گروه اقتصاد کلان بازارنیوز-مسعود قالیباف؛ در مقاله جدیدی که توسط داوید فرچی، پراکاش لونگانی، جاناتان دی استوری[1]انتشار یافته است به بررسی تاثیر همه گیری بر افزایش فقر پرداخته شده است. کوید- 19 اکنون به عنوان بزرگ­ترین مصیبت اقتصادی از زمان رکود بزرگ دیده می­شود. در ژانویه، صندوق بین المللی پول انتظار داشت درآمد جهانی 3 درصد رشد کند. اکنون پیش بینی می­شود که 3 درصد سقوط کند، بسیار بدتر از زمان رکود بزرگ در 9-2008 است. در پس این آمار وخیم یک احتمال ترسناک­ت ر وجود دارد: اگر همه­ گیری­های گذشته به­ عنوان یک راهنما باشند، تلفات بخش­های فقیر و آسیب­ پذیر جامعه چندین برابر وخیم­تر خواهد شد. در حقیقت، نظر سنجی اخیر از اقتصاددانان برتر نشان داد که اکثریت قریب به اتفاق احساس می­کنند که همه گیری کوید-19 نابرابری را بدتر خواهد کرد، تا حدودی به دلیل تأثیر نامتناسب آن بر کارگران با مهارت پایین است.

شواهد ما از نگرانی در مورد تأثیرات منفی توزیع همه­ گیری پشتیبانی می­ کند. ما می ­دانیم که همه­ گیری­های عمده در این قرن نابرابری درآمدی را ایجاد کرده و به اشتغال کسانی که دارای یک آموزش ابتدایی هستند، آسیب می­ زند و در عین حال به سختی در اشتغال افراد دارای مدرک پیشرفته تأثیر می­ گذارد.

ما روی پنج رویداد مهم- سارس (2003)، ان یک اچ یک (2003)، مرس (2012)، ابولا (2014) و زیکا (2016)[1]- متمرکز شده ­ایم و اثرات توزیعی آن را در پنج سال بعد از هر رویداد ردیابی می­کنیم. به طور متوسط، ضریب جینی- یک اندازه گیری معمول از نابرابری- در پی این وقایع به طور پیوسته افزایش یافته است. اندازه گیری ما از جینی مبتنی بر درآمد خالص، یعنی درآمد بازار پس از کسر مالیات و انتقالات است. نتایج نشان می­دهد که علیرغم تلاش دولت­ها برای توزیع مجدد درآمد از ثروتمندان به فقرا برای کاهش اثرات همه گیری­ ها، نابرابری افزایش می­ یابد. بعد از پنج سال، ضریب جینی خالص نزدیک به 1.5 درصد افزایش یافته است. با توجه به اینکه این اندازه ضریب جینی با گذشت زمان روند کندی خواهد داشت، با این حال تأثیر بزرگی است.

چندین اثر طولانی مدت ناشی از بیماری­های همه­ گیر به دلیل از دست دادن شغل و سایر شوک­های درآمدی (به عنوان مثال پرداخت پایین­تر و کاهش چشم انداز اشتغال) رخ می­ دهد. نتایج نشان می­ دهد که همه­ گیری­ها تأثیر بسیار متفاوتی بر اشتغال افراد دارای سطوح مختلف تحصیلی داشته است که یکی از شاخص­ها سطح مهارت­ها است. نابرابری کاملاً واضح است: نسبت به جمعیت، اشتغال افراد دارای تحصیلات پیشرفته به ندرت متأثر می­ شود، در حالی که اشتغال کسانی که تنها سطح ابتدایی دارند، به شدت، در پایان 5 سال بیش از 5 درصد است، کاهش می­ یابد.

پاسخ سیاستی

در حالی که بیماری­های همه­ گیر تقریباً بر همه افراد جامعه تأثیر منفی می­ گذارد، سیاست­ها باید توجه ویژه ­ای برای جلوگیری از آسیب­های طولانی مدت به معیشت گروهایی با کمترین مزیت در جامعه، داشته باشند. بدون تلاش­های جدی و هدفمند، ما به احتمال زیاد شاهد افزایش نابرابری خواهیم بود، که به قول مدیر عامل صندوق بین ­اللملی پول قبلاً "یکی از پیچیده ­ترین و جدی­ترین چالش­های اقتصاد جهانی"، بوده است.

به­ طور دقیق چه کاری می­ توان انجام داد؟ دسترسی به مرخصی بیمار، مزایای بیکاری و منافع سلامتی برای همه در مقابله با تأثیرات بیماری همه­ گیر مفید است، به ویژه برای اقشار فقیر جامعه که فاقد پس انداز احتیاطی هستند و به همین دلیل محتاج می­ مانند.

سیاست­گذاران باید از این فرصت برای ایجاد تغییرات اساسی استفاده کنند به گونه­ ای که وقتی شوک­های آینده به ناچار اتفاق افتاد، از جمله به­ عنوان مثال از اثرات تغییرات آب و هوایی، جوامع مکانیزم های تسهیم ریسک و کمک­های اجتماعی را در خود جای داده باشد که از آسیب­ پذیرترین افراد، بسیار بهتر از آنچه امروز انجام می­ دهند، محافظت کنند.

Source: https://blogs.imf.org/2020/05/11/how-pandemics-leave-the-poor-even-farther-behind/?utm_medium=email&utm_source=govdelivery

[1]  Davide Furceri, Prakash Loungani, Jonathan D. Ostry

[1] ARS (2003), H1N1 (2009), MERS (2012), Ebola (2014) and Zika (2016).