یک اقتصاددان ضمن تاکید بر گذرا بودن اثر یارانههای نقدی در حل مشکلات معیشتی مردم، گفت: دولت آینده صرفا همه ظرفیت خود را بر روی یارانههای نقدی متمرکز نکند؛ دولت زمینههای لازم برای افزایش درآمدهای دهکهای پایین را فراهم سازد.
گروه اقتصاد کلان بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ تقریبا پس از گذشت 2 هفته از سیزدهمین دوره از انتخابات ریاست جمهوری ایران، اکنون سید ابراهیم رئیسی به عنوان منتخب مردم تا فرا رسیدن موعد مراسم تحلیف ریاست جمهوری و آغاز به کار دولت سیزدهم ، به طور آهسته و پیوسته اقداماتی را در راستای تشکیل دولت انجام داده است.
این نکته را باید یادآور شد که دولت بعدی، میراث دار مشکلات اقتصادی خواهد بود که از دولت های قبل به ارث رسیده است و در آینده دولت رئیسی با چالش هایی سنگینی از جمله ، فشار اقتصادی و معیشتی بر رو دهک های پایین جامعه ، بی ثباتی اقتصادی و کاهش توان خرید عامه مردم رو به رو خواهد بود.
یکی از مهمترین اقدامات رئیس جمهور منتخب ، تهیه و تدوین برنامه اقتصادی و اجرای آن تا سال 1404 است؛ چشم انداز 4 ساله ای که مهمترین چالش های اقتصادی را در قالب سرفصل های مهم تشریح کرده است.
یکی از این سرفصل های اقتصادی تاکید ویژه ای بر کاهش هزینه خانوار ها دارد و در این بخش، تیم اقتصادی دولت سیزدهم مد نظر دارد از آذر 1400 تا پایان عمر دولت با تمهیداتی در مرحله نخست زنجیره تامین کالا اساسی مورد نیاز مردم را به بهترین نحو به اجرا درآورد و در مرحله بعدی در راستای تحقق این هدف ، مقرر شده است که برای خانوار های 5 دهک اول (پایین) جامعه کارت اعتباری معیشتی صادر شود.
در ذیل این هدف، قرار است به خانوار های 3 دهک اول جامعه کارت هایی به ارزش 200 هزار تومان و به دهک های بعدی این کارت با ارزشی بالغ بر 150 هزار تومان توزیع می گردد.
اکنون این مسئله به وجود می آید که آیا اعطای کمک های نقدی به عامه مردم به ویژه اقشار ضعیف، میتواند مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم را حل کند یا خیر.
بودجه 1400، نگاه ویژه به بخش یارانهها دارد
در این راستا «محمد کهندل»، تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بازار نیوز، به این مسئله اشاره کرد و گفت: بر اساس شرایط فعلی اقتصاد کشور، بودجه سال ۱۴۰۰ پس از بررسیهای متعددی رقم قابل توجهی را برای یارانههای نقدی مد نظر قرار داده و از طریق آن میتوان منابع مالی مناسبی را برای همه همه خانوارها به ویژه خانوارهای دهک پایین اختصاص داد.
این اقتصاددان افزود: با توجه به وضعیت اقتصادی نامطلوب کشور باید به دهکهای پایینتر جامعه سهم بیشتری از یارانهها را تخصیص داد و به نظر میاید این موضوع امری معقول و علمی به نظر برسد؛ گرچه این اتفاق به معنی کاهش هزینه خانوارها تعبیر نخواهد شد؛ هزینه معیشت خانوادهها زمانی کاهش مییابد که تورم تاثیر مهمی در سبد کالای مصرفی عامه مردن نداشته باشد.
وی خاطر نشان کرد: نرخ تورم تنها شامل همه کالاهای مصرفی خانوادهها نیست، بلکه این موضوع تنها کالاهای را تحت شعاع قرار میدهد که از اهمیت ویژهای در سفر مردم برخوردار است؛ برنج، روغن، گوشت نان و تخم مرغ از جمله کالاهایی است در سبد کالای مردم محاسبه میشود.
کهندل تاکید کرد: دولت سیزدهم در تخصیص کمکهای نقدی در قالب یارانههای معیشتی میبایست به درآمد مردم جامعه توجه ویژهای داشت و در این راستا باید به دهکهای پایین جامعه که از درآمد کمتری برخوردارند، درصد بیشتری از منابع را درقالب محاسبات پلکانی تخصیص دهد.
این تحلیلگر اقتصادی افزود: اقتصاددانهای دولت دولت سیزدهم موظف هستند با توجه به نرخ درآمد، نرخ تورم و بودجه تعیین شده ۱۴۰۰ یارانههای نقدی مردم را هدفمند سازند و طبق برآوردهای اولیه به نظر میرسد، دولت سیزدهم مدنظر دارد یارانهها را به شکل پلکانی به میان دهکای پایین جامعه عرضه کند.
درآمدهای دهک پایین باید افزایش یابد
کهندل در ادامه ضمن تاکید بر تمرکز دولت بر روی مولفه افزایش درآمدهای خانوارهای دهکهای پایین جامعه گفت: اکنون دو موضوع و مولفه جداگانه در بخش سیاستهای حمایتی دولت سیزدهم از اقتصاد و معیشت مردم مطرح است؛ نخستین بخش مولفه رونق چرخه تولید است که در این سالها در رکود کامل به سر برده و به تناسب چنین وضعیتی، درآمد اقشار ضعیف و پایین جامعه نیز افت شدیدی نسبت به میزان نرخ تورم داشته است.
این اقتصاددان ادامه داد: دومین موضوع مهم، ارتباط تنگاتنگی با همه اقشار جامعه دارد و به حوزه مصرف و تقاضا، خانوارها معطوف است که متاسفانه این مولفه در سالهای اخیر در وضعیت بسیار بدی قرار گرفته است.
وی متذکر شد: متاسفانه وضعیت مصرف کالاهای اساسی مردم به دلیل قیمت بالای این محصولات در جایگاه نا مطلوبی قرار دارد، ولی مردم این وضعیت بد را با صبوری خود تاکنون تحمل کرده اند.
کهندل تاکید کرد: من همیشه با پول پاشی مخالف بوده و هستم، اما اکنون وضعیت اقتصاد به گونهای است که با دادن نسخه و تحلیل اقتصادی نمیتوان ثبات را بازگرداند؛ آمار و دادههای موجود از هزینه و درآمد خانوارها نقش تعیین کنندهای را در شفافیت اقتصادی ایفا میکنند.
این تحلیلگر اقتصادی خاطر نشان ساخت: دولت سیزدهم موظف است در برنامهای میان مدت و بلند مدت شرایط تولید و محیط کسب و کار را به گونهای فراهم کند که خانوارها به ویژه خانوادههای دهکهای پایین جامعه بتوانند از درآمد بالا و در عین حال باثباتی برخوردار شوند.
پرداخت یارانه فقط مُسکن است
کهندل در ادامه برای تحقق رفاه وافزایش درآمد دهک های پایین جامعه، اعطای یارانه را امر تسکینبخش خواند و گفت: برای رسیدن به چنین شرایط مطلوبی( افزایش در آمد دهک های پایین ) نخست باید اقدامات پیش زمینه ای انجام شود تا شرایط فعلی اقتصاد کشور کمی تسکین یابد.
این اقتصاددان تشریح کرد: آنچه که امروز لازم به نظر می رسد این است که دولت جدید در اعطای یارانه ها باید نظارت و توجه ویژه ای را بر روی اقشار مختلف جامعه به ویژه دهک های پایین اعمال کند؛ چرا که با اجرایی شدن این امر شفافیت های لازم برای تخصیص منابع نیز فراهم خواهد شد.
وی افزود: پس از ارزیابی های کامل و جامع، دولت دهک پنجم به بالا را از زمره یارانه بگیر ها حذف کرده و با استفاده از رویکرد پلکانی به تناسب وضعیت اقتصادی به دهک های پایین تر کمک نقدی بیشتری را در قالب یارانه نقدی انجام دهد.
کهندل در آخر تاکید کرد: با این وجود دولت سیزدهم باید در نظر داشته باشند که این کمکهای نقدی به اقشار ضعیف جامعه باید کوتاه مدت باشد و این دولت موظف است بخش اعظمی از تمرکز خود را برای حمایت از تولید و احیای کسب و کار دهک های پایین جامعه قرار دهد.
پایان پیام//