گروه اقتصاد کلان بازارنیوز: جمشید پژویان رئیس سابق شورای رقابت در نشست خبری بازارنیوز درباره مالیات ارزش افزوده گفت:ما چیزی تحت محتوای مالیات ارش افزوده نداریم. شاید از ابتدا مقصرش من هستم. از زمانی که ایروانی وزیر و ماجدی قائم مقام وزیر اقتصاد بودند، آن زمان مواردی را مطرح کردند که من گفتم این‌ها قابل اجرا نیست. آن زمان برای یک مدتی می‌خواستم به امریکا بروم. به این‌ها گفتم وقتی از امریکا برگشتم، چارچوب این را برای شما تهیه می‌کنم.

وی افزود: آنچه که امروز داریم، مالیات بر فروش است. مثلا من سفارش می‌دهم به یک رستوران، ۹ درصد قیمت بالاتر می‌گذارد به عنوان مالیات ارزش افزوده. یعنی شما به عنوان کسی که رستوران دارید، فقط هزینه عملکرد که آشپز و کارگرانت را باید از من بگیری، مرغ و گوشت و سایر موارد به من ربطی ندارد.

او ادامه داد: مثلا من وقتی پیراهنی را در نظر می‌گیرم، آن کسی که پنبه می‌کارد و می‌فروشد باید از خریدار بابت مالیات ارزش افزوده بگیرد. سپس تبدیل به نخ که می‌شود، باید مالیات پرداخت شود، به پارچه هم تبدیل شود به همین نحو تا برسد به خیاط که باید مالیات کارگر خیاط را بگیرد نه مالیات پارچه و نخ و ... را. این مالیات ارزش افزوده می‌شود.

تفاوت مالیات بر ارزش افزوده و مالیات فروش زیاد است

پژویان بر وجود مالیات بر فروش به جای مالیات ارزش افزوده در کشور تاکید کرد و اظهار داشت: ما الان مالیات فروش داریم. تفاوت بسیار زیاد است. در تئوری‌های مالیاتی می‌گویید مالیات ارزش افزوده باید در تمام مراحل یک درصد مشخص باشد. برای این که تبانی بین فروشنده و خریدار شکل نگیرد. ولی در مورد مالیات فروش، نرخ مالیات در بازار‌های مختلف، بستگی به کشش منحنی‌های عرضه و تقاضا دارد. هرچه منحنی تقاضا کم کشش‌تر باشد، سهم مالیات مصرف کننده بیشتر است و بر عکس.

او گفت: به همین دلیل در بازارکالا‌های ضروری، نه این که هزینه افرادی که کم درامد هستند درمورد این کالا‌ها زیاد باشد، حتی ممکن است ثروتمندان ۱۰ برابر هزینه کنند، ولی سهم هزینه از کل درآمد‌های افراد کم درامد بسیار بالاست، به همین دلیل در این بازار‌ها نرخ مالیات باید خیلی پایین باشد. حتی در برخی کشور‌ها زمانی که مالیات بر فروش داشتند، معافیت می‌دادند. مثلا این سهم پایین مالیات به یک سری سیاست‌های دیگر ارتباط پیدا می‌کرد.

وی افزود: ما الان با یک نرخ ثابت از آن فقیری که نان و پنیر می‌خرد تا آن ثروتمندی که خاویار میل می‌کند، مالیات می‌گیریم؛ بنابراین این مالیات ارزش افزوده نیست، مالیات بر فروش است که بسیار هم نابرابر است.

کجای دنیا سازمان مالیاتی را به بخش خصوصی واگذار کردند؟

رئیس سابق شورای رقابت در پایان گفت: زمانی که اصلاحات مالیاتی زمان شمس الدین حسینی می‌خواست اجرا شود، به سازمان مالیاتی داده شد تا نظراتش را بدهد، آن جناب قائم مقام در همان جلسه اول گفت: چه خوب است که ما به خصوصی سازی فکر کنیم، من از شدت عصبانیت نتوانستم جلوی خودم را بگیرم. گفتم شما کجای دنیا دیدید که سازمان مالیاتی را به بخش خصوصی واگذار کنند؟ به آقای عسگری که رئیسش بود گفتم که از این آقا خواهش می‌کنم صحبت نکند.