آمارهای مربوط به سهم کار ایرانیان در سال گذشته نسبت به سال‌های قبل نشان می­‌دهد که در این سال، مردان ایرانی نسبت به دوره‌های قبلی زمان بیشتری صرف کار با مزد کرده‌اند و در عوض زمان کمتری به‌ کار بدون مزد اختصاص داده­‌اند؛ اما همزمان زنان ایرانی هم برای کار با مزد و هم برای کار بدون مزد زمان بیشتری نسبت به دوره‌های قبلی صرف کرده‌اند.

افزایش ساعات کار مردان و زنان
آمارهای رسمی حاکی از این است که در سال ۹۹ مردان ایرانی در هر شبانه‌روز، ۵.۰۳‌ ساعت به‌کار با مزد و ۱.۱۲ ساعت به‌کار بدون مزد (ارائه خدمات داخلی و مراقبتی به خانوار و خدمات به جامعه محلی و خانوارهای دیگر) اختصاص داده‌­اند. همزمان در این سال زنان ایرانی به‌طور میانگین ۰.۷۲ ساعت برای کار با مزد و ۵.۴۳ ساعت برای کار بدون مزد صرف کرده‌اند. بررسی وضعیت کار ایرانیان در سال ۱۳۹۹ با سال ۱۳۸۷ حاکی از این است که زمان کار با مزد مردان ایرانی در این دوره ۰.۷۴ ساعت بیشتر شده و در مقابل ۱۸ساعت از زمان کار بدون مزد آنها کاسته شده است. در مورد زنان نیز در این دوره زمانی، میزان زمان اختصاص یافته به‌کار با مزد ۰.۰۷ ساعت افزایش پیدا کرده و سهم کار با مزد آنها نیز ۰.۳۵ ساعت افزایش یافته است. کارشناسان مرکز آمار ایران، سهم کار در گذران وقت ایران و برخی کشورهای منطقه را بررسی کرده‌اند و برای رعایت طبقه‌بندی یکسان اطلاعات، از آمارهای سال ۸۸– ۸۷ استفاده کرده‌اند که در آن از طبقه­‌بندی ایکاتوس ۲۰۰۵ استفاده شده است. این بررسی­‌ها وضعیت کار ایرانیان با کشورهای دیگر در آن دوره زمانی را نشان می‌­دهد و با توجه به بهبود این شاخص در سال گذشته، می‌توان انتظار داشت که این نسبت­ ها نیز تا حدودی اصلاح شده باشد.


ایرانیان و کار بدون مزد برای خانواده
آمار گذران وقت جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر در مناطق شهری عمان نتایج نشان می‌دهد که مردان عمانی در یک شبانه‌روز ۴.۷۹ ساعت صرف کار با مزد و ۱.۷۳ ساعت صرف کار بدون مزد کرده‌اند و مقایسه آن با مدت زمانی که مردان شهری ایران در سال ۸۸-۸۷ به‌کار اختصاص داده­‌اند حاکی از این است که مردان ایرانی ساکن در نقاط شهری ۰.۵ ساعت نسبت به مردان عمان کمتر کار می‌کنند، همچنین ۰.۴۳ ساعت زمان کمتری برای کار بدون مزد در یک شبانه‌روز صرف کرده‌اند. از سوی دیگر زنان ۱۵ ساله و بیشتر شهری در عمان در یک شبانه‌روز ۱.۷۲ ساعت صرف کار با مزد و ۴.۳۸ ساعت را صرف کار بدون مزد کرده‌اند که مقایسه آن با کار زنان شهری ایران نشان می‌دهد زنان ایرانی ۱.۰۷ ساعت زمان کمتری به‌کار با مزد و ۰.۷ ساعت زمان بیشتری به‌کار بدون مزد در مقایسه با زنان عمانی اختصاص می‌­دهند. همچنین در ارمنستان که دارای شرایط مشابه با ایران است، مردان شهری در سال ۲۰۰۸ در یک شبانه روز ۴.۹۵ ساعت را صرف کار با مزد و ۰.۸۳ ساعت را صرف کار بدون مزد کرده‌اند که مقایسه آن با مردان ایرانی نشان می‌دهد مردان ایرانی حدود ۰.۶۶ساعت زمان کمتری برای کار با مزد و ۰.۴۷ ساعت زمان بیشتری صرف کار بدون مزد می‌­کنند. زنان ۱۵ ساله و بیشتر شهری در ارمنستان نیز در یک شبانه‌روز ۱.۶ ساعت را صرف کار با مزد و ۴.۸۸ ساعت را صرف کار بدون مزد کرده‌اند. مقایسه کار زنان ۲ کشور نشان می­‌دهد که زنان ارمنستان ۰.۹۵ ساعت در یک شبانه‌روز بیشتر از زنان ایرانی کار با مزد می‌کنند ولی زنان ایرانی نسبت به زنان ارمنستان ۰.۲ ساعت، زمان بیشتری برای کارهای بدون مزد (ارائه خدمات داخلی و مراقبتی به خانوار و خدمات به جامعه محلی و خانوارهای دیگر) اختصاص می‌دهند.


سهم پایین کار با مزد ایرانیان در مقایسه با کشورهای توسعه‌­یافته
ترکیه نیز از کشورهایی است که نتایج آمارگیری طرح گذران وقت آنها در سطح کل کشور برای جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر با طبقه‌بندی شبیه ایران انجام شده است. بررسی آمار گذران وقت این کشور نسبتا توسعه یافته در سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد که در این سال، مردان ترکیه ۵.۱۵ ساعت را صرف کار با مزد و ۰.۸۶ ساعت را صرف کار بدون مزد کرده‌اند. مقایسه این آمارها بین مردان ایران و کشور ترکیه نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۵– ۲۰۱۴ مردان ایرانی ساکن در مناطق شهری ۵ ساعت صرف کار با مزد و ۱.۲۲ ساعت را در یک شبانه‌روز صرف کار بدون مزد کرده‌اند. زنان ترک در یک شبانه‌روز ۲.۱۸ ساعت کار با مزد و ۴.۶ ساعت را صرف کار بدون مزد کرده‌اند، زنان ایرانی در مقایسه با زنان ترکیه ۱.۵ساعت کار با مزد کمتری و ۰.۸۷ ساعت زمان بیشتری به ‌کار بدون مزد در یک شبانه‌روز اختصاص می‌دهند. همچنین مقایسه سهم کار از گذران وقت ایرانیان با کشور چین، به‌عنوان یک کشور توسعه‌یافته حاکی از این است که در سال ۲۰۰۸ مردان ۱۵ ساله و بیشتر چینی ۶.۰۲ ساعت کار با مزد و ۱.۵ ساعت را صرف کار بدون مزد کرده‌اند، که در مقایسه با مردان شهری ایران در این بازه زمانی ۱.۷۳ ساعت در یک شبانه‌روز زمان بیشتری به‌کار بامزد و ۰.۲ ساعت زمانی بیشتری صرف کار بدون مزد می­‌کنند. در این سال زنان چینی ۴.۴ ساعت را صرف کار با مزد و ۳.۸۸ ساعت را صرف کار بدون مزد برای ارائه خدمات داخلی و مراقبتی برای خانوار خود و همچنین ارائه خدمت به جامعه محلی و خانوارهای دیگر کرده‌اند، درحالی‌که زنان ایرانی نسبت به زنان چینی بیش از ۳ ساعت در روز کار با مزد کمتری دارند و ۱.۲ ساعت زمان بیشتری برای کار بدون مزد در یک شبانه‌روز اختصاص می‌دهند.

/همشهری آنلاین