رشد و توسعه هر کشور در گرو بخشهای مختلف اقتصادی آن بوده و مهمترین عامل مؤثر در توسعه پایدار نیز منابع انسانی شایسته و کارآمد آن کشور است. از این رو طی روند توسعه، باید در کنار سایر منابع و سرمایههای مادی، نقش اصلی را به سرمایه انسانی داد. در این میان جوانان به مثابه بخش مهمتر جمعیت کشور، سزاوار بهرهمندی از امکانات رشد و تعالی هستند و نیز تحت عنوان نیروی انسانی بالقوه در تأمین منابع انسانی سهم به سزایی دارند.
یکی از مهمترین دغدغههای انسانی، نوع کسب درآمد است که از عامل ذاتی کسب وکار نشأت میگیرد. کسب وکارهای نوین از نظر ایجاد شغل، توسعه نوآوری و بهرهبرداری فرصتهای جدید، نقش مهمی در موفقیت اقتصاد یک کشور دارند.
تجارت و روشهای کسب وکار نوین، یکی از مهمترین حوزههایی است که با به کارگیری فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی و اینترنت به سرعت تحت تأثیر قرار گرفته است. با ظهور اینترنت و فناوریهای مختلف اطلاعاتی و ارتباطی، مدلهای کسب و کار نوین برای به دست آوردن مزیت رقابتی تغییر کرده و کسب وکارهای الکترونیک، ابزاری ارزشمند برای ایجاد روابط پایدار و مستحکم با مشتریان و نیروهای بازار شده است. با توجه به رقابت فزایندهای که میان جوامع به وجود آمده بیشتر این رقابت سمت و سویی بر سر منابع و سرمایهها دارد که یکی از مهمترین این سرمایهها، سرمایه انسانی است.
خوشبختانه به دلیل جوان بودن جمعیت کشور سرمایه انسانی بالقوهای وجود دارد که قطعاً هدایت و برنامهریزی خاصی را برای توانمندسازی و سپس جذب آنان در ساختار اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور میطلبد. یکی از این برنامهریزیها توجه ویژه به کسب وکارهای نوین به عنوان راهکاری کم هزینه است که از اصلیترین مزیتهای رقابتی و استراتژیهای کلان دهه آینده میان جوامع به شمار میرود. از این رو توجه به مقوله کارآفرینی جهت دستیابی به راهکارهای جدید، به خصوص کارآفرینی جوانان بیش از پیش توجه سیاستگذاران و تصمیمسازان را به خود جلب کرده است. کسب و کار مدرن یا نوین، مشاغلی هستند که در بستری جدید و یا با نگاهی نوین شکل میگیرند. روحیه جهانی کسب وکار در این زمان از تاریخ با گذشتههای حتی نزدیک نیز متفاوت است. برای راهاندازی کسب وکار مدرن باید خلاق بود، روحیه تیمی خود را پرورش داد و با نگاه جدیدی به بازار نگاه کرد.
تمامی کشورهای پیشرفته و موفق در دنیا به این نقطه رسیدهاند که برای پیشرفت و رشد اقتصادی، باید از منابع انسانی در جهت علایق و استعدادهایشان بهره گرفت. به همین دلیل افرادی موفق هستند که مسیر خود را هموار کرده و علایق و سلایق خود را در نظر بگیرند و راه خود را بسازند و پیشرفت کنند. همه این موارد در سبک کسب وکار مدرن امکان پذیر است و طی کسب وکار نوین میتوان بسیار تخصصی کار کرد.
بر این اساس به دلیل اینکه همه افراد کار گروهی و تیمی را درک کردهاند، لازمه دنیای امروزی نیز فقط همین مدل کسب وکار است.
در این میان جوانان به عنوان حساسترین قشر با در نظر گرفتن شرایط و مقتضیات اطراف، دانش و پژوهش و دامنهای از اطلاعات محیطی و میدانی نسبت به کسب و کار در جامعه نگرش پیدا کرده و ممکن است با رویکرد مثبت یا منفی به آن بنگرند. در همین راستا باید عوامل مؤثر بر گرایش جوانان نسبت به کسب وکارهای نوین را بررسی کرد تا با شناسایی این عوامل بتوان به ارائه مدل خاصی تحت این عنوان پرداخته و مشکلات موجود را در این جهت تحلیل کرد.
در همین راستا و طی تحقیقی که در لرستان به عمل آمده از جمله مهمترین عوامل اثرگذار روی گرایش جوانان به کسب وکارهای نوین در استان لرستان میتوان به سیاستهای حمایتی دولت، ایجاد ارتباط و تعامل مناسب میان دانشگاه و صنعت، تجربه کاری، چابک سازی کسب و کار، سهولت در فضای کسب و کار، ایجاد و ارتقای فرهنگ کارآفرینی، تصویب قانون حق کپی رایت، بازارشناسی و تحقیقات بازار حرفهای، تحریک و پرورش انگیزهها، فرهنگ استقلال طلبی و قبول مسئولیت، فرهنگ مخاطره پذیری، فرهنگ درک تغییر و کشف فرصت، هم خلقی ارزش، تسهیل فرآیندهای مرتبط با کسب و کارهای نوین اشاره کرد.
عوامل بازاریابی، طرح کسب وکار، حمایت دولت، شبکهسازی، آمادگی کارآفرینی، تکنولوژی، دسترسی به اطلاعات، دسترسی به سرمایه و قانونمندی از عوامل زمینهای در موفقیت کسب وکار هستند. همچنین فرهنگسازی، ظرفیتسازی و توانمندسازی کارآفرینانه، مهمترین پیشرانهای توسعه کسب وکارها محسوب میشوند.
فارس/