گروه بهداشت و درمان بازارنیوز- بهزاد قبادی؛ دولت پس از آن که ارز ۴۲۰۰ تومانی را از دستور کار اقتصاد کشور خارج کرد، بنا بر دستور رئیس جمهور، دارو و تجهیزات کشور از این امر مستثنی شدند و قرار شد تا راه‌های جایگزین برای حذف ارز ترجیحی پیدا نشود، تخصیص ارز ۴۲۰۰ به این اقلام کالایی ادامه یابد.

راهکاری که برای این چالش مطرح می‌کردند، پرداخت مابه‌التفاوت ارز به بیمه‌ها برای افزایش پوشش بیمه‌ای و عدم پرداخت هزینه بیشتر توسط بیمار بود. اتفاقی که همچنان نیفتاده است.

از سال ۹۷ که سال شروع پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده تا اسفند سال گذشته، مقدار ارز مربوط به حوزه تجهیزات پزشکی از ۱.۲ تا ۱.۴ میلیارد یورو متغیر بوده است. بعضی سال‌ها کمتر و بعضی سال‌ها بیشتر ارز برای تجهیزات پزشکی تخصیص یافته است.

تعداد کالا‌هایی که از سال ۹۸ تا اسفند ۱۴۰۱ ارز دریافت کرده‌اند، ۳ هزار و ۸۱۰ ایندکس است. همچنین تعداد شرکت‌هایی که در این مدت ارز دریافت کرده‌اند، ۱۵۵۳ شرکت هستند.

به صورت کلی از سال ۹۷ تاکنون، حدود ۲۵ درصد ارزی که به حوزه تجهیزات داده شده نیمایی بوده و حدود ۷۵ دولتی. این آمار کل ارزی هست که از ۹۷ تا ۱۴۰۱ داده‌ایم.

اما نکته حائز اهمیت آن است که ترکیب ارز نیمایی و دولتی در این ۴ سال به شدت کاهش یافته است! سال ۹۸،  ۱۵ درصد ارز نیمایی و ۸۵ درصد دولتی بود. منتها این رقم سال ۱۴۰۱ به حدود ۴۶ درصد نیمایی و ۵۴ درصد دولتی رسیده است. به عبارت دیگر از ۹۸ تا ۱۴۰۱ ارز تجهیزات پزشکی را بدون اعلام آزاد کرده‌ایم.

آمار‌ها نشان می‌دهد از سال ۹۸ تا ۱۴۰۱، رفته‌رفته تجهیزات پزشکی با ارز آزاد وارد کشور می‌شده بدون آنکه پوشش بیمه‌ای افزایش یافته باشد. نزدیک به ۴۶ درصد ارز تجهیزات پزشکی حذف شده، بدون اینکه بیمه‌ها جبران هزینه انجام دهند یا از طریق یارانه‌ها پوشش داده شود.

به عبارتی «تجهیزات‌یار» مانند «دارویار» در عمل اجرا شده منتها آن مطالعات و ضمانت‌های اجرایی و حمایت‌های دولتی لازم انجام نشده؛ لذا، قیمت تجهیزات به ویژه در حوزه دندان‌پزشکی به شدت افزایش پیدا کرده و به همان میزان پرداختی مردم برای این خدمات هم بالا رفته است.

از طرفی این اقدام که موجب شده قیمت برخی اقلام بالا برود، موجب بالا رفتن سایر اقلامی که هم‌اکنون ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می‌کنند هم شده است. برخی شرکت‌هایی که ارز دولتی دریافت کرده اند، با استفاده از این عدم نظارت بر بازار، کالا را معادل قیمت ارز آزاد به بازار عرضه می‌کنند.

برای مثال، اقلام آزمایشگاهی به صورت کامل ارز ترجیحی دریافت می‌کنند، اما اکنون در بازار نه تنها با ارز ۲۸۵۰۰ تومانی هم نیست، بلکه با ارز ۵۰ هزار تومانی محاسبه می‌شود. برخی از این شرکت‌ها اعلام کرده اند که انتظار حذف ارز ترجیحی را در آینده نزدیک دارند، در حالی که دولت چنین ادعایی را مطرح نکرده است.

گفتنی است با توجه به مشاهدات در بازار، موضوع کمبود تجهیزات و گران‌فروشی با وجود تامین اقلام، بیش از سال‌های گذشته در زنجیره تجهیزات پزشکی وجود داشته و مراکز درمانی و مردم در تامین تجهیزات با مشکل گرانی و دسترسی روبرو هستند.

این در حالی است که حدود ۵۰ درصد اقلام تجهیزات پزشکی در حال دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی هستند و هیچ برنامه‌ای برای حذف آن، به دلیل محدودیت دولت مبنی بر عدم افزایش قیمت و عدم وجود پوشش بیمه‌ای در انتهای زنجیره، برای تمام اقلام تجهیزات پزشکی و کامل نبودن زیرساخت کنترل اصالت در انتهای زنجیره تامین، وجود ندارد.

در حوزه دارو هم، با وجود حذف ۹۰ درصدی ارز ۴۲۰۰ تومانی در طرح «دارویار»، با توجه به درخواست اداره کل دارو تا خرداد ماه سال جاری، تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی دارو پایان خواهد یافت و تمام یارانه به انتهای زنجیره و افزایش پوشش بیمه‌ای منتقل خواهد شد.

پایان پیام//