برنامه حفاظتی یونسکو که با نام ذخیره گاه های زیست کره (Biosphere Reserve) شناخته می شود، یکی از برنامه های راهبردی برای حفاظت از محیط زیست است. ایران دارای ۱۳ ذخیره گاه زیست کره است که بخشی از منطقه ارسباران نیز یکی از این ذخیره گاه های زیست کره است.
ذخیره گاه زیست کره ارسباران در بالاترین عرض جغرافیایی ایران و در جنوب رود ارس قرار دارد که مرز شمالی ایران را با کشورهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان تشکیل می دهد و بخش مهمی از جنگل های ارسباران است که وسعت این ناحیه رویشی حدود ۱۶۴ هزار  هکتار در سال ۱۳۷۸ بر آورد شده است .
وجود قله های مرتفع که بیشتر آن ها ارتفاعی بیش از ۲۵۰۰ متر دارند با شیب بسیار تند و دره های عمیق ناشی از فعالیت های آتشفشانی و تکتونیک فعال، قرار داشتن در مسیر حرکت جبهه های آب و هوایی مرطوب مدیترانه ای و سیبری باعث شده تا بارش های زمستانه به صورت برف در ارتفاعات انباشته شود و در بهار و تابستان رودخانه های کوچک اما دائمی را تغذیه کند که بیشتر آن ها در جهت شمال به حرکت در آمده است و وارد رودخانه ارس می شوند.
تغذیه مناسب دامنه ها باعث پیدایش چشمه های فراوان شده است و محیط جنگلی و حیات وحش متنوع و چشم اندازهای بدیع از جمله ویژگی های طبیعت زیبای این ذخیره گاه است.
ارسباران با قرار گرفتن در میان سه آتشفشان مهم آرارات ، سهند و سبلان به علت فعالیت های مکرر آن ها و تکتونیک فعال به صورت مجموعه ای در هم در آمده که قسمت عمده سنگ های آن را آهک ها و سنگ های آذرین تشکیل می دهند و توفیت و مارن و شیل و کنگلومرا نیز در آن دیده می شوند.