محمد حسین عابدی: سه روز پیش بود که شهرستان‌های شاهرود، میامی، دامغان و گرمسار و سمنان که روی هم بالغ بر ۷۰ درصد از کل مساحت استان سمنان را شامل می‌شوند، در وضعیت قرمز کرونایی قرار گرفتند اما بررسی‌های میدانی خبرنگار مهر، نشان می‌دهد بازارچه‌ها، بازارهای سنتی، برخی پاساژها و حتی باشگاه‌های بیلیارد، بدن سازی، آرایشگاه‌ها و گیم نت‌های استان باز هستند.

ساعت هشت شب را نشان می‌دهد اما این روزها که هوا هم دست یاری به بهار داده، خیابان‌های شهر به خصوص هسته مرکزی، مملو از جمعیتی است که چون موجی بالا و پایین می‌روند گروهی شأن ماسک دارند و برخی حتی دو ماسک به چهره دارند اما گروهی هم هستند که اصلاً گویا اعتقادی به ماسک نداشته و ندارند.

باشگاه‌هایی که باز هستند

عمدتاً جوان هستند و بزرگی کردن را به ماسک نزدن می‌پندارند، یکی شأن می‌گوید از همان اول ماسک نزدم و تا الان هم کرونا نگرفتم و حالا که تا امروز نگرفتم معلوم است که بدن ورزشکار من مقاوم بوده و دیگر نمی‌گیرم! این استعداد پسری است که دوستانش معین صدایش می‌زنند. جوانی که از بر و بازویی که دارد معلوم است اهل ورزش است.

از او می‌پرسم مگر علی انصاریان و میناوند ورزشکار نبودند و می‌گوید: «پیر شده بودند در ضمن من در فضای باز هستم. موضوع این است که اگر رعایت کنی جاهای سر بسته با تراکم جمعیت نروی مثل پاساژها و.. نمی‌گیری» این حرف را در حالی می‌زند که به گفته خودش نیم ساعت پیش از باشگاه بدنسازی در آمده و همین حالا که با هم گفتگو می‌کنیم ده‌ها نفر از مقابلش با کمترین فاصله عبور می‌کنند.

آن سوی خیابان یک باشگاه بیلیارد است درب کاملاً بازی دارد و در باشگاه مملو از جمعیت است حتی ورود برای مصاحبه گرفتن هم هراس دارد اما اینکه چطور این جمعیت که از ورودی پله‌ها می‌توان آنها را ۲۵ نفری تخمین زد، در باشگاه که آن هم در زیرزمین قرار دارد، مشغول به بازی هستند، تعجب دارد. با یک نگاه می‌توان دید که بجز سه چهار نفر بقیه ماسک ندارند.

اعلام کنند، تعطیل می‌کنیم

مسئول باشگاه نیست اما فردی که آنجا اختیار میزهای بیلیارد را دارد می‌گوید تا نامه‌ای به ما نزنند یا اعلام نکنند تعطیل نمی‌کنیم. کافی است یک ابلاغ یا نامه به ما بزنند تا ما در باشگاه را ببندیم. مانند ماه‌های قبل که مجبور به بستن باشگاه شدیم.

این نکته‌ای است که چندین کسبه هم آن را بیان می‌کنند چند متری پایین‌تر، بازار سرپوشیده هم چنین برنامه‌ای دارد اغلب مغازه‌ها باز هستند رحیمیان یکی از کسبه استان سمنان درباره تعطیلی یا عدم تعطیلی واحد صنفی‌اش به خبرنگار مهر، می‌گوید: به ما هیچ ابلاغی نشده که باید تعطیل کنیم.

از او می‌پرسم آیا در جریان قرمز شدن شهر قرار دارد یا خیر؟ می‌گوید: بله شنیده‌ایم اما وقتی ابلاغی یا نامه‌ای برای ما نزده‌اند که باید تعطیل کنیم نمی‌توانیم ببندیم. مگر می‌شود با یک عکس در کانال تلگرام یک مغازه که یک میلیارد تومان جنس درونش است را ببندم؟ برای چه من ببندم؟ بروند همه را ببندند تا من هم تعطیل کنم. اگر قرار است تعطیل شوند همه باید تعطیل باشند.

شرایط کمی بر مزاج مردم و کسبه هم تأثیر گذاشته و این کاسب هم با دلخوری تمام ادامه می‌دهد: من امروز ببندم شما یک لقمه نان به خانه من بدهید؟ اگر می‌دهید شما بیرون در منتظر باشید من همین الان کرکره را می‌بندم با هم برویم.

چرا فقط مغازه‌ها؟

کسبه انگار بر واژه تعطیلی و کرونا حساسیت ویژه ای نشان می‌دهند و اگر ما هم کمی بیشتر به سوال اتمان ادامه دهیم امکان اینکه از مغازه بیرون شویم هم وجود دارد! کمی جلوتر دیگر کاسب نیز چنین عقیده‌ای دارد: تعطیلی و محدودیت برای کشوری است که ماهانه کمک درآمدی به کسبه بدهند، مدام بسته‌های بهداشتی توزیع کنند و به مردم واکسن بزنند که کاسب بداند برای مثال تعطیلی که امروز دارد آخرین بار خواهد بود نه اینکه در چندین برهه از زمان با شیوع کرونا فقط به ما کسبه فشار بیاورند که تعطیل کنیم.

مهدی نوده‌ای با بیان اینکه چرا زورشان فقط به کسبه رسیده چرا پاساژها و نمایشگاه‌های ماشین و ادارات و بانک‌ها و باشگاه‌ها و … را تعطیل نمی‌کنند؟، می‌گوید: دلیلش این است که دیواری کوتاه از کسبه وجود ندارد. با این حال بازهم ما گردن می‌نهیم اما به شرطی که یک نامه‌ای یا ابلاغی به ما ارائه کنند.

وی افزود: دور قبلی که تعطیل کردیم با یک برخورد کاملاً زشت و زننده بدون اینکه نامه یا ابلاغی به ما شود با نیروی انتظامی و دادگاه به بازار آمدند و مغازه‌ها را بستند گو اینکه جرمی کرده‌ایم در حالی که هیچ ابلاغی نشده بود. اینکه صنف ما نامه‌ای نزده که تعطیل کنیم آیا ما مقصر هستیم؟ دوره قبل گفتند که در تلگرام اعلام کردیم! یعنی چه؟ مگر همه تلگرام دارند اصلاً یکی بگوید تلگرام چیست؟! این هم موضوعی است که در تلگرام بیان شود؟ تا زمانی که تعطیلی برای همه یکسان نباشد و به ما نامه ندهند ما تعطیل نمی‌کنیم.

کسبه‌ای که ظاهراً تعطیل هستند!

شرایط و پاسخ‌ها برای دیگر کسبه هم همین‌گونه است. باشگاه‌های بدن سازی و آرایشگاه‌ها هم کم و بیش باز هستند آنانی هم که نیستند کافی است با شماره بالای تابلویشان تماس گرفته شود تا کرکره‌هایشان بالا برود. حتی آرایشگرها تلفنی وقت هم می‌دهند!

یکی از همین آرایشگرها که به تماس تلفنی خبرنگار مهر، پاسخ داد بدون اینکه نام خود را بیان کند، گفت: ظهرها که کسی نیست می‌توانید برای اصلاح بیایید کرکره را پایین می‌دهم اما یادتان باشد که بین ساعت دو نیم تا چهار نیم ظهر بیایید در دیگر ساعات مجبور به تعطیلی هستم.

این شرایط مشت نمونه خروار اوضاعی است که در استان سمنان وجود دارد در شاهرود تقریباً تمام پاساژها باز هستند و تا جای که خبرنگار مهر به صورت میدانی شرایط را مورد بررسی قرار داده، مغازه‌ها هم باز هستند و به مردم سرویس می‌دهند. حال سوال اصلی اینجا است که آیا با این شرایط می‌توان از وضعیت قرمز خارج شد؟

جبر جواب نمی‌دهد

یک کارشناس بهداشتی محیط که در گزارش‌های مرتبط با کرونا همیشه همکاری خوبی با خبرگزاری مهر دارد این بار هم در گفتگو با خبرنگار این خبرگزاری درباره تحلیل خود از شرایط می‌گوید: ۱۳ ماه فرصت داشتیم تا دولت یک سامانه برخط مناسب برای کسبه و اصناف ایجاد کند که در شرایط نارنجی و قرمز و محدودیت‌های کرونایی ابلاغ‌ها به صورت آنی و فوری به تمام نقاط استان سمنان ارسال شود تا دیگر کاسبی اعلام نکند که به ما نامه‌ای مبتنی بر تعطیلی مغازه نزده‌اند.

مینو رنجبر با بیان اینکه از یک طرف ادعای کسبه درست است زیرا مسئول تعطیلی یا بازگشایی آنها صنفی است که در آن فعالیت دارند و از سوی دیگر هم شرایط قرمز کرونایی بارها از رسانه‌ها اعلام شده و در نتیجه کسی نمی‌تواند بگوید که من مطلع نبودم، گفت: به نظر می‌رسد جای خالی ارتباط بین ستاد کرونا و اصناف به خوبی احساس می‌شود و دولت نیز ۱۳ ماه وقت داشت تا این خلأ را پر کند اما متأسفانه این اقدام صورت نگرفته است.

وی افزود: متأسفانه باید گفت محدودیتی که با جبر همراه باشد اصلاً جواب نمی‌دهد و نتیجه آن این می‌شود که کرکره مغازه‌ها مثلاً پایین است اما شما اگر مشتری باشید کافی است به مغازه‌های بسته مراجعه کرده و به آنها تلفن بزنید تا در برای شما باز شود چرا که دولت هیچ کاری نکرده که این همراهی کسبه و مردم از روی اقناع و همکاری مناسب و مساعد باشد.

مردم را قانع کنید

این کارشناس بهداشت با بیان اینکه کمترین بازدهی محدودیت‌ها برای وقتی است که از روی جبر باشد، گفت: همین امروز که ۸۰ درصد از مردم استان سمنان ماسک می‌زنند نیز برای آگاهی‌هایی است که رسانه‌ها داده‌اند و اگر از فردا اجباری شود این میزان به ۵۰ درصد نزول می‌کند زیرا جنبه جبر به خود می‌گیرد.

رنجبر با بیان اینکه دولت از سویی از مردم و کسبه می‌خواهد که پروتکل‌ها را رعایت کرده و تعطیل شوند اما از سوی دیگر خودش عامل قرمز شدن شهرستان‌های استان سمنان با ممنوع اعلام نکردن سفرهای نوروزی است، ابراز کرد: مگر می‌شود شما خودتان اشتباهی کنید اما از مردم بخواهید آن را جبران کنند؟

وی با بیان اینکه مردم به دولت بدبین شده‌اند زیرا از واکسن‌هایی که هر روز تلویزیون نشان می‌دهد که به گروهی از مردم تزریق می‌شود هم خبری نیست، بیان کرد: به نظر می‌رسد دولت امروز انتظار زیاد از حدی از مردم دارد البته هر چند باید گفت که شرایط امروز باز هم نیاز به کوتاه آمدن مردم و کسبه دارد هرچند باید دولت هم به فکر معیشت گروه‌های مختلف باشد.

واکنش کسبه نسبت به تعطیلی‌ها

یک کارشناس اقتصادی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه کسبه این بار راضی به تعطیلی مغازه‌هایشان نیستند و این موضوع هم دو دلیل مهم دارد، گفت: نخستین دلیل آن این است که کسبه نمی‌دانند قرار است عاقبت این ماجرا چه شود. وقتی کسبه بدانند که قرار است یا ده روز تعطیلی کرونا دیگر نباشد و این آخرین تعطیلی است به آن تن می‌دهند اما از کجا معلوم که باز سه ماه دیگر، چهار ماه دیگر، یکسال دیگر این اتفاق رخ ندهد؟

سیدرضا طباطبایی با بیان اینکه دلیل دوم این است که کسبه هیچ حمایت و کمکی از سوی دولت نشده‌اند که راضی به تعطیلی باشند، تاکید کرد: سال گذشته مانند این روزها که مردم به یاد دارند کسبه‌ای مانند شیرینی فروش‌ها با مشکلات عدیده روبرو بودند هم باز مردم و قرارگاه‌های مردمی کرونا به مقابله پرداخته و بسته‌های ارزاق و کمک هزینه خسارات کرونایی را برای قشرهای آسیب دیده تهیه کردند و دولت هیچ اقدام درخور توجهی برای کسبه نکرد که دلگرم شوند.

وی با بیان اینکه کسبه امروز حرف غیرمنطقی نمی‌زنند و معتقد هستند که اگر از سوی دولت حمایت شوند حاضر هستند که یکماه تعطیل شوند، افزود: مردم عدالت می‌خواهند اگر قرار است کارکنان ادارات ۵۰ درصد در خانه بمانند و ابتدای ماه حقوق بگیرند چرا کسبه باید در خانه بمانند و هیچ دریافتی نداشته باشند؟ دولت هر وقت توانست به این سوال پاسخ دهد می‌تواند تمام کسبه ایران را یکجا تعطیل کند آن هم به مدت یک ماه!

رنگ بندی و شرایط خطرناک

در حالی کسبه معتقد هستند که باید ابلاغ از سوی اصناف برای تعطیلی و اعمال محدودیت‌ها صورت گیرد که استاندارد سمنان به عنوان رئیس ستاد مقابله با کرونا تعطیلی از اعمال محدودیت‌ها در شهرستان‌های قرمز استان سمنان خبر داده است.

علیرضا آشناگر با بیان اینکه پیک چهارم کرونا ویروس در استان سمنان شروع شده و اگر رعایت نکنیم ممکن است با مشکلات زیادی در بحث مدیریت و مقابله با این ویروس مواجه شویم، بیان کرد: شهرستان‌های سمنان، شاهرود، دامغان و گرمسار بر اساس رنگ بندی وضعیت شیوع کرونا در شرایط قرمز قرار دارد و در این شهرستان‌ها به غیر از مشاغل گروه یک، تمام مشاغل دیگر تا اطلاع بعدی تعطیل می‌باشند.

وی با بیان اینکه اتحادیه‌ها و وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف هستند تا در ارتباط اجرای دقیق دستورالعمل‌های بهداشتی نظارت داشته باشند، افزود: برای ۶۰ میلیون نفر بسته‌های حمایتی در نظر گرفته شده که در ماه مبارک رمضان پرداخت می‌شود و تسهیلات مشاغل تحت تأثیر کرونا به مدت شش ماه استمهال می‌شود.

تعطیلی فروشگاه‌ها

استاندار سمنان در آخرین نشست ستاد کرونای استان سمنان همچنین گفت: فروشگاه‌های بزرگ و بازارهای عمومی حتماً در شهرهای قرمز کرونایی تعطیل شوند و سوپر مارکت ها برای تأمین نیازهای عمومی و ضروری مردم، استثنا بوده و باز هستند.

نکته قابل توجه اما این است که ستاد کرونای استان سمنان درباره تمام دستورالعمل‌های اجرایی ادارات، حتی حق مأموریت‌های کارکنان دولت صحبت‌هایی را در آخرین نشست ستاد کرونا مطرح کرده اما درباره کسبه و جبران خسارات مغازه داران حرفی به میان نیامده است.

ستاد کرونای استان سمنان نیز اعلام کرده است: بر اساس آخرین رنگ بندی اعلام شده توسط ستاد ملی مدیریت مقابله با کرونا، شهرستان‌های سمنان، شاهرود، دامغان و گرمسار در وضعیت رنگ بندی قرمز و شهرستان‌های سرخه، مهدی شهر و میامی در وضعیت نارنجی و شهرستان آرادان در وضعیت زرد قرار دارند و محدودیت‌های کرونایی نیز بر اساس رنگ بندی جدید اعمال خواهد شد.

بر اساس مقررات و ضوابط اعلام شده از سوی ستاد ملی مدیریت مقابله با کرونا تا اطلاع ثانوی فعالیت مراکز تجاری، بازرگانی و خدماتی شامل گروه‌های شغلی دو تا چهار در شهرستان‌های با وضعیت قرمز و فعالیت گروه‌های شغلی سه تا چهار در شهرستان‌های با وضعیت نارنجی و گروه شغلی چهار در شهرستان آرادان با وضعیت زرد کرونایی ممنوع بوده و فعالیت گروه‌های مجاز شغلی نیز صرفاً با رعایت دقیق و کامل پروتکل‌های بهداشتی امکان پذیر خواهد بود.‌

آمارهای کرونایی نشان از افزایش می‌دهند

برای اینکه بدانیم شرایط کرونا در استان چگونه است کافی است بدانیم در ۲۴ ساعت منتهی به ابتدای روز یکشنبه ۲۲ فرودین ماه سال جاری ۲۶۷ مبتلای جدید به کرونا با تست مثبت روبرو شدند و ۳۳۶ نفر بستری هستند این در حالی است که در روزهای ابتدای اسفند ماه تعداد کل بیمارانی که به کرونا مبتلا می‌شدند از ۲۰ نفر تجاوز نمی‌کرد.

در نهایت باید گفت در حالی مسئولان ستاد کرونای استان سمنان از اعمال محدودیت‌ها خبر می‌دهند که همه بازارها و مشاغلی که در ستاد کرونا ممنوع شده‌اند هم اکنون باز و مراجعه کنندگان به آنها نیز کاهش نیافته است. امروز همچنین مراکزی که شکر توزیع می‌کردند دوباره با صف روبرو بودند.

یکی از همین مراکز در خیابان امام خمینی (ره) شاهرود و مقابل بانک خون به صحنه‌ای از شیوع کرونا برای مردمی بدل شد که این روزها چاره‌ای جز صف ایستادن ندارند زیرا امروز دیگر بحث ارزان خریدن و گران خریدن یا خرید آزاد و دولتی نیست امروز بحث کمبودهای اقلامی مانند شکر و مرغ و گوشت است که اصلاً وجود ندارند که مردم بخواهند نگران گرانی یا عرضه دولتی آنها باشند.

در این شرایط که دولت نه سفرهای نوروزی را مدیریت می‌کند و نه شرایط قرمز شدن کرونا را معلوم نیست چه بر سر مردم در شهرستان‌های قرمز استان خواهد آمد و وضعیت شهرستان‌های نارنجی طی روزهای آتی چه خواهد شد. مردمی که برای مقابله با کرونا می‌بایست بتوانند شیر، ماست، گوشت، مرغ و برنج و روغن بخورند وگرنه با نان خالی نمی‌توان ایمنی بدن را برای مقابله با این ویروس منحوس ارتقا داد.

مهر/