گروه اقتصاد کلان بازارنیوز:علی مدنی زاده، استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف و فارغ التحصیل دانشگاه شیکاگو، اوایل دهه ۱۳۹۰ به ایران بازگشت. او سال ۱۳۷۹ در المپیاد ریاضی کشوری و جهانی به ترتیب برنده مدال طلا و برنز شد. مدنی زاده شاگرد اقتصاددانان برجسته ای همچون روبرت لوکاس، گری بکر و پیتر هانسن بوده است که همگی جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرده اند. او در گفتگویی تصویری با اقتصادنگار به اظهار نظر در رابطه با تغییرات لازم در ساختار تصمیم گیری اقتصادی پرداخته است که در چند بخش منتشر خواهد شد:

 

*آزادسازی بازار ارز مثلا ۲۵ بند دارد که این‌ها به هم متصل اند. آزادی به معنی ولنگاری نیست که هرکسی کنار خیابان ارز خرید و فروش کند و هر کسی هر قیمتی خواست بگذارید. مارکت میکر نداشته باشد، بازار آتی نداشته باشد، اوراق پوشش دهنده نداشته باشد. انتهایش این گونه می‌شود که رها می‌شود و به تبع این می‌گویند توصیه اقتصاددان‌ها جواب نداده است.

*یکی از کار‌هایی که باید برای اصلاح ساختار انجام گیرد این است که پکیج‌های کارشناسی باید در حد رد و قبول باشد نه در قالب اصلاح و تصویب. این اتفاق متاسفانه در مجلس هم رخ می‌دهد. دولت لایحه می‌برد به مجلس و به جای آنکه  مانند سایر دنیا تایید کامل یا رد کامل کند، خودشان اصلاح می‌کنند و تصویب می‌کنند. این است که می‌بینیم همیشه هم مجلس شاکی است هم دولت. اصطلاح معروفی است که می‌گویند برای عدالت یکی کیک را ببرد یکی بردارد، دولت باید بگوید من کیک را می‌برم، مجلس هم انتخاب کند. عین این اتفاق در رابطه کارشناس و تصمیم گیرنده و سیاست گذار باید باشد. کارشناس پکیج پیشنهاد می‌دهد و سیاست گذار یا رد می‌کند یا قبول می‌کند.


*شما را ارجاع می‌دهم به اتفاقات سال ۲۰۰۸-۲۰۰۹ امریکا. به دلیل بحران‌های مالی که به وجود آمد و به کل اقتصاد سرایت کرد، فدرال رزرو شروع کرد به پمپاژ شدید پول. پایه پولی به شدت افزایش پیدا کرد. ولی وقتی به آقای برننکه می‌گفتند که این پایه پولی تورم شدید می‌آورد حرف قشنگی زد و گفت: این آبی که پشت سد جمع شده، شیرش دست خودم است. یعنی این سیستم را طوری طراحی کردم که برای نجات این سیستم لازم است این پمپاژ را بکنم، ولی برای این که تبدیل به تورم نشود و بمب نقدینگی منفجر نشود، شیرش دست خودم است. حالا ضامن بمب نقدینگی ما دست بانک مرکزی است و باید برایش راهکار داشته باشد. البته مشخص نیست این ضامن دست خودشان هست یا دست یک بچه دادند. من این را من اطلاع ندارم. فلذا آینده را ما می‌سازیم.



*چیز‌هایی که از سازمان برنامه و قسمت‌های دیگر می‌شنویم بحث اصلاح نیست و بیشتر بحث مراقبت است. به نظر شما باید به کدام بیشتر بها داد؟

*قطعا اولش مراقبت است. نکته‌ای که باید گفت: این است که برای مراقبت گاهی نیاز به اصلاح است و چاره‌ای جز اصلاح نیست.