گروه بورس،بانک و بیمه بازارنیوز: رضا غلامی، کارشناس اقتصادی و مدیر مسئول بازار نیوز، در ارتباط با ثبات نرخ ارز در هفته‌های اخیر گفت: بررسی هر رفتار در بازار ارز نیازمند شناخت این بازار است. ما می‌دانیم دولت در بازار ارز ایران نقش تعیین کننده‌ای دارد. دولت، از سه طریق بر بازار ارز تاثیرگذار است. هم عرضه کننده بزرگ است. هم تقاضا کننده بزرگ ارز برای تامین کالا‌های ضروری، مواد اولیه، قطعات و لوازم خودرو و ... است و هم  سیاستگذار اصلی ارز است. دولت با سیاست‌های ارزی می‌تواند از سه جهت بر بازار تاثیر بگذارد؛ بنابراین اگر ثبات بازار را بخواهیم بررسی کنیم باید ابتدا نقش دولت را واکاوی کنیم.

 

*پشت ثبات نرخ ارز، اقدامات بانک مرکزی نهفته است

غلامی ادامه داد: دولت و بانک مرکزی توانسته اند بازار را در حدی که می‌خواهند نگه دارد. یعنی پشت این ثبات نرخ ارز، اقدامات بانک مرکزی نهفته است؛ لذا ثبات امروز، ناشی از تعادل بازار نیست، بلکه حاصل مجموعه اقدامات و مداخلاتی است که بانک مرکزی انجام داده است. شاید نوع مداخلات تغییر کرده باشد، ولی قطعا مداخلاتی از سوی بانک مرکزی انجام می‌شود.

 

*پیگیری شدید پیمان سپاری ارزی توسط بانک مرکزی
وی درباره نوع مداخله بانک مرکزی اظهار داشت: بخشی از این مداخله از طریق پیگیری شدید اجرای پیمان سپاری ارزی است. زمانی که پیگیری پیمان سپاری شدید می‌شود، عرضه ارز در بازار بالا می‌رود و به تعادل می‌رسد، در نتیجه قیمت کاهشی می‌شود.

 

*قوه قضاییه به ثبات کمک کرده است
مدیر مسئول بازارنیوز در ادامه گفت: نکته دوم، پرونده‌های تخلفاتی است که بانک مرکزی به قوه قضاییه ارسال کرده است. این موضوع باعث می‌شود، ریسک بخشی از تقاضای سفته بازی، و بخشی از تقاضا‌هایی که تبهکاری‌های ارزی می‌توانست به وجود بیاید، بالا برود. در حال حاضر افراد اگر یخواهند ارز را برنگردانند یا سفته بازی کنند، علاوه بر جریمه‌های بانک مرکزی،  از طرف قوه قضاییه، احساس ناامنی می کنند. یعنی رفتار و شدت عمل قوه قضاییه، هم در برخورد با متخلفین و هم اخلالگران ارزی، حتما تاثیر مستقیم، بر عرضه و تقاضای ارز خواهد داشت.

 

*ثبات شرایط تحریمی
وی افزود: نکته سوم این است که بازار، رفتار خودش را پیدا کرده و رفتار بین المللی و تحریم‌ها به ثبات رسیده است. یعنی امکان تحریم بیش از این حد وجود ندارد. زیرا هرکاری می‌خواستند انجام دادند. همیشه چنین بوده است که اگر تحریم‌ها مدت طولانی ثابت باشد، یعنی تحریم جدیدی اضافه نشود و یا امکان اضافه شدن نداشته باشد، اقتصاد در محدوده‌ای که هست، خودش را تعدیل می‌کند. به همین دلیل امریکایی‌ها دنبال تحریم جدیدند تا این فضای ثبات را به هم بریزند.

غلامی از توجه مسئولان کشور به تکیه بر عرضه و تقاضا در اقتصاد سخن گفت و اظهار داشت: با وجود تحریم‌ها و نوسانات گذشته، سیستم اقتصادی کشور، مدیران اجرایی در وزارت صنعت، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد همه یاد گرفته اند که باید بر عرضه و تقاضا تکیه کنند. برای نمونه ممنوعیت واردات بیش از ۱۵۰۰ قلم کالا یکی از نتایج این فهم بود. این باعث کاهش تقاضا ارز خواهد شد.

وی در پایان افزود: نظارت و مداخله جدید بانک مرکزی، مدیریت تجارت در حوزه واردات و صادرات و حوزه مبارزه با قاچاق، برخورد‌های قوه قضاییه و ثبات شرایط تحریمی، باعث شده است، در این شرایط خودمان را به ثبات برسانیم و متغیر عرضه و تقاضا به هم نزدیک شوند. همچنین افزایش قیمت ارز در سامانه نیما و نزدیک شدن به سامانه سنا و میل به تک نرخی شدن، اقدامات مهمی بوده که توانسته ثبات را به بازار ارز برگرداند. علت همه این عوامل، مداخله مستقیم بانک مرکزی است. البته شکل مداخله به وضوح تغییر کرده و دیگر تزریق مستقیم منابع ارزی نداریم.