یک تحلیلگر بازار سرمایه در یادداشتی به ارائه راهکار برای جلوگیری از تشکیل صفهای خرید و فروش در بازار بورس پرداخت.
گروه بورس، بانک و بیمه بازارنیوز: بورس از روزهای اوج خود فاصله گرفته و سهامدارن بیش از یک هفته پر استرس را گذراندند به امید آن که از روز شنبه (اول شهریور) بازار اصلاح را تمام کند و به روند صعودی خود برگردد، اما این طور نشد. صفهای فروش سنگین برخی نمادهای تاثیرگذار مانند شستا سهامداران را کلافه کرده است و عدهای تازه وارد که دچار شوک و از دست رفتن سرمایه خود شده اند و میخواهند سرمایه خود را از بازار بیرون بکشند تا بیش از این ضرر نکنند، موفق به اقدام چنین کاری نمیشوند و سهامشان فروش نمیرود.
این فقط صفهای فروش نیستند که باعث کلافگی سهامداران شدند بلکه بسیاری از نمادهای پرتقاضا و مناسب تشخیص داده شده توسط کارشناسان، در زمان روند صعودی بازار، دچار صفهای خرید سنگین میشدند که در آن صورت، سهام عموما به حقیقیها نمیرسید و این حقوقیها بودند که با سفارشهای سنگین سرخطی، سهم خوب را اصطلاحا جمع میکردند.
در همین راستا، محمود حاجی پور، استاد اقتصاد و تحلیلگر بازار سرمایه طی یادداشتی برای بازارنیوز، راهکاری برای جلوگیری از تشکیل صفهای خرید و فروش در بورس ارائه داد که در زیر میخوانید:
اگر سرمایه گذار بورس بداند درصورتیکه بخواهد یک سهام را به بالاترین قیمت روز بخرد، همواره سهام برای خریدن وجود دارد و وقتی بخواهد سهمی بفروشد به پایینترین قیمت روز میتواند بفروشد آرامش پیدا میکند و نه برای خریدن عجله میکند و نه در فروش آن. بنابراین؛ بهترین قیمت را در بهترین زمان انتخاب میکند.
* راهکار عملی برای ایجاد تنخواه:
سازمان بورس به مقدار سهام عرضه شده در بازار بورس برای هر سهم، تنخواه تعریف نماید؛ بنابراین مقدار تنخواه را در بالاترین مبلغ مجاز روزانه برای فروش بگذارد و همان مقدار تنخواه را در پایینترین مبلغ مجاز برای خرید قرار دهد. اینکار بصورت کاملا سیستمی انجام شود. در سقف معاملات تا شخص حقیقی وجود دارد، تنخواه در اولویت دوم قرار گیرد و در کف قیمت نیز اولویت سهامدار رعایت شود.
* تاثیر تنخواه بر صف خرید و فروش
با ایجاد تنخواه برای هر نماد، در درجه اول داستان سرخط زدن برداشته میشود و معاملات کاملا منطقی پیش میرود؛ چون سرمایه گذار میداند همواره فروشنده و خریدار وجود دارد و در مرحله بعدی قیمتهای پایانی تعدیل میشود، زیرا قیمتها به کف یا سقف نمیچسبد و بین +۵ درصد و -۵ درصد نوسان میکند و پیش بینی میشود قیمت پایانی حداکثر ۳+ درصد رشد داشته باشد و حداکثر -۳ درصد کاهش یابد.
* تنخواه سود میکند یا ضرر؟
در این سیستم مسلما تنخواه سود میکند؛ چراکه در پایینترین قیمت میخرد، ولی در بالاترین قیمت میفروشد. تامین تنخواه در هر سهام به عهده شرکت سرمایه گذار اولیه است؛ بنابراین سود و زیان حاصل از این بخش را ماهانه یا چندماهه بین سهامداران تقسیم مینماید. درصورتیکه درخواست کننده سهام، یک شرکت درحدی بود که تمام سهام تنخواه مصرف شد، شرکت میتواند مقدار تنخواه را به بورس واگذار کرده و معادل ریالی آن را از بورس درخواست کند و از آنجاییکه شرکتها تنها بخش کمی از سهام خود را وارد بورس کرده اند میتوانند تنخواه جدیدی وارد بورس نمایند.
* تنخواه چه تفاوتی با حقوقیها خواهد داشت؟
حقوقیها حق دارند مانند یک حقیقی در هر قیمتی بخرند یا بفروشند و حق دارند اصلا نفروشند یا نخرند، ولی تنخواه فقط در یک نقطه میخرد و یک نقطه میفروشد و باید بخرد و بفروشد. حقوقیها کماکان این اختیار حق خرید و فروش در هر دامنه را دارند و بازیگردانی آنها از بین نمیرود، ولی جلوی سودجویی آنها در صفها گرفته میشود.
* برنامه عرضه اولیهها چه میشود؟
از آنجاییکه عرضه اولیهها در ماههای اولیه سود دهی بالایی دارند، میتوان برای آنها محدودیت قیمت پایانی گذاشت. این محدودیت با گذشت زمان کمتر شود و سپس برداشته شود.
*مخالفان و موافقان چه میگویند؟
مسلما هر پیشنهادی مخالفان و موافقان خود را دارد. فعالان بورسی موافق این طرح خواهند بود و حقوقیها در درجه اول و بعضی از کارگزاریها در درجه دوم مخالفت خواهند کرد. چون منافع حقوقیها از صفها بسیار زیاد است و دوست ندارند این صفها جمع شوند، ولی آنچه مسلم است به نفع سهامداران حقیقی خواهد بود.