از سال ۱۳۸۰ با ورود ارقام اصلاح شده کاماروسا، سلوی و پاروس به کردستان رقم محلی کمتر مورد استفاده قرار گرفت زیرا رقم‌های جدید عملکرد بهتر نسبت به واحد سطح و ماندگاری بیشتری را نسبت به رقم کردستان نشان داده است.

توجه به تولید محصولات کشاورزی به عنوان یکی از پتانسیل‌های استان کردستان می‌تواند نقش بسزایی در اشتغالزایی و تولید ارزش افزوده داشته باشد. هر ساله حدود ۵۰ هزار تن معادل ۶۰ درصد از تولید توت فرنگی کشور در کردستان تولید می‌شود که می‌توان با برنامه‌ریزی کاربردی و با پشتوانه، کردستان را به یکی از قطب‌های تولید توت فرنگی در خاورمیانه تبدیل کرد.

خبرگزاری ایسنا بر اساس اهمیت موضوع کشت و تولید توت فرنگی اقدام به برگزاری میزگردی با حضور معاونین سازمان جهاد کشاورزی و اساتید دانشگاه کردستان کرده تا فرصت‌ها و چالش‌های پیش‌روی این حوزه بیشتر مورد بحث و گفت‌وگو قرار گیرد.

پیش‌بینی تولید ۵۹ هزار تنی توت فرنگی در کردستان

محمد صالح احمدی، معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان کردستان با اشاره به اینکه ۳۵۰۰ هکتار از اراضی استان زیر کشت توت فرنگی است، اظهار کرد که پیش‌بینی ‌های سال جاری گویای آن است که تولید توت فرنگی به حدود ۵۹ هزار تن برسد، این مقدار تولید کردستان را در صدر جدول تولیدکنندگان این میوه قرار می‌دهد.

وی با بیان اینکه از ۳.۵ هکتار سطح زیر کشت توت فرنگی در گلخانه در کردستان حدود ۲۸۰ تن طلای سرخ با کیفیت برداشت می‌شود، افزود که ۶۳ درصد تولید توت فرنگی در شهرستان سنندج و مابقی نیز در شهرستان‌های کامیاران، سروآباد و مریوان برداشت می‌شود.

طعم توت فرنگی چرا تغییر کرده است؟

رقم محلی توت فرنگی کردستان، طعم و عطری بسیار فوق‌العاده دارد و همین مزیت آوازه کردستان را در تولید توت فرنگی با کیفیت در کشور پیچانده است اما با ورود رقم‌های جدید از خارج از کشور طعم و عطر توت فرنگی فدای عملکرد بیشتر در واحد سطح و ماندگاری بیشتر شد. البته نباید فراموش کرد که عدم توجه به طعم و مزه توت فرنگی می‌تواند جایگاه برتر کردستان در تولید این میوه خوشمزه را به خطر بیاندازد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی کردستان با اشاره به اینکه "پاروس" و "کویین الیزا" ارقام معمول کشت شده در استان بوده که طعم رقم کویین الیزا شباهت زیادی به رقم محلی دارد، تصریح کرد که عمده‌ترین برنامه‌ سازمان جهاد کشاورزی توسعه ارقام تجاری است که در کنار آن باید به طعم و مزه نیز توجه شود تا مورد استقبال مردم قرار گیرد.

زاهد حاجی‌میرزایی، مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان در این خصوص، با بیان اینکه ۶۸ درصد توت فرنگی کشور در کردستان تولید می‌شود خاطرنشان کرد که بیش از نیمی از توت فرنگی کشور در استان تولید می‌شود و از لحاظ سطح زیر کشت نیز جایگاه اول مربوط به کردستان بوده و سیاست جهاد کشاورزی حفظ این برتری است.

وی گفت: سالانه ۸۰ ‌تا ۱۲۰ ‌هکتار توسعه سطح زیر کشت توت فرنگی در کردستان صورت می‌گیرد و با احتساب مزارعی که از زیر کشت توت فرنگی خارج می‌شوند ۱۰۰ هکتار توسعه بصورت متوسط محقق می شود.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان با بیان اینکه توت فرنگی برند اصلی کردستان است و به دلیل طعم مزه و کیفیت آن مورد استقبال بسیاری از مردم کشور است اظهار کرد که دو نهالستان شهرستان مریوان به صورت متوسط تولید یک میلیون و ۸۰۰ هزار نشاء توت فرنگی در ارقام مختلف تولید می‌کند و نشاها به صورت بلاعوض و بخش دیگری بسته به اعتبار سالانه، مشمول ۵۰ تا ۷۰ درصد یارانه می‌شود.

اهداف جهاد کشاورزی در حوزه تولید توت فرنگی چیست؟

ورود ارقام اصلاح شده، تغییر در الگوی کشت، اصلاح سیستم آبیاری و استقرار دستگاه پرکولینگ در مبادی مسیرهای مزارع توت فرنگی از جمله پروژهای جهاد کشاورزی به منظور توسعه کشت توت فرنگی بوده‌است.

به گفته معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی کردستان ایجاد تونل‌های پلاستیکی یکی از دیگر پروژه‌های شاخص حوزه توت فرنگی است که با استفاده از آن محصول کمتر دچار آفت و بیماری شده، زودتر می‌رسد و سود بیشتری برای کشاورز به ارمغان ‌می‌آورد.

وی گفت: پرداخت تسهیلات ارزان به کشاورزان از سیاست‌های جهاد کشاورزی به منظور استفاده از روش‌های نوین و توسعه بیشتر کشاورزی و به ویژه توت فرنگی، در کردستان است.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان با اشاره به اینکه آبیاری توت فرنگی با نوار تیپ انجام می‌شود افزود که توسعه تونل‌های پلاستیکی و گلخانه‌ها یکی از روش‌های مصونیت در برابر آفات بوده و با توجه به رسیدن پیش از موعد سودآوری زیادتری برای کشاورز خواهد داشت.

وی تصریح کرد که با تلاش محققان کردستانی امیدواریم در اسفند ماه سالجاری ارقام جدید توت فرنگی مقاوم به آفات، با طعم و ماندگاری بهتر به صورت پایلوت در کردستان کشت شود.

توت فرنگی، عامل مهاجرت معکوس

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی کردستان ادامه داد که انگیزه اقتصادی و جلوگیری از مهاجرت و مهاجرت معکوس، نتیجه توسعه کشت توت فرنگی در کردستان بوده و اکنون چندین هزار نفر از هم‌استانی‌ها مزارع بزرگ و کوچک توت فرنگی را در مناطق جنوبی و جنوب غربی کردستان احداث کرده‌اند.

وی با بیان اینکه توت فرنگی یکی از حوزه‌هایی است که اشتغال ١۷ هزار بهره‌بردار کردستانی‌ها را فراهم آورده عنوان کرد: ۱۳۵۰۰خانوار کردستانی مشغول به کشت توت فرنگی هستند که فعالیت عمده آن‌ها از اواسط اردیبهشت ماه شروع می‌شود.

احمدی با بیان اینکه به جز مصرف تازه خوری و صادرات ناچیز متاسفانه صنایع تبدیلی توت فرنگی در کردستان وجود ندارد و قیمت توت فرنگی در بازار یادآور شد که بسته‌بندی‌ها افزایش قیمت داشته پس کشاورزی برای رقابت پذیری از سبد استفاده می‌کنند تا بتوانند محصولات خود را با قیمت کمتر و در نتیجه کیفیت کمتر عرضه کند.

کردستان ظرفیت‌ بدل شدن به قطب تولید انگور سیاه و آلبالو را داراست

کردستان با داشتن ۳۰ هزار هکتار باغات آبی و ١١ هزار هکتار باغات دیم و با توجه به اقلیم منحصر بفرد خود توانایی تولید محصولات باغی بی‌شماری را داراست. کردستان در تولید انگور با تولید سالانه بیش از ۹۶ هزار تن، دومین استان تولیدکننده این میوه است.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان با بیان اینکه یک هزار ۴۰۰ هکتار توسعه انگور سیاه در کردستان حاصل شده عنوان کرد که امیداست در سال‌های آینده جایگاه اول تولید انگور سیاه کشور را به دست‌ آوریم.

وی ادامه داد که تولید میوه آلبالو یکی از مزیت‌های کردستان است که در بحث اجرا به شدت مورد پیگیری است تا کردستان‌ برند این‌ میوه باشد.

حاجی‌میرزایی خاطرنشان کرد که اقدامات مناسبی در بحث گیاهان دارویی و کشت گل محمدی در کردستان صورت گرفته و قلمه‌های آن‌ نیز در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد.

توت فرنگی کردستان از لحاظ بهداشتی سلامت است

چندی پیش ویدیویی در فضای مجازی منتشر شد که فردی مقداری نمک را در آب حل می‌کند و پس از آن به ظرفی که چند توت فرنگی در آن وجود دارد اضافه می‌کند. پس از این تعدادی موجود کرم مانند از توت فرنگی‌ها خارج می‌شود.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان با بیان اینکه همیشه از کشت توت فرنگی در کردستان پشتیبانی شده و جفاست اگر رسانه‌ها بگویند توت فرنگی کردستان به حال خود رها شده، گفت: پخش فیلم‌هایی برای تخریب توت فرنگی کردستان در زمان برداشت همیشه وجود داشته ولی با تست‌های انجام شده توسط دانشگاه علوم پزشکی توت فرنگی کردستان بسیار پاک ارزیابی شد و مردم با خیال آسوده توت فرنگی کردستان را بچشند.

وی با اشاره به اینکه قیمت توت فرنگی در بازار مناسب است و باید اثر سایر پارامترهای دخیل در قیمت‌گذاری را بر بهای این محصول محاسه کرد در پایان یادآور شد که واسطه در همه حوزه‌ها وجود دارند و این موضوع اجتناب ناپذیر است و اختلاف قیمت توت فرنگی جدای از واسطه بازی، به کیفیت و نحوه بسته‌بندی و تورم بستگی دارد.

سیاست جهاد کشاورزی بر استفاده از ارقام مناسب و ورود صنایع به کشت توت فرنگی است

صنعتی سازی توت فرنگی یکی از مولفه‌های مهم توسعه کشت توت فرنگی در کردستان است. به دلیل اینکه کشت این محصول بیشتر در مناطق صعب العبور و در قطعات کوچک با بهره‌گیری از آب جوبیارها کشت و کار می‌گردد، یقینا در حین برداشت و انتقال به بازار فروش دچار خسارت خواهد شد. سازمان جهاد کشاورزی با کمک های فنی خود می‌تواند این خسارات را به حداقل برساند و از سوی دیگر با حمایت از ایجاد صنایع تبدیلی، توت فرنگی با بازارپسندی کم نیز به منظور تولید آبمیوه و کمپوت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امید سلیمی، مدیر امور صنایع جهاد کشاورزی کردستان با بیان اینکه خوشبختانه رقم توت فرنگی با طعم و بوی مناسبی وارد استان شده و درآمد خوبی نیز برای کشاورزان داشته و کردستان را به برند خاص توت فرنگی کشور بدل کرده است اظهار کرد که توت فرنگی زمانی به ثمر می‌رسد که میوه فصل دیگری در بازار وجود ندارد و خوشبختانه کشاورزان با سرمایه‌گذاری در اراضی شیبدار و کم بازده توانستند تولید توت فرنگی را رونق دهند.

وی با اشاره به اینکه متاسفانه رقم توت فرنگی کردستان ماندگاری کمی دارد و در گذشته با سبدهای بزرگ جابه جا می‌شد که حجم و مقدار ضایعات را افزایش می‌داد، افزود که دلالان نیز از این موضوع استفاده و محصولات را با قیمت بسیار کم‌خریداری می‌کردند و سازمان ‌جهاد کشاورزی به این منظور دو برنامه استفاده از رقم‌مناسب‌تر و ورود به بخش صنایع را در دستور کار قرار داد.

مدیر امور صنایع جهاد کشاورزی کردستان تصریح کرد که اولین بخش صنایع استفاده از بسته‌بندی‌های شکیل بود که در این راستا بسته‌بندی پت که ظرفهای پلاستکی‌ با گنجایش ۶۰۰ گرمی بود، طراحی شد که این موضوع ضایعات را به شدت کاهش داد و استفاده از بسته‌بندی مناسب سود زیادی را عاید کشاورزان‌ کرد و بسته‌بندی‌های جدید مورد استقبال قرار گرفت.

سلیمی عنوان کرد که اعتباری نیز برای پیش سرد کردن توت فرنگی در نظر گرفته شد و پرکولینگ‌هایی در استان تعبیه شد و اکنون ۱۹ دستگاه پرکولینگ در کردستان و در محور مزارع توت فرنگی قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه ۸۰ درصد توت فرنگی به صورت تازه خوری مصرف می‌شود و کارخانه نیز با قیمت کنونی بازار محصولات را خریداری نخواهد کرد گفت: محصولاتی که بازار پسندی ندارند را می‌توان به کارخانجات تحویل داد اما سرمایه‌گذاران برای این مقدار کم توت فرنگی کارخانه فرآوری اختصاصی ایجاد نمی‌کنند.

مدیر امور صنایع جهاد کشاورزی کردستان خاطرنشان کرد که در سال ۸۸ با مدیر کارخانه صنایع غذایی اروم‌آدا برای تامین توت فرنگی خود از کردستان وارد مذاکره شدیم و خط تولید کمپوت توت فرنگی در آن نیز ایجاد شد ولی با شکایت یکسری دلال مشکلات زیادی برای سرمایه‌گذار به وجود آوردند که متاسفانه در نهایت خط تولید جمع‌آوری شد.

وی درپایان یادآور شد که در بحث خشک کردن و فراوری توت فرنگی ۶ طرح به بهره‌برداری رسیده است و ۳۵ مجوز نیز صادر شده که کارخانه‌ای نیز در مریوان به بهره‌برداری رسیده و اکنون آبمیوه توت فرنگی تولید می‌کند.

مشاهده ویروس‌های خطرآفرین توت فرنگی در کردستان

توت فرنگی، این میوه لوکس و خوشمزه، اگر مورد محافظت قرار نگیرد، به زودی از پا در خواهد آمد. بیماری توت فرنگی نیاز به شناسایی و درمان دارد.  مطمأناً دغدغه بسیاری از کشاورزان و گلخانه داران و همچنین سایر فعالان این حوزه، آشنایی با راه های پیشگیری و درمان بیماری های رایج توت فرنگی و بوته توت فرنگی است. سالانه مزارع توت فرنگی دچار آفات و بیماری می‌شوند که در خصوص بیماری‌های ویروسی تنها راه حل ویروس‌زدایی، استفاده از بوته‌های عاری از بیماری است که معمولا با کشت بافت تولید می‌شوند. این موضوع اهمیت کمک‌های علمی سازمان جهاد کشاورزی و دانشکده‌های کشاورزی را نمایان می‌کند و باید این نگاه که تنها پرداخت تسهیلات کمک به کشاورز و باغدار است دچار تغییر شود.

علی اکبر مظفری، استاد باغبانی دانشگاه کردستان در ادامه این میزگرد اظهار کرد که ۳۲ ویروس موثر بر توت فرنگی وجود دارد که ضرر اقتصادی ۷ ویروس بسیار زیاد است و متاسفانه طی تحقیقات انجام شده ۲ ویروس بسیار خطرناک توت فرنگی در کردستان یافت شده است.

وی افزود که ویروس SCV تا ۷۰ درصد و ویروس SMOV تا ۳۰ درصد کاهش عملکرد توت فرنگی را در پی خواهد داشت و در صورتی که گیاه هر دو ویروس را داشته باشد عملکرد تا ۸۵ درصد کاهش می‌یابد.

استاد باغبانی دانشگاه کردستان تصریح کرد که کشت‌ مریستم یکی از راه‌های کنترل ویروس‌ توت فرنگی است و پس از تولید مریستم‌ها باید آزمایش لازم برای عدم وجود ویروس نیز صورت گیرد.

وی عنوان کرد که کشت انگور سیاه یکی از مزیت‌های استان‌ها کردستان است و کار کردن بر روی توت فرنگی، انگور سیاه و صعلب می‌تواند تولید کشاورزی و باغداری را توسعه دهد.

مظفری در پایان یادآور شد که زیر پروبال کشاورزان را گرفتن فرهنگ درستی نیست و اکنون بسیاری از کشاورزان فقط به دنبال تسهیلات هستند و دیگر کمک‌های فنی و علمی را مورد توجه قرار نمی‌دهد.

ایسنا/