوشمندسازی شبکه برق رقم بخورد که آن هم به مدیریت مصرف و موضوعاتی از این دست باز می‌گردد؛ ولی اگر فاصله بین مصرف و تولید بیش از این اندازه باشد باقیمانده به صورت خاموشی‌ها خودش را نشان می‌دهد

وی ادامه داد: مانند تابستان سال گذشته که ناترازی ما بالغ بر ۱۲ هزارمگاوات بود و تا حدودی از طریق مدیریت مصرف پوشش داده شد، اما باقیمانده آن رفت به سمت خاموشی‌های برنامه ریزی شده که در وهله اول جامعه‌ای که مورد توجه قرار می‌گیرد بخش صنایع و تا حدودی کشاورزی کشور است تا مصارف خانگی دچار خاموشی نشوند؛ یعنی در وهله اول خاموشی‌های برق برای صنایع است و اگر باز هم چاره ساز نباشد در ادامه این خاموشی‌های برنامه ریزی شده در سطح مصارف خانگی قرار می‌گیرد؛ به این ترتیب این موضوع آثار و طبعات منفی را چه در حوزه اقتصاد کشور و چه در حوزه اجتماعی و نارضایتی‌هایی که برای آحاد مردم به وجود می‌آورد، مترتب می‌کند.


باقری در رابطه با تفاوت‌ها و چالش‌های صنعت برق در ایران و کشور‌های توسعه یافته اضهار کرد: تفاوت‌هایی خصوصا در اقتصاد انرژی ایران و بسیاری از کشور‌ها به ویژه کشور‌های پیشرفته وجود دارد که این تفاوت‌ها شامل دو نکته مهم اند: اول این که طرف تقاضای مصرف ما نسبت به آن‌ها به خصوص در شدت مصرف بالاتر است؛ یعنی ما برای تولید یک واحد GDP، دو تا دو و نیم برابر بیشتر از متوسط جهانی برق مصرف می‌کنیم، که از نظر اقتصادی ناظر بر این است که مصرف برق ما در مسیر درستی نیست و باید سعی کنیم که مصرف را به گونه‌ای مدیریت کنیم که شدت مصرف کاهش پیدا کند و موضوعاتی از جمله بهینهسازی مصرف که نیازمند زیرساخت‌هایی است که باید توسط دولت در این بخش‌ها سرمایه گذاری شود، از جمله استفاده از کنتور‌های هوشمند که قابلیت مدیریت و کنترل مصرف را به مصرف کننده می‌دهد و همچنین امکان مدیریت را به دستگاه‌های مربوطه می‌دهد؛ طرح‌های دیگری هم در این زمره قرار می‌گیرد که باید با استفاده از آن‌ها بخش مصارف و نرخ رشد تقاضا کاهش پیدا کند.

وی افزود: نکته دوم این است که امروزه در کشور‌های پیشرفته نرخ رشد تقاضا در حدود یک درصد مهار شده و این ناشی از مدیریت مصرف و تولید است، یعنی در هر دو جنبه به گونه‌ای مدیریت شده که نرخ رشد کاهش پیدا کرده، اما نکته مهم در بخش عرضه و تولید است؛ ما در این بخش هم جای کار و تفاوت‌های بسیاری با کشور‌های توسعه یافته داریم که مهمترین نکته بحث اقتصاد برق ما است.

باقری ادامه داد: این اقتصاد برق علی‌رغم اینکه باید در مسیر عرضه و تقاضای واقعی هدایت شود و به نوعی اصلاح در قیمت برق بوجود بیاید تا فاصله بین قیمت تمام شده ما و قیمت تکلیفی که برق بر اساس آن فروخته می‌شود به حداقل برسد یا اینکه برابر بشوند؛ اما این امر محقق نشده و درحال حاضر همین اختلاف که نامش یارانه است در کشور ما سبب شده که اقتصاد برق دچار یک ناترازی جدی شود.

وی اضافه کرد: ناترازی ناشی از اختلاف بین منابع و مصارف و به گونه‌ای که ما درحال حاضر از لحاظ پرداخت یارانه در دنیا جز کشور‌های اول هستیم و بسیاری از کشور‌های دیگر این مسئله را مدت هاست که با استقرار نظام تنظیم یارمقررات یا همان رگولاتور و با واگذاری تصدی‌گری‌های دولتی به بخش خصوصی و مردمی کردن اقتصاد انرژی و برق و با اجتناب از ابلاغ قیمت‌های تکلیفی و دستوری و کشف قیمت در بستر واقعی عرضه و تقاضا و ایجاد رقابت بین عرضه کنندگان و تولیدکنندگان برق یک رقابت شفاف و سازنده که هم قیمت را کنترل می‌کنند و هم کیفیت کار را بالا می‌برند، حل کرده اند.

باقری تاکید کرد: اگر این دو تفاوت عمده را کالبدشکافی کنیم و ریشه‌ای به حل آن‌ها بپردازیم می‌توان انتظار داشت که اقتصاد برق ما از ناترازی خارج شود و دولت به جای اینکه به عنوان رقیب بخش خصوصی در این حوزه ورود کند به عنوان دستگاه ناظر و هدایتگر و پشتیبان به حوزه اقتصاد برق حضور داشته باشد و متولیان امر که همان بخش خصوصی واقعی و شناسنامه‌دار در این حوزه هستند هم در این بخش فعالیت کنند، اقتصاد صنعت برق نیز می‌تواند به عنوان یک اقتصاد پویا فعالیت خود را ادامه دهد؛ در غیر اینصورت اگر به مشکلات ریشه‌ای توجه نکنیم، طبیعتا همچنان کسری منابع در صنعت برق مانع از این می‌شود که به میزان تقاضا سرمایه گذاری شود.


این مقام مسئول در پایان گفت: صنعت برق یک صنعت سرمایه‌بر است که به مدت طولانی باید در آن سرمایه‌گذاری شود و این کاهش سرمایه‌گذاری‌های ناشی از کمبود منابع مالی و کمبود نقدینگی هم آثار و طبعات خود را نشان می دهد، از جمله مطالبات معوقه‌ای که بخش خصوصی از وزارت نیرو دارد و یا رکود کاری که بر فضای کسب و کار حاکم است.




پایان پیام//