فاطمه بیدرنامنی عضو هیئت علمی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل با تحقیق روی گل ارکیده و ساختار مورفولوژیکی خاص آن، برای نخستین بار در کشور موفق به ساخت و اختراع اولین سرنگ تلقیح مصنوعی ارکیده فلانوپسیس شده است.

با توجه به پژوهش‌های بین المللی و ملی انجام شده در حوزه خانواده ارکیده، این نخستین بار در دنیا است که از سرنگ تلقیح مصنوعی برای این گیاه تزئینی استفاده می‌شود و مهمترین ارزش این ایده و اختراع نوآورانه علاوه بر به حداقل رساندن احتمال انتقال آلودگی‌های قارچی و ویروسی، افزایش دقت و سرعت تلقیح و به تبع آن افزایش بهره‌وری در فرایند تلقیح مصنوعی و تولید ارقام جدید از این گونه اقتصادی و ارزشمند است.

بیدرنامنی، مخترع نخستین سرنگ تلقیح مصنوعی گل ارکیده در این باره گفت: ارکیده، گیاهی با ارزش و ظرفیت اقتصادی فراوان است و بهترین روش تکثیر و پرورش آن، استفاده از بذر در محیط کشت بافت و بهترین راهکار برای تولید ارقام جدید آن، تلقیح مصنوعی و دو رگ‌گیری است.

بیدرنامنی افزود: در دنیا از روش‌های بسیار ساده مانند سوزن، چوب و یا وسایل پیش پا افتاده برای تلقیح مصنوعی ارکیده بهره می‌برند که استفاده از این روش‌ها گاهی باعث انتقال آلودگی از سوی کاربر به کپسول محتوای بذر و عدم تشکیل کپسول می‌شود.

وی در تشریح طراحی و ساز و کار سرنگ تلقیح مصنوعی گل ارکیده فلانوپسیس، گفت: این دستگاه متشکل از دو پیستون، شاسی، چراغ و سوزن‌های تلقیح متشکل از خلال دندان است که ضمن صرفه اقتصادی، کارایی دستگاه برای تلقیح را تا ۱۰۰درصد افزایش داده و آلودگی انتقال دانه گرده به مادگی را نیز به حداقل می‌رساند.

عضو هیئت علمی دانشگاه زابل که با همکاری مهدی شعبانی پور موفق به اختراع نخستین سرنگ تلقیح مصنوعی و ارائه یک پروتکل تولید جدید برای گل ارکیده شده است، عنوان کرد: ارکیده گلدانی به گفته مسولین وزارت جهاد کشاورزی و بسیاری از کارشناسان، می‌تواند به عنوان بهترین جایگزین صادراتی برای نفت در نظر گرفته شود و این امر با توجه به این حقیقت که قیمت هر چهار گلدان از این گیاه با قیمت یک بشکه نفت برابری می‌کند چندان دور از انتظار نیست.

وی در رابطه با پروتکل تولید انبوه که برای ارکیده ارائه کرده است، تصریح کرد: ما با تغییر روش‌های رایج ساخت محیط کشت و به کارگیری ترکیبات متفاوت با دیگر پروتکل‌های مشابه در دنیا؛ موادی را به محیط کشت بافت اضافه کردیم که علاوه بر افزودن خواص دارویی، باعث افزایش مدت زمان نیاز به واکشت گیاهان نیز گردید.

عضو هیئت علمی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل خاطرنشان کرد: با تزریق موادی با خاصیت‌های دارویی به محیط کشت و اندازه گیری پارامتر‌هایی مانند میزان فنل، فلاونوئید و آنتی اکسیدان شاهد بودیم که میزان فنل و سایر فاکتور‌هایی که باعث ممانعت از سرطان می‌شوند نیز افزایش یافته است. ترکیباتی که برای این پروتکل استفاده شده است کاملا نوآورانه بوده و میزان ماندگاری و زنده مانی گیاهچه را چه در مرحله کشت درون شیشه‌ای و چه در مرحله سازگاری افزایش داد.