گروه بین‌الملل بازارنیوز- مهناز میرزاده؛ از حدود یک سال پیش شاهد افزایش قیمت بنزین و کمبود بنزین در لبنان هستیم به گونه­ای که به ادعای خبرگزاری­ های محلی این کشور «جاده های لبنان به دلیل صف های جلوی پمپ های بنزین تبدیل به پارکینگ شده­اند. همانطور که ملاحظه می­گردد (نمودار 1) قیمت هر لیتز بنزین با ارزش پول ملی (پوند لبنان) در لبنان از 15 مارس تا 21 ژوئن 2021 (در حدود سه ماه اخیر) در حدود 25 درصد افزایش یافته است. در کنار تحولات قیمتی شاهد تحولاتی در خصوص میزان واردات، توزیع و ذخایر هستیم، به گفته جورج فیاض رئیس انجمن واردکنندگان نفت لبنان شرکت های وارد کننده روزانه حدود 10 میلیون لیتر بنزین در میان پمپ بنزین ها توزیع می­کنند وی همچنین تأکید کرد که موجودی سوخت موجود در لبنان "حداکثر برای حدود 15 روز کافی است. بنابراین در کنار روند نگران کننده قیمت بنزین در بحث مقدار (واردات، توزیع و ذخایر) نیز وضعیت نگران کننده است به گونه­ای که هنوز معضل بنزین لبنان حل نشده است.

نمودار (1): قیمت بنزین در لبنان (لیتر- پوند لبنان)

طبق بررسی انجام شده در روزنامه النهار چاپ لبنان، مهم­ترین دلایل بیان شده برای وجود بحران کمبود بنزین و افزایش قیمت عبارتند از:

• کمبود منابع ارزی دولت در نتیجه کاهش ارزش لیر: به گونه­ای که بانک مرکزی لبنان فاقد ذخایر ارزی لازم برای پرداخت به واردات بنزین است. این در حالی است که به گفته رئیس انجمن واردکنندگان نفت، بانک لبنان حدود چهار میلیارد دلار از یک سال پیش برای واردات بنزین اختصاص داده است. با این حال بانک لبنان در حال حاضر قادر به ادامه این موضوع نیست.
• قاچاق سوخت به خارج به دلیل قیمت پایین در لبنان: به گفته منابع مطلع و و آگاه در لبنان، حدود 30 درصد سوخت در لبنان به صورت قاچاق وارد سوریه می شود به گونه­ای که هیچ مسئولیت و نظارتی در این زمینه وجود ندارد. دلیل اصلی این موضوع نیز ارزان بودن سوخت در لبنان نسبت به سوریه است به گونه­ای که بر اساس قیمت­های اعلامی توسط سایت قیمت جهانی بنزین در 21 ژوئن 2021 هر لیتر بنزین در لبنان (1.441 دلار) و در سوریه (1.456 دلار) عرضه می­شود. این در حالی است که به دلیل مرکز مشترک طولانی بین این دو نیروهای امنیتی قادر به کنترل مرزها نیز نمی­باشند.
• نسبت بالای مالکیت خودرو به جمعیت در لبنان: از دیگر موارد و دلایل بیان شده برای کمبود بنزین و سوخت در لبنان است. میزان مالکیت اتومبیل نسبت به جمعیت لبنان به 307 درصد می رسد، زیرا امروزه هر خانواده حداقل دارای یک یا دو اتومبیل است که باعث می شود لبنان در میان کشورهایی با سرانه ی بالای اتومبیل شخصی قرار گیرد.
• زیرساخت­های ضعیف در حمل و نقل عمومی: در حقیقت، در لبنان علاوه بر عدم وجود قطار، وسایل حمل و نقل پیشرفته­ای مانند سایر کشورها ندارد که همین موضوع منجر به افزایش شدت تقاضا برای بنزین می­شود.

با وجود مشکلات پیش آمده در لبنان به دلیل بالا رفتن قیمت بنزین و همچنین کمبود آن، مسئولان و کارشناسان این کشور راهکارها و پیشنهادهای برای عبودر از این بحران بیان کرده­اند. با وجود مخالفت­ها یکی از راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت توزیع سوخت در لبنان، حذف یارانه اعطایی به سوخت و آزاد سازی قیمت آن است با این حال برای جبران هزینه خانوارهای لبنانی یک کارت تأمین مالی به 750 هزار خانوار لبنانی اعطا شود. در واقع این راهکار یک راهکار کوتاه مدت برای دوران گذر از وضعیت یارانه به وضعیت بازار آزاد است.

در کنار حذف یارانه بنزین و اعطای کارت اعتباری به بخشی از مردم لبنان، از دیگر راهکارهای پیشنهادی، استفاده مردم لبنان از وسایل حمل و نقل عمومی و کاهش ترافیک و تجمع در ایستگاه های سوخت، اختصاص سوخت با قیمت یارانه ای و دولتی به رانندگان و وسایل حمل و نقل عمومی است بدین منظور ایستگاهی در شهر بیروت فقط برای سوخت گیری وسایل نقلیه عمومی اختصاص داده شده است. در کنار این راهکارها تقویت کنترل مرزها برای جلوگیری از قاچاق نیز مورد توجه قرار گرفته است.

پایان پیام//