گروه بین الملل بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛«شاه محمود قریشی» وزیرامورخارجه پاکستان درحالی امروز(پنجشنبه 5 شهریور) وارد تهران می شود که ازهفته ها قبل کشورافغانستان، همسایه مشترک ایران و پاکستان، توسط طالبان تصرف شد؛ یقینا این مسئله می‌تواند برای دو کشورمذکور تبعات  اقتصادی منفی را به همراه بیاورد.

«مهدی خورسند» تحلیلگر و کارشناس اقتصاد بین الملل درگفتگو با بازارنیوز به محورهای اقتصادی دیداروزیر امورخارجه پاکستان با همتای ایرانی خود اشاره و دراین خصوص تشریح کرد: تحولات فعلی افغانستان نگرانی های متعددی را برای بسیاری از کشورها به ارمغان آورده و در میان این بحبوحه ها مسائل اقتصادی، در راس نگرانی مقامات کشورهای همسایه افغانستان قرار گرفته است.

این کارشناس مسائل بین الملل با بیان گسترش تئوری«نظم شرقی» توسط چین و روسیه خاطرنشان کرد: موقعیت سیاسی افغانستان،دردیدگاه نخبگان کشورهای شرقی به ویژه چین ازاهمیت خاصی برخوردار است چرا که بسیاری از پروژه های اقتصادی این کشور در نواحی غربی این سرزمین پهناور قرار دارد وهر گونه ناامنی می‌تواند آینده این پروژه ها را با مخاطرات جدی رو به رو کند ؛پروژه یک کمربند و یک راه، احداث خطوط  نفت و گاز و حتی سرمایه گذاری هایی کلان این کشور درپاکستان،از نمونه پروژه هایی است که نا آرامی های افغانستان می‌تواند باعث نابودی آنها شود.

وی ادامه داد: درحال حاضر چین سرمایه گذاری قابل توجه ای را در پاکستان انجام داده و با شیوع ناآرامی در این منطقه امکان خروج سرمایه های چین از پاکستان چندان دور از ذهن نخواهد بود و با تحقق این وضعیت ضررهای هنگفتی متوجه اسلام آباد می شود. مولفه‌به

این کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به سفر وزیر امورخارجه پاکستان به ایران گفت: اینگونه تعاملات دیپلماتیک می‌تواند رهبران گروه طالبان رابرای تشکیل یک دولت فراگیر و ایجاد روابط اقتصادی مستحکم با همسایگان افغانستان تشویق کند و این شرایط می‌تواند ثبات را در روابط اقتصادی این کشورها محقق سازد.

خورسندی در ادامه به برخی از دیدگاه های موجود در مورد طالبان اشاره کرد وگفت: دیدگاه های مختلفی درخصوص ظهور و اقدامات طالبان وجود دارد، من جمله این که گروه طالبان کاملا تحت حمایت پاکستان قرار دارد؛ در خصوص این مسئله باید خاطر نشان کرد که بنده با این دیدگاه کاملا مخالفم چرا که اکنون طالبان تاکتیکی را به اجرا گذاشته است که از طریق آن بتواند خود را مشروع جلوه دهد؛درحال حاضر همسایگان افغانستان بر این اصل معتقدند که شاید طالبان از سوی آمریکایی ها گمرده شده و سفراخیر رئیس سازمان سیا خود گواهی برهمین استدلال باشد.

آغاز سونامی مهاجرت شهروندانی افغانستانی

خورسند در ادامه به مهم ترین چالش های اقتصادی همسایگان افغانستان اشاره کرد و گفت: علاوه بر نکات مذکور،قطعا تحولات افغانستان به جنگ داخلی منجر می شود چرا که طالبان حاضر نیست سهمی از کیک قدرت را برای گروه های سیاسی حاضر در افغانستان قائل شود؛ درچنین شرایطی گسترش مهاجرت گسترده شهروندان افغانستانی به کشورهای همسایه یکی ازمتداول ترین نتایج این بی ثباتی خواهد بود.

این کارشناس مسائل اقتصاد بین الملل افزود: مهاجرت شهروندان افغانستانی به کشورهای مجاور یکی از موضوعاتی است که در دیدار وزیر امورخارجه پاکستان با  وزیر امور خارجه ایران مورد برسی قرار خواهد گرفت چرا که با وقوع این مسئله نتایج منفی برای هر دو کشور رقم میخورد؛ با توجه به مجاورت جغرافیایی، با شروع موج مهاجرت، ایران و پاکستان نخستین پایگاه حضور مهاجران افغانستانی خواهند بود.

جانی مضاعف در کالبد تجارت مواد مخدر

وی در ادامه افزایش حجم قاچاق مواد مخدر ازسوی افغانستان را به عنوان یکی دیگر از محوریت‌های دیدار وزرای امور خارجه پاکستان و ایران بیان کرد وگفت: جمهوری اسلامی ایران به خاطر شرایط جغرافیایی که دارد می تواند به مانند پلی میان شرق و غرب تفسیر شود و همین مزیت می‌تواند باعث رونق انتقال مواد مخدر از سوی برخی از گروه های تروریستی مستقر در افغانستان شود.

خورسند خاطر نشان کرد: افزایش حجم ترانزیت مواد مخدر می‌تواند تبعات منفی را برای ایران به ارمغان بیاورد؛ اکنون دولت مستقری درافغانستان وجود ندارد و در نتیجه این مسئله می تواند دست گروه های بسیاری را در زمینه انتقال و ترانزیت مواد مخدر بازنگهدارد.

این کارشناس مسائل بین المللی متذکر شد: با ادامه دار شدن رویکرد های متعادل رهبران طالبان، پیشبینی می شود گروه های تندرویی نظیر القاعده به دلیل چارچوب های ایدئولوژیکی از این گروه جدا شود؛ درحال حاضر عمده درآمد گروه های تروریستی مستقر در افغانستان حاصل از فروش مواد مخدر است و القاعده نیز از این موضوع مستثنی نیست و در کل شرایط فعلی افغانستان می تواند بستر مناسبی را برای رونق این تجارت غیر قانونی فراهم سازد.

بازار داغ شست وشوی پول های کثیف در رود‌های گل آلود افغانستان

خورسند در ادامه رونق پولشویی و حمایت های مالی از گروه های تروریستی حاضر در افغانستان را سومین محور مهم دیدار و گفتگوی وزرای خارجه ایران و پاکستان دانست و در تشریح این موضوع گفت: پولشویی یکی دیگر از خطرات بالقوه اقتصادی می باشد که تحولات سیاسی افغانستان برای همسایگان این کشور به وجود آورده است.

 این کارشناس مسائل اقتصاد بین الملل تشریح کرد: در حال حاضر عربستان سعودی، قطر، ترکیه و حتی رژیم صهیونیستی به عنوان دشمنان و رقبای ایران در منطقه، می توانند با حمایت مالی از برخی از گروه های تروریستی مستقر در افغانستان در مرز های شرقی کشورمان بی ثباتی ایجاد کرده و از این طریق بتوانند تمرکز ایران در مسائل کلان سیاست خارجی را از بین ببرند.

نقش آفرینی ایران یا پاکستان در افغانستان پله ای  برای ارتقاء دو کشوردر«سازمان های همکاری شانگهای»

خورسند در ادامه به چالش‌ها و نگرانی های چین در خصوص روی کارآمدن طالبان در افغانستان اشاره کرد وگفت: برخلاف تحلیل های موجود در مورد اعلام روابط دوستانه چین وافغانستان طالبانی، باید این نکته را خاطر نشان کرد که در حال حاضر حتی چینی ها هم از روی کارآمدن طالبان به عنوان یک گروه تروریستی کاملا نگرانند اما سعی می‌کنند با این چالش با ادبیات اقتصادی برخورد کنند.

این کارشناس مسائل بین المللی افزود: ثبات و آرامش اقتصادی تنها هدف چینی ها در دیپلماسی منطقه ای آنهاست و اکنون نخبگان چینی سعی می کنند با ادبیات اقتصادی خود به این هدف دست یایند؛ تاکنون طالبان هم اظهارات مثبتی را در مورد ایجاد روابط اقتصاد با چین داشته است.

وی تاکید کرد: این مسئله چندان دور از ذهن نخواهد بود که روزی طالبان هم در پروژه کلان یک کمربند و یک جاده چین به اندازه خود سهیم شود؛ مبنای کار چینی ها اقتصاد است نه ایدئولوژی و اکنون مقامات چینی سعی می‌کنند با رویکرد ملایمی با طالبان برخورد کنند.

خورسند در ادامه به حضور دیپلماتیک ایران در مسائل افغانستان و بازخوردهای مثبت آن درسازمان همکاری های شانگهای اشاره کرد و گفت: پس از انقلاب اسلامی ، دولت های روی کارآمده در ایران همواره نگاهی ویژه به غرب داشتند و طی 40 سال اخیر نگاه به شرق بسیار ضعیف دنبال شده است.

این کارشناس اقتصاد بین‌الملل افزود: امروزه کشور نیازمند ارتباط بیشتری با شرق است و دولت جدید اذعان کرده است که به دنبال روابط متعادل با شرق و غرب خواهد بود؛ امروزه عضویت در سازمان همکاری های شانگهای یکی از نمودهای همکاری ایران با شرق است و طی هفته های آینده حضور ایران در این سازمان رسمیت خواهد یافت.

وی تاکید کرد: همکاری ایران و پاکستان در مورد افغانستان، از آن جهت مهم است که ما می توانیم به مانند پلی ارتباطی برای کشورهای آسیای مرکزی و منطقه اوراسیا برای رسیدن به آبهای گرم ایفای نقش کنیم؛ایران و پاکستان می‌توانند تکمیل کننده این پازل باشند و حضور پررنگ ایران در مسائل افغانستان می‌‌تواند جایگاه ایران به عنوان یک عضو بالقوه، در سازمان همکاری های شانگهای را ارتقاء ببخشد.

پایان پیام//