گروه اقتصاد کلان بازارنیوز- بهزاد قبادی؛ هفته گذشته شورای اقتصادی سران سه قوا تصویب کردند که معاملات فردایی طلا از این پس ممنوع خواهد بود. همچنین معاملات فردایی بازار ارز هم از ۲۳ فروردین ممنوع شد و فعالان این حوزه، مجرم شناخته خواهند شد. در همین راستا، روز‌های گذشته چند فعال بازار فردایی طلا که جزو متشنج‌کنندگان بازار طلا محسوب می‌شدند، دستگیر شدند. یک منبع آگاه در این خصوص به فارس گفته بود: دو نفر از دلال‌های بزرگ طلا و ارز که نام اختصاری یکی از آن‌ها م. ش است به اتهام معاملات غیرقانونی و گسترده طلا و ارز بازداشت شدند.

معاملات فردایی در بازار ارز به این صورت ات که فعالان بازار، پس از زمان فعالیت قانونی، اقدام به انتشار قیمت ارز می‌کنند. دلالان اصلی‌ترین فعالان معاملات فردایی هستند و آن‌ها بدون در دست داشتن دلار یا هر ارز دیگر، قیمت‌های صوری ارائه می‌دهند. هدف اصلی معاملات فردایی بالا بردن هیجانی قیمت ارز است.

روش انجام اینگونه معاملات بدین صورت است که خریدار و یا فروشنده، ارز خود را با یک قیمت توافق شده بر روی کاغذ انجام می‌دهند. روز بعد مابین ساعت ۱۴ تا ۱۵ برای تسویه معامله خود اقدام می‌کنند. اما در این میان نکته قابل توجه اینجاست که در زمان تسویه حساب مابه التفاوتی که بین قیمت‌های امروز و دیروز وجود دارد تحت عنوان سودی است که به طرفین تعلق می‌گیرد.

اما آن چیزی که باید در رابطه با معاملات فردایی رعایت شود، ضمانت به فروشنده دلار می‌باشد. این موضوع در واقع یکی دیگر از مواردی است که در خصوص افراد دلال و  افراد ناآگاه به بازار نیز وجود دارد. مثلا شما می‌خواهید برای خریدن دلار به دلال مراجعه کنید، دلال در جواب اینگونه به شما می‌گوید که اگر شما به او ده میلیون پیش پرداخت و برای ضمانت بدهید به جای خریدن ۲۹۰۰ دلار نقدی، می‌توانید فردا دلار‌های بیشتری را خریدارای کرده و سود بیشتری عایدتان شود. متاسفانه چنین پیشنهاد‌های از سوی افراد ناآگاه به بازار و بی تجربه رد نمی‌شود و آن‌ها را وسوسه می‌کند که این پیشنهاد را قبول کنند تا به صورت بتوانند سود بیشتری را به خودشان اختصاص بدهند و همان ۱۰ میلیون را به عنوان ضمانت به دلال دلار می‌دهند که گاهی این مبلغ همه سرمایه یک شخص بوده و از بین می‌رود.

زمانی که فردا قیمت دلار از قیمت امروز پایین‌تر باشد به دلیل اینکه اینگونه در نظر گرفته شده که قیمت دلار فردا افزایش خواهد داشت و توافق صورت گرفته، دلال دلار مبلغ پرداختی شما را که سرمایه تان است برای جبران ضرر و خسارتش برداشته و آن را پس نخواهد داد.

اوج فعالیت‌های مخرب معاملات فردایی، زمان‌هایی است که به دلایل مختلف اقتصادی، سیاسی و... بازار ارز با تنش رو به روست و نرخ ارز به صورت هیجانی بالا می‌رود. دلالان از این فضا‌های آشفته، نهایت سواستفاده را می‌برند و با نرخ گذاری دلار فردایی، عملا قیمت فردا را از روز قبل تعیین و سیگنال منفی بازار را تشدید می‌کنند می‌کنند. البته عمدتا با توجه به ورود بانک مرکزی یا سرازیر شدن ارز به بازار، فعالان ارز فردایی با ضرر مواجه می‌شوند که بیشتر ضرر‌ها برای طرف مردم و خریدار است و فروشنده که دلالان بازار هستند، سود خود را خواهند برد.

در قانون هم معاملات فردایی دچار ایراد است. طبق ماده ۱۳ قانون مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافی‌ها انجام هرگونه معاملات فردایی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی ممنوع است و به استناد ماده ۱۵ همین قانون متخلفین از این مقررات به استناد قانون پول و بانکی کشور، قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی، قانون اخلال در نظام اقتصادی و قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تحت تعقیب قرار خواهند گرفت.

تمام فرایندی که برای ارز گفته شد، در خصوص طلا هم صدق می‌کند. دلالان بازار فردایی طلا، روی قیمت طلای آب شده فردا قمار می‌کنند و از این طریق موجب اخلال در بازار طلا می‌شوند. فرآیند معاملات فردایی طلا بدین‌صورت است که تعدادی از افراد معتبر که به یکدیگر اعتماد دارند، یک گروه برای این معاملات تشکیل می‌دهند. این گروه یک سرگروه خواهد داشت که در راستای تضمین معاملات و پرداخت خسارات جبران چک یا تضامین مورد نیاز را دریافت می‌کند.

معاملات در بازار آب‌شده فردایی تا حد زیادی شبیه اختیارات معاملات است؛ بدین‌صورت که خریدار بیعانه‌ای را پرداخت می‌کند تا اختیار معامله در نرخ مشخصی را داشته باشد. بر این اساس موعد مقرر مشخص و در سررسید مقرر معامله انجام می‌شود. اگر معامله به ضرر خریدار باشد، اختیار این را دارد که معامله را انجام ندهد. این نوع معامله را طلای حواله‌ای نیز می‌نامند.

محسن زنگنه، نماینده مجلس در آذرماه سال قبل در تذکری شفاهی در جریان جلسه علنی، بیان کرد: با وجود اینکه بیشتر حجم ارز مبادله شده در سامانه نیمایی است، اما مدتی است که در فضای مجازی از ساعت ۹ صبح تا ۱۱ شب قیمت‌هایی در خصوص معاملات اعلام می‌شود که بعضا در ظرف یک ساعت می‌تواند چند صد تومان به قیمت ارز اضافه کند که همان ارز فردایی را رقم می‌زند. عملا این امر باعث شده تا بازار آشفته شده و به افزایش قیمت منجر شود.

ریسک بالا و مشکلات شرعی مهمترین دلایلی است که باید کسانی که می‌خواهند در این بازار فعالیت کنند، در نظر داشته باشند. شاید بتوان گفت جز عده‌ای محدود و انگشت شمار، کسی از بازار فردایی سود نبرده و نخواهد برد؛ لذا روی اسب بازنده شرط‌بندی نکنید.

انتهای پیام//