این مجموعه که رویدادهای این صنعت را از آغاز تا ابتدای سال ۱۴۰۰ شامل می‌شود، به بررسی فراز و نشیب‌هایی می‌پردازد که در یکصد و چند سال گذشته بر صنعت نفت گذشته و ضعف و قوت‌هایی که در عرصه‌های مختلف، جایگاه کنونی آن را رقم زده است.

در جلدهای نخست تاریخ و تقویم صنعت نفت ایران شاهد جدالی طولانی از امتیاز دارسی تا لغو قرارداد کنسرسیوم و آثار آن بر روند تحولات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور هستیم و جلدهای دوم به رویدادهای پس از انقلاب در صنایع نفت می‌پردازد که با لغو کل قراردادها، دو مفهوم تحریم و توسعه در آن نقش‌آفرینی کردند.

در این میان، سرمایه و دانش فنی به‌عنوان عوامل اصلی راه‌اندازی واحدهای صنعتی، تحت تأثیر تحریم قرار داشت و البته در نقطه مقابل، تجربه و خودباوری حرف نخست را می‌زد که مجموعه حاضر به بازگویی داستان این کشاکش و نتیجه آن می‌پردازد.

روشی که این کتاب در قالب آن به صنعت نفت ایران نظر افکنده، مبتنی بر رویداد، روند و نتیجه است. مضمون آن اصالت بخشیدن به رویدادها و تدوین روندها و بررسی نتایج مادی و معنوی آنهاست. رویدادهایی که از زیر زمین آغاز و تا آشپزخانه‌ها و سبک زندگی و خزانه کشور منتهی می‌شوند، سپس در موجی دیگر، سیاست و ادبیات و فرهنگ اجتماعی و بوم زیست را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در این روند، آنچه برای همه دست‌اندرکاران گردآوری اسناد و اطلاعات، بررسی و تحلیل، تحریر و ویرایش مجموعه در درجه نخست اهمیت قرار داشت، دقیق و مستند بودن مندرجات و روشنی و شفافیت تحلیل‌ها، بدون جانبداری بود. این مجموعه نیز مثل هر کار پژوهشی دیگر، باوجود تلاش بسیار، به یقین از ایراد و اشکال خالی نخواهد بود. به همین دلیل، با کمال امتنان از صاحب‌نظران حوزه نفت و تاریخ تمنا می‌کنیم دیدگاه‌های اصلاحی و انتقادی خود را درباره مجموعه به انتشارات اداره کل روابط عمومی وزارت نفت منتقل کنند تا در ویرایش‌های بعدی استفاده شود.

/شانا