​استان یزد از استان‌های صنعتی کشور است که تا قبل از صنعتی شدن بخشی از نیروی کار این استان با مهاجرت به شهر‌های حوزه خلیج فارس و کشور‌هایی مانند کویت کسب درآمد می‌کردند، با توسعه صنایع و افزایش واحد‌های تولیدی در شهرستان‌های استان یزد کمتر نیاز به مهاجرت از شهر و دیار احساس می‌شود، اما پای غیر بومی‌ها نیز به شهر‌های استان باز شد.

بیشتر شهر‌های استان یزد صنعتی هستند و در این میان شهرستان میبد از مناطق صنعتی استان است که تا قبل از به وجود آمدن اولین کارخانه کاشی در این شهر، فعالیت عمده اقتصادی شهروندان در زمینه کشاورزی، زیلوبافی، سفالگری و دیگر هنر‌های دستی متمرکز بود و تعدادی نیز برای کسب درآمد به شهر‌های آبادان و بندرعباس و کشور‌های حوزه خلیج فارس مانند کویت می‌رفتند و در مشاغلی مانند نانوایی‌ها، بقالی‌ها و بنایی مشغول به کار می‌شدند.

احداث اولین کارخانه کاشی در دهه ۶۰ و به دنبال آن رونق گرفتن و تاسیس دیگر کارخانه‌های کاشی و صنایع وابسته به آن، میبد را به شهری صنعتی تبدیل کرد که با رونق کسب و کار، نیروی کار این شهرستان نیازی به مهاجرت به شهر‌های دیگر نداشت و به مرور به کانونی برای جذب نیروی کار غیربومی نیز تبدیل شد.

افزایش سکونت مهاجران از دیگر استان‌ها و اتباع بیگانه در میبد به خصوص در ۱۰ سال اخیر با وجود مزیت‌های اقتصادی، منجر به آمیختگی فرهنگ‌ها و به وجود آمدن آسیب‌های اجتماعی، کمبود آب و دیگر منابع انرژی در این شهر شده و در نتیجه نارضایتی شهروندان را باعث شده که هر از گاهی در فضای واقعی و مجازی واکنش‌هایی را برمی انگیزد.

بدون شک همه آسیب‌های اجتماعی شهرستان میبد به سکونت مهاجران در شهر برنمی‌گردد و نیاز به آموزش و فرهنگ‌سازی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، ریشه یابی مشکلات وجود دارد تا آسیب‌هایی مانند بیکاری نیرو‌های بومی شهرستان به تقابل با مهاجران منتهی نشود.

فرصت‌های شغلی زیاد و عرضه نیروی کار کم است

رییس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی میبد در گفتگو با گزارشگر ایرنا گفت: در استان یزد و به ویژه در میبد فرصت‌های شغلی زیاد و در مقابل عرضه نیروی کار کم است و با این وجود در ارتباط با اشتغال افراد بومی و غیربومی شرکت‌ها و کارخانجات و کارگاه‌ها موظف هستند در هنگام پذیرش نیروی کار را برای استعلام‌های قانونی به مراکز تعیین شده ارجاع دهند.

سید احمد علائی این استعلام‌ها را طب کار، عدم سوء پیشینه، عدم اعتیاد به مواد مخدر و همچنین ویروس کرونا عنوان کرد که از اداره‌ها و ارگان‌های مرتبط گرفته می‌شود و در ارتباط با افراد غیربومی نیز در سامانه مهندسی مهاجران که جدید طراحی شده، درج می‌شود.

وی همچنین با بیان اینکه اولویت اشتغال شرکت‌های شهرستان استخدام افراد بومی تعیین شده است، اظهار کرد: در صورت کمبود نیروی کار بومی، کارخانه‌های شهرستان برای ادامه فعالیت خود ناچار به استخدام کارگر غیربومی که حقوق و مزایای کار را همانند افراد بومی دریافت می‌کند، می‌شوند.

وی آماری از طرح شکایت‌های شعلی در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی میبد نداد و تصریح کرد: نبود مدیریت و سرمایه گذاری‌های تک بعدی باعث توسعه صنایع در شهرستان میبد شده و این در حالی است که نیروی کار یدی در این شهرستان به دلیل تحصیلات بالای نیرو‌های بومی متقاضی کار، کم است.

رییس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی میبد در ادامه یادآور شد: استخدام نیروی کار غیربومی با مشکلاتی مانند آمیختگی فرهنگ‌ها و بروز برخی آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی همراه می‌شود که در این ارتباط برای کاهش این گونه آسیب ها، کارگروهی با محوریت امام جمعه میبد با مشارکت فرمانداری، نماینده میبد و تفت در مجلس شورای اسلامی و کارشناس مشاوری در این زمینه تشکیل شده و تلاش برای غالب کردن فرهنگ بومی شهرستان و حفظ فرهنگ شهر است.

کمبود نیروی بومی متقاضی کار کارگری

مدیرعامل شهرک صنعتی جهان‌آباد میبد نیز به ایرنا گفت: نیروی بومی متقاضی کار کارگری در این شهرستان کم است، بیشتر بیکاران و متقاضی‌های بومی و غیربومی مهارت خاصی ندارند و از آن گذشته درخواست کنندگان کار بومی نیز به دنبال کار اداری و دولتی یا عمده بیکاران را خانم‌های جویای کار دولتی تشکیل می‌دهد که امکان فعالیت در مشاغل کارگری را ندارند.

محمدرضا ماندگاری در ادامه به نیاز صنعت میبد به یک هزار و ۵۰۰ نیروی کار تا آخر سال ۱۴۰۰ با توجه به ظرفیت‌های ایجاد شده خبرداد و گفت: هم اکنون با کمبود نیروی کار تاسیسات، جوش‌کاری، برق، راننده لیفتراک و پرسکار در کارخانه‌ها مواجه هستیم.

وی در ادامه تصریح کرد: در حوزه صنایع بزرگ مانند کارخانه‌های کاشی، لعاب‌سازی و قالب‌سازی تفاوت بین دریافتی حقوق و مزایای کارگران وجود ندارد و هم‌اکنون در میبد ۲۲ هزار بیمه شده کارگری وجود دارد.

درخواست‌های غیربومیان برای کار رو به کاهش است

مسوول یکی از دفتر‌های کاریابی میبد که از سال ۸۷ تا کنون در میبد فعالیت دارد نیز در گفتگو با گزارشگر ایرنا، درخواست‌کننده‌های غیربومی کار در میبد را زیاد عنوان کرد و گفت: هم اکنون تعداد درخواست کنندگان غیربومی برای کار رو به کاهش گذاشته است و علت آن به گرانی اجاره بهای مسکن برمی‌گردد، زیرا حقوق دریافتی کارگران به علت گرانی مایحتاج زندگی و اجاره‌بهای گران مسکن، جبران هزینه‌های آنان را نمی‌کند و در نتیجه نیروی کار غیربومی رو به کاهش است.

رضا دهقان نیری اظهار کرد: صنایع میبد و دیگر شهر‌های استان یزد به دنبال رونقی که داشتند، خط‌های تولید خود را افزایش دادند و در نتیجه هم‌اکنون با کمبود نیروی کار مواجه شده‌اند و در بخش‌هایی مانند چاپ دیجیتال، درجه زنی و کنترل کیفیت به نیروی کار نیاز دارند و هم اکنون نیز نیرو‌های خانم تحصیلکرده برای این بخش‌ها استخدام شده‌اند.

دهقان همچنین با ارایه آمار افراد متقاضی کار گفت: در سال ۹۹، ۳۱۰ متقاضی کار شامل ۶۱ زن و ۲۴۹ مرد به این دفتر مراجعه داشتند و از یک فروردین تا ۱۴ تیر ۱۴۰۰ نیز ۵۱ نفر شامل ۱۴ زن و ۳۷ مرد متقاضی استخدام به این دفتر کاریابی مراجعه کرده اند که نسبت به مدت مشابه سال ۹۹، ۲۵ نفر کاهش یافته است.

حمید - ر یک جوان میبدی فارغ التحصیل کارشناسی ارشد جغرافیا نیز به گزارشگر ایرنا گفت: متناسب با رشته تحصیلی من کاری در این شهرستان پیدا نمی‌شود و با وجود کسب مدرک فوق لیسانس از دانشگاه تهران یا باید با مدرک دیپلم و به عنوان کارگر در یک واحد تولیدی مشغول به کار شوم یا اینکه قید کار را بزنم و به امید قبولی در آزمون استخدامی دستگاه‌های دولتی، بیکار باشم و در خانه بمانم.

رویا امامی میبدی دیگر جوان این شهرستان که چند سالی از پایان تحصیلاتش در رشته معماری می‌گذرد نیز گفت: در رشته ما شانس استخدام مردان بیشتر از زنان است و با وجود شرکت در چند آزمون استخدامی هنوز نتوانسته ام، شغلی متناسب با تحصیلاتم پیدا کنم.

شهرستان ۱۰۶ هزار نفری میبد ۳ شهرک صنعتی و صنفی شامل شهرک صنعتی جهان‌آباد، تلاشگران و شمس‌آباد دارد و شهرک صنعتی چهارم این شهرستان نیز با رویکرد صنایع پاک در حال راه‌اندازی است.

بیش از ۳۵۰ کارخانه و کارگاه صنعتی زمینه اشتغال حدود ۱۷ هزار را نفر را در شهرستان میبد فراهم کرده است. / ایرنا