گروه بورس، بانک و بیمه بازارنیوز: حسن علایی، معاون واگذاری سهام و بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی کشور، درباره آزادسازی سهام عدالت اظهار داشت: ما قبل از اجازه مقام معظم رهبری به دولت برای آزادسازی سهام عدالت، تمهیدات لازم را اندیشیده بودیم و این آمادگی و هماهنگی چندین ماه بود که در سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان خصوصی سازی شکل گرفته بود

وی افزود: زمانی که فرمان ایشان ابلاغ شد، کار شروع شد و کسانی که مشمول‌اند می‌توانند با ورود به سامانه سهام عدالت (www.samanese.ir)، با انتخاب یکی از دو گزینه پرتفوی مستقیم و غیر مستقیم که در آنجا پیشبینی شده، به تعیین تکلیف سهام عدالت خود اقدام کنند.


*تفاوت پرتفوی مستقیم و غیر مستقیم

علایی درباره گزینه پرتفوی مستقیم توضیح داد: معنی مستقیم این است که مشمولین می‌توانند مدیریت سبد سهام خود را مثل تمام سهامداران فعال در بازار سرمایه و بورس، خودشان به عهده بگیرند. یعنی با انتخاب این گزینه در سامانه، اطلاعات آن‌ها به شرکت سپرده‌گذاری اعلام می‌شود، این شرکت نسبت به صدور اوراق سهام به نسبت مقدار سهم این مشمول، اقدام می‌کند. پس از آن کد کارگزاری هم برای وی صادر می‌شود.

وی افزود: بر اساس کد کارگزاری که مراحلی را برای آن در سامانه سجام(www.sejam.ir)، پیشبینی شده، در آنجا باید احراز هویت اولیه انجام بشود که روی این هم تمهیدات مناسبی اندیشیده شده که در راحت‌ترین شکل ممکن اتفاق بیفتد. بعد از مصوبه‌ای که متعاقباً شورای عالی بورس مبنی بر این که چه میزان از سهم در سال‌های بعد قابلیت معامله پیدا می‌کند، مشمول مثل یک شهروندی که در بازار سرمایه فعال است می‌تواند نسبت به خرید و فروش سهمش اقدام کند.

این مقام مسئول درباره گزینه غیر مستقیم هم گفت: غیر مستقیم یعنی فرد مشمول، مدیریت سهام خود را به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی که قبلا در زمان شکل‌گیری سهام عدالت ثبت شدند و الان در مجموعه سازمان بورس و اوراق بهادار هم عضو هستند، تفویض می‌کند و از طریق آن‌ها مدیریت سهام خود را انجام خواهد داد و مستقیما درگیر نخواهد بود. این شرکت‌ها سبدگردانند و بر اساس این سبد گردانی، سود سالانه‌ای که به آن سهام‌ها تعلق می‌گیرد را به مشمولین می‌پردازند.

وی تاکید کرد امکان تبدیل پرتوفی مستقیم و غیر مستقیم به یکدیگر وجود نخواهد داشت.


* امکان انتخاب شرکت سپرده گذاری وجود ندارد

علایی درباره عدم امکان انتخاب شرکت سرمایه‌گذاری توسط مشمولین اظهار داشت: شرکت‌های سرمایه‌گذاری به تناسب محل سکونت اشخاص مشمول از قبل شناسایی و در سامانه درج شده است. هر فردی که قبلا ثبت نام کرده و سهام عدالت به او تعلق گرفته، بسته به این که از کدام استان و شهرستان نسبت به ثبت نام اقدام کرده، شرکت سرمایه‌گذاری استانی‌اش هم انتخاب شده و قابلیت تغییر ندارد.


*صدور کد بورسی برای بیش از ۳۴ میلیون مشمول

علایی از صدور بیش از ۳۴ میلیون کد سهامداری (کد بورسی) خبر داد و افزود: شرکت خصوصی سازی اطلاعات اولیه مشمولین را به سازمان بورس اعلام کرده و آن‌ها تمهیدات لازم را انجام داده‌اند. در حال حاضر کد سهامداری پیشبینی شده، ولی این کد‌ها غیر فعال است. زمانی که این مشمول در سامانه، گزینه مستقیم را انتخاب می‌کند، ما اطلاعت او را در مقاطع زمانی مختلف و به صورت آفلاین به شرکت سپرده‌گذاری اعلام می‌کنیم و شرکت سپرده‌گذاری بر اساس اطلاعات اعلامی سازمان خصوصی سازی، نسبت به تخصیص کد سهامداری برای تمام مشمولین اعلام شده، اقدام می‌کند که پیشبینی شده این پروسه حداکثر در یک ماه انجام بگیرد.


*تا دو، سه ماه آینده امکان نقد کردن وجود ندارد

این مقام مسئول پیرامون عدم امکان نقد کردن سهام عدالت تا دو، سه ماه آینده گفت: در مرحله اول و در دو، سه ماه آینده، امکان نقد کردن سهام به دلیل هجومی که ممکن است در بازار سرمایه اتفاق بیفتد، وجود ندارد، ولی تمهیداتی پیشبینی می‌شود که درصدی از این سهم در فاز‌های مختلف آزاد شود که این بستگی به مصوبه آتی شورای عالی بورس خواهد داشت که چه درصدی را این شورا آزاد بکند.


*سامانه برای وراث متوفیان باز خواهد شد

علایی در ارتباط با توقف انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث، گفت:  برای این که بتوانیم سیستم را با شرکت سپرده‌گذاری به تفاهم و هماهنگی برسانیم، مجبور بودیم برای دوره زمانی کوتاهی، مشمولین  نهایی شده‌ای که در سامانه بودند را در نقطه‌ای نگه داریم و این اطلاعات را به شرکت سپرده‌گذاری بدهیم که بر اساس آن، نسبت به صدور کد سهامداری اقدام کند. این قسمت موقت است و بعد از آن این سیستم باز شود،  کسانی که گواهی انحصار ورثه دارند می‌توانند با مراجعه به پیشخوان دولت، همان چارچوب را دنبال کنند.

وی در پایان افزود: این روند زود‌تر از نیمه دوم سال خواهد بود. طبق پیشبینی ما، اقدامات اجرایی آزاد سازی حداکثر ۴۵ تا ۵۰ روز طول خواهد کشید و بعد از آن که ارتباط بین شرکت خصوصی سازی با شرکت سپرده‌گذاری سازمان بورس در ارتباط با تعیین تکلیف مشمولین نهایی شد، مجددا این سامانه فعال می‌شود.