مراسم تحلیف آیت الله سید ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهور دولت سیزدهم روز پنجشنبه ۱۴ مرداد در صحن مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

۱۱۵ مقام رسمی از ۷۳ کشور در این مراسم حضور داشتند. از بین این مقامات ۱۰ رییس کشور در تراز سران کشورها، ۲۰ رییس مجلس، ۱۱ وزیر خارجه، ۱۰ نفر از وزرای دیگر کشور‌ها و همچنین فرستاده ویژه و نواب روسای مجالس، روسای کمیسیون‌ها و هیأت‌های پارلمانی در این مراسم حاضر بودند.

در این مراسم «انریکه مورا» دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا به عنوان نماینده اتحادیه اروپا نیز حضور داشت؛ حضوری که با مخالفت گسترده صهیونیست‌ها مواجه شد و خشم آن‌ها را برانگیخت.

سخنان ابراهیم رئیسی در این نشست نوع رویکرد دولت متبوع وی به توافق هسته‌ای و مسائل منطقه‌ای را روشن ساخت.

رئیسی در مراسم تحلیف خود در خصوص رویکرد سیاست خارجی دولت وی گفت: قدرت جمهوری اسلامی ایران در منطقه، امنیت‌ساز است. ظرفیت‌های منطقه‌ای ایران، حامی صلح و ثبات در کشورهاست و صرفاً برای مقابله با تهدید قدرت‌های سلطه‌گر و ظالم، به کار گرفته می‌شود. بحران‌های منطقه، باید از طریق گفتگو‌های واقعیِ «درون‌منطقه‌ای» و بر اساسِ تأمینِ حقوقِ ملت‌ها، حل‌وفصل شود. من، دست دوستی و برادری به سوی همه کشور‌های منطقه بخصوص همسایگان دراز می‌کنم.

برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، کاملاً صلح‌آمیز است؛ نظام جمهوری اسلامی ایران، سلاح اتمی را شرعاً حرام می‌داند و این سلاح، هیچ جایگاهی در استراتژی دفاعی کشور ندارد. سیاست فشار و تحریم، موجب انصراف ملت ایران از پیگیری حقوق قانونی خود از جمله حق توسعه، نخواهد شد.

تحریم‌ها علیه ملت ایران باید لغو شوند و هر «طرح دیپلماتیک» که این هدف را محقق کند، مورد حمایت ماست. جمهوری اسلامی ایران، کشور‌ها و ملت‌های همسایه را خویشاوند خود می‌داند و مهم‌ترین و اصلی‌ترین اولویت سیاست خارجی خود را، ارتقاء روابط با کشور‌های همسایه‌ی خود دانسته و خواهان عزت و اعتلای آنهاست.

دیپلماسی، باید ارتباط ملت‌های منطقه را بیشتر و اشتراکات آن‌ها را در حوزه اقتصاد، فرهنگ، علم و ورزش تقویت نماید.»

در گفتگو با پروفسور «پل پیلار» عضو سابق شورای اطلاعات ملی آمریکا به بررسی سخنان ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران در مراسم تحلیف پرداخته شده که در ادامه می‌آید.

«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.

مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحد‌های تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.

پل پیلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری حرفه‌ای از دانشگاه پرینستون است.

کتاب‌های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».

*ابراهیم رئیسی در مراسم سوگند ریاست جمهوری خود گفت تحریم‌ها علیه ملت ایران باید لغو شوند و هر «طرح دیپلماتیک» که این هدف را محقق کند، مورد حمایت ماست. این اظهارات به معنای حمایت وی از مذاکرات وین ارزیابی شد. از سوی دیگر بر اساس برخی اخبار امیرعبداللهیان که گزینه وزارت خارجه دولت رئیسی است به «انریکه مورا» اعلام کرده، که دولت رئیسی متعهد به مذاکرات هسته‌ای است. ارزیابی شما چیست؟
ایران نیازمند تقویت اقتصادی ناشی از لغو تحریم‌ها است و رئیسی متوجه می‌شود که توافق هسته‌ای احیا شده تنها راهی است که ایالات متحده می‌تواند از آن کمک بگیرد. تعهد به مذاکرات وین واقعی است، اما مقامات ایرانی از اینکه دولت بایدن آنقدر انعطاف پذیر نبوده ناامید هستند.

*ابراهیم رئیسی در سخنان خود از عبارت «هر دیپلماتیک» برای رفع تحریم‌ها استفاده کرد. این می‌تواند به این معنا باشد که او جایگاه خاصی به برجام نمی‌دهد؛ مگر اینکه منجر به رفع تحریم‌ها علیه ایران باشد. ارزیابی شما چیست؟
رئیسی و تیم مذاکره کننده ایران خود را برای حل بن بست فعلی از طریق چندین فرمول احتمالی باز می‌گذارند.

این احتمالات از نظر میزان بازگشت آن‌ها به توافقنامه برجام، همانطور که در ابتدا مذاکره شد، متفاوت است.

یعنی ممکن است فرمول بر مبنای بازگشت به برجام باشد یا فرمولی از نوع امتیاز «بیشتر برای بیشتر» باشد که در آن هر طرف علاوه بر توافق اولیه می‌تواند چیزی را که می‌خواهد بدست آورد.

اظهارنظر رئیسی به معنای کنارگذاشتن حداقل کانال وین یا نسخه‌ای از برجام به عنوان مبنایی برای توافقی که شامل تحریم‌ها می‌شود، نیست.

*ابراهیم رئیسی همچنین در سخنان خود در مراسم تحلیف گفت: «بحران‌های منطقه، باید از طریق گفتگو‌های واقعیِ «درون‌منطقه‌ای» و بر اساسِ تأمینِ حقوقِ ملت‌ها، حل‌وفصل شود. من، دست دوستی و برادری به سوی همه کشور‌های منطقه بخصوص همسایگان دراز می‌کنم.» تاکید رئیسی بر این موضوع در حالی است که آمریکا به دنبال ملزم کردن ایران به گفتگو درباره مسائل منطقه‌ای است. آیا آمریکا مکانیسم منطقه‌ای پیشنهادی ایران را می‌پذیرد؟ مکانیسمی که در حال حاضر در گفتگو‌های ایران و عربستان مشاهده می‌شود؟
اگرچه بحث جدی بین تحلیلگران سیاست خارجی در ایالات متحده در مورد ترتیبات امنیتی احتمالی جدید برای منطقه خلیج فارس وجود دارد، دولت بایدن هنوز در آنجا حضور ندارد.

هیچ کس نباید انتظار داشته باشد که هر دولتی در آمریکا مستقیماً یک طرح امنیتی ایران را بپذیرد، هرچند ابتکار امنیتی منطقه‌ای که روحانی رئیس جمهور سابق ارائه و معرفی کرد دارای عناصر زیادی است که دولت‌های غربی باید از آن‌ها خوششان بیاید.

برای کاهش تنش‌ها به نوعی تنظیمات امنیتی در سطح منطقه نیاز است و گفتگوی ایران و عربستان نشانه دلگرم کننده‌ای برای حرکت در این جهت و مسیر است. اما به احتمال زیاد دولت ایالات متحده در حال حاضر به مطالبات خود فقط از ایران ادامه خواهد داد.

*به نظر شما آینده مذاکرات وین چه خواهد بود و چه زمانی ممکن است مذاکرات شروع شود؟
گفتگو‌ها مدتی پس از حضور رئیسی در تیم خود از سر گرفته می‌شود و سپس بین طرف‌های برجام درباره زمان بندی مذاکراتی صورت می‌گیرد. ازسرگیری در پایان ماه سپتامبر یک حدس واقعی است.
/بازار