شروع بحران کرونا با همه محدودیت‌هایی که به وجود آورد، این امید را در دل علاقه‌مندان به مطالعه و کتاب افزایش داد تا بیشتر از قبل بخوانند، اما افزایش قیمت کتاب، سدی بزرگ برای خرید آن شد.
سال گذشته، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، نتایج گزارشی با عنوان رصد فرهنگ رفتاری خانوادههای ایرانی در سال ۱۳۹۶ را منتشر کرد که در آن آمار تازه و جالبی از مصرف فرهنگی خانوار‌های ایرانی ارائه شده. در این پژوهش آمده است: افزایش قیمت کتاب، سرانه مطالعه در کشور را کاهش داده است. حدود ۵۸ درصد افراد پانزده‌ساله و بیشتر که باسواد هستند (معادل ۳۰ میلیون و ۷۸۶ هزارو ۷۲۶ نفر) در سال قبل از آمارگیری، مطالعه کتاب غیردرسی داشته‌اند، سرانه مطالعه کتاب غیردرسی افراد پانزده‌ساله و بیشتر، ۷ ساعت و ۴۱ دقیقه در ماه بوده است.
شروع بحران کرونا با همه محدودیت‌هایی که به وجود آورد، این امید را در دل علاقه‌مندان به مطالعه و کتاب افزایش داد تا بیشتر از قبل بخوانند، اما افزایش قیمت کتاب، سدی بزرگ برای خرید آن شد.
در گزارش پیش‌رو با برخی از فروشندگان باسابقه کتاب در مشهد درباره این موضوع گفتگو کرده‌ایم و آن‌ها نیز دلایلی را برای کاهش فروش کتاب بر شمرده‌اند که در ادامه می‌خوانید.
از کتاب چاپی دل‌زده شده‌اند
«اصحاب کتاب مشتاق خرید هستند، اما متأسفانه به دلیل پشتیبانی نکردن مسئولان از ناشران، قیمت کتاب بالاست.» این صحبت حمید شاکری، مسئول فروشگاه کتاب «شایان» در خیابان راهنمایی است که ۳۴ سال سابقه فعالیت دارد. او کاهش قدرت خرید مردم برای کتاب را معلول تخصیص ندادن یارانه به ناشران می‌داند و می‌گوید: پیش‌تر مشتری داشتم که روز واریز حقوقش به فروشگاه می‌آمد و برای هرکدام از اعضای خانواده‌اش کتاب می‌خرید، اما اکنون امثال او هر دو ماه هم یک کتاب نمی‌خرند.
سپس اضافه می‌کند: بیشتر مسئولان نظرشان این است برای بهبود فضای فرهنگی کشور به کتاب نیاز است و مردم باید به سمت خواندن کتاب بروند، اگر قیمت کتاب مناسب‌تر باشد خیلی راحت‌تر می‌شود عنوان‌های کتاب را به مشتری پیشنهاد داد و مشتری نیز به‌جای تورق سرسری، خرید می‌کند. درصورتی‌که افزایش قیمت‌ها باعث شده مخاطبان سابق ما به دنبال فضای مجازی و دانلود کتاب باشند. به‌نوعی از کتاب دل‌زده شده‌اند.
یارانه کاغذ، ویژه کتاب‌های مذهبی
برخی، ازجمله شاکری، بر این باور هستند شیوع ویروس کرونا و به دنبال آن افزایش خانه‌نشینی مردم باعث شده است خیلی‌ها وارد فضای فرهنگی و کتاب شوند و خودشان را با مطالعه سرگرم کنند، اما قیمت کتاب وضعیت اسف‌باری پیداکرده است: من و همه همکارانم، فروشمان در مقایسه با سال‌های قبل، یک‌سوم شده است. به‌عنوان‌مثال درزمانی که قیمت کتاب ۱۰ یا ۱۵ هزار تومان بوده، قشر کارمند با ۱۰۰هزار تومان برای ۴ نفر بر اساس جنسیت و موضوعات مورد علاقه‌شان خرید می‌کرده‌اند، اما اکنون کتاب زیر قیمت ۳۵ و ۴۰ هزار تومان نیست و اگر کسی بخواهد فقط دو کتاب کودک بخرد باید ۱۰۰هزار تومان پول بدهد؛ بنابراین خیلی از مردم وسعشان به خرید کتاب نمی‌رسد.
شاکری در پاسخ به این سؤال که اختصاص یارانه به ناشران پیش‌تر به چه صورت بوده است؟ می‌گوید: درگذشته بر اساس تعداد چاپ‌های کتاب، ناشران درخواست خرید کاغذ می‌کردند و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس قطع کتاب که رُقعی، وزیری و ... و اینکه چند صفحه است و در چه شمارگانی به چاپ می‌رسد، به نرخ مصوب دولتی، کاغذ تعاونی می‌داد، اما چند سالی است که کاغذ یارانه‌ای را بیشتر ناشران ندارند. طبق جوابی که من از بیشتر ناشران گرفته‌ام یارانه کاغذ را فقط به برخی ناشران داده‌اند، درحالی‌که در ۴۰ سال گذشته، کتاب‌های کودکان و نوجوانان مخاطب بیشتری داشته‌اند.
او ادامه می‌دهد: مادری که بخواهد یک کتاب اطلاعات عمومی برای فرزندش بخرد باید تقریبا ۱۸۰هزار تومان هزینه کند و این مبلغ در حد توانش نیست. درحالی‌که قیمت این کتاب درگذشته ۲۵هزار تومان بوده است. به نظر من، گرانی باعث می‌شود خانواده‌هایی که دوست دارند فرزندانشان وارد فضای فرهنگی شوند نتوانند. یعنی افزایش قیمت‌ها بین مخاطب و کسی که کتاب چاپ می‌کند، فاصله انداخته است.
لینک کوتاه خبر: bzna.ir/000Mi7
نظرات کاربران
آخرین اخبار
