برخی مواد غذایی با داروها تداخل دارند و ترکیب آنها میتواند برای سلامتی مضر باشد، اما بسیاری از مردم در این باره اطلاعی ندارند. علاوه بر این مصرف هر دارو قوانین خاصی دارد که نباید در مصرف دوز آن زیاده روی کرد.
بیماران مبتلا به آسم، برونشیت و سایر بیماریهای مربوط به ریه از این نوع داروها استفاده میکنند. اگر از این قبیل داروها مصرف میکنید، باید بدانید که بهتر است مصرف نوشیدنیها و غذاهای حاوی کافئین را محدود کنید:
این داروها اثر تحریک کنندهای بر سیستم عصبی دارند و بنابراین برای جلوگیری از این امر باید مصرف کافئین را محدود کنید.
در مصرف داروی تئوفیلین نیز مراقب باشید، زیرا کافئین سمیت این دارو را افزایش میدهد.
همچنین از مصرف غذاهای چرب نیز دوری کنید، زیرا باعث افزایش جذب بیولوژیکی تئوفیلین میشود.
داروهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسینها
داروهایی که فشار خون را کاهش میدهند برای بهبود و پیشگیری از بیماریهای قلبی و کلیوی مناسب هستند و شامل داروهایی چون:کاپتوپریل، انالاپریل، فوزینوپریل و رامیپریل میشوند.
این داروها با باز شدن رگهای خونی، نارسایی قلبی را درمان میکنند بنابراین جریان خون با کارایی بیشتری انجام میشود.
شما باید از مصرف این داروها با غذاهای غنی از پتاسیم خودداری کنید زیرا:
این داروها میزان پتاسیم در خون را افزایش میدهند و در نتیجه پتاسیم اضافی میتواند منجر به نامنظم شدن ضربان قلب و تنگی نفس شد و بنابراین بهتر است مصرف موز، سیب زمینی، سویا و اسفناج را محدود کنید.
داروهای ضد آریتمی
داروهای ضد آریتمی شامل طیف وسیعی از داروها (مانند دیگوکسین) میشوند که برای بهبود و پیشگیری از نارسایی قلبی استفاده میشوند.
این مشکل در صورتی رخ میدهد که شما انواع محصولات غنی از گلیسریزیک مانند شیرین بیان را مصرف کنید. این ماده همچنین در شکلات و شیرینی نیز وجود دارد و مصرف آنها باید محدود شود:
ترکیب آنها با دیگوکسین میتواند ضربان قلب را نامنظم کرده و یا حتی باعث حملههای قلبی شود.
فیبرهای غذایی باعث کاهش اثربخشی این دارو میشوند بنابراین باید ۲ ساعت قبل یا بعد غذا مصرف شوند.
همچنین برخی گیاهان مانند گل راعی و برگ سنا بر کارایی دیگوکسین تاثیر میگذارند.
عصاره گیاهان شیرین بیان همچنین میتواند با داروهای دیگر از جمله انسولین، داروهای ضد افسردگی خاص، داروهای ضدبارداری خوراکی، داروهای رقیق کننده خون و برخی دیگر از داروها تداخل داشته باشد.
داروی کاهنده فشار خون
افراد دارای فشار خون بالا نباید با داروی کاهنده فشار خون، شیرین بیان مصرف کنند، زیرا شیرین بیان حاوی «گلیسیریزین» است؛ مادهای که فشار خون را افزایش میدهد بنابراین مصرف همزمان آن با داروی کاهنده فشار خون میتواند تاثیر دارو را کاهش دهد و فشار خون را در سطح خطرناکی بالا نگه دارد.
افرادی که از داروهای مهارکننده ACE (کاهنده فشار خون) مثل «انالاپریل» و «کاپتوپریل» استفاده میکنند نباید از نمک پتاسیم (استفاده کنند، زیرا مهارکنندههای ACE خود باعث افزایش اثر پتاسیم در بدن میشوند و زیاد بودن پتاسیم سبب سکته میشود.
مصرف همزمان این داروهای کاهنده فشارخون با انار نیز اثر دارو را افزایش میدهد و میتواند باعث سبکی سر یا سرگیجه به دلیل کاهش فشار خون شود.
داروهای کاهش دهنده کلسترول "بد"
این دارو مختص افرادی است که اضافه وزن دارند و از دیابت و بیماریهای قلبی عروقی رنج میبرند. برخی از نمونههای این نوع دارو عبارتند از:آتورواستاتین، فلوواستاتین، لوواستاتین، سیمواستاتین، روزوواستاتین و پرواواستاتین؛ بنابراین این داروها را با غذاهایی مانند مرکبات مصرف نکنید زیرا:
مرکبات به میزان قابل توجهی میزان جذب دارو را افزایش میدهند که احتمال مصرف بیش از حد دارو و بروز عوارض جانبی را نیز افزایش خواهند داد.
اثر مصرف یک قرص همراه با آب پرتقال برابر است با دوز بیشتری از دارو که با آب مصرف میشود.
داروهای ضد انعقاد خون
داروهای ضد انعقادی از جمله وارفارین؛ برای بهبود و پیشگیری از ترومبوز استفاده میشوند.
این نوع داروها را نباید با غذاهایی که رقیق کننده خون و سرشار از ویتامین K هستند مصرف کرد:
هنگام مصرف این نوع داروها باید مصرف بلوبری، سیر، زنجبیل و برخی ادویهها (به عنوان مثال فلفل کاین، دارچین و زردچوبه) را محدود کنید، زیرا خاصیت ضد انعقادی داشته و با تقویت اثر وارفارین سبب خونریزی میشوند. سیر از تشکیل لخته در خون جلوگیری میکند و باعث افزایش رقت خون میشود پس بیماران مصرف کننده وارفارین نباید بیشتر از یک حبه سیر در روز مصرف کنند.
از طرف دیگرغذاهایی سرشار از ویتامین K مانند اسفناج، شلغم، کاهو، کلم پیچ، زرده تخم مرغ، نخود، عدس و بروکلی باعث کاهش کارایی این دارو میشوند. نوسانات این ویتامین در بدن میتواند وارفارین را بی اثر کند و آثار ضدانعقادی آن را کاهش دهد؛ در نتیجه احتمال شکل گیری لختههای خونی بالا میرود.
مصرف چای سبز و فرآوردههای لوبیای سویا باعث کاهش اثر ضدلختهای وارفارین و افزایش احتمال بروز لخته میشود.
مصرف فرآوردههای انبه و آب آن باعث افزایش اثر ضد لختهای وارفارین و احتمال خونریزی میشود.
مصرف فرآوردههای پروبیوتیکی مانند ماست پروبیوتیک باعث افزایش تولید ویتامین K در بدن و افزایش نیاز به مصرف وارفارین خواهد شد.
داروهای پایین آورنده قند
داروهای پایین آورنده قند مثل گلی بن کلامید را هرگز با نوشیدنیهای الکل دار مصرف نکنید، زیرا باعث کاهش اثر دارو و ایجاد عوارض ناخواسته دارویی از قبیل تهوع، استفراغ، کرامپهای شکمی و سردرد میشود.
داروهای آهن دار
مصرف چای با داروهای حاوی آهن مثل سولفات آهن (فروس سولفات) باعث عدم جذب آهن میشود. پس افرادی که فقر آهن دارند نباید بلافاصله بعد از غذا، چای بنوشند.
مصرف همزمان حبوبات، تخم مرغ و لبنیات با مکمل آهن (فروس سولفات) مانع جذب آن میشوند.
داروهای مسکن
از داروهای مسکن برای درمان تورم و سردرد استفاده میشود. نمونهای از این داروها که همه شما با آن آشنا هستید ایبوپروفن میباشد. در صورت مصرف نوشابه از مصرف این دارو خودداری کنید:
ایبوپروفن با نوشیدنیهای گازدار و شیرین سازگار نیست، زیرا دی اکسید کربن و اسید موجود در آنها باعث افزایش جذب و غلظت این دارو در خون میشود. در این حالت کنترل دوز دارو غیر ممکن است بنابراین میتواند شما را در معرض خطر ایجاد اثر سمی دارو قرار دهد که به طور عمده کلیهها را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
کافئین موجود در قهوه، چای یا نوشیدنیهای کولادار میزان جذب استامینوفن را افزایش میدهد و دوز بالای این ترکیب باعث آسیب کبدی میشود.
مصرف همزمان استامینوفن با غذاهای غنی از کربوهیدرات مثل بیسکویت، خرما، مربا و... باعث کندی جذب دارو میشود.
داروی ایبوپروفن
داروهای تغییر دهنده لیپید ها/ استاتینها
اگر انواع داورها از جمله برخی از عوامل تغییر دهنده لیپید ها/استاتینها را مصرف میکنید که میزان تولید کلسترول بد را کاهش میدهند یا داروی ضد اضطراب بوسپیرون، داروی ضد مالاریا کوینین، آنتی بیوتیک اریترومایسین یا تریازولام و داروهایی که برای درمان بی خوابی استفاده میشوند از مصرف گریپ فروت خودداری کنید:
مواد شیمیایی موجود در گریپ فروت در متابولیسم برخی داروها توسط بدن تداخل ایجاد میکنند که میتواند منجر به پایان دادن مقدار بیشتری از دارو در جریان خون شود. اگر از این داروها استفاده میکنید مصرف گریپ فروت میتواند احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهد. اگر از این داروها استفاده میکنید بهتر است تا دو ساعت قبل و بعد از مصرف آنها آب گریپ فروت ننوشید و روی هم رفته طی روز بیش از ۲۵۰ سی سی از این آبمیوه نخورید.
داروی ضدآکنه
مصرف همزمان داروی ضدآکنه «ایزوترتینوئین» (آکوتان و دکوتان) با داروهای داکسی سیکلین، مینوسیکلین، تتراسیکلین، متوترکسات، مکملهای حاوی ویتامین A و هر نوع مکمل برای افزایش یا کاهش وزن و بدن سازی ممنوع است. در طول درمان با این دارو آب هویج (بیش از دو لیوان در روز) مصرف نکنید، زیرا زیاده روی در مصرف آب هویج ممکن است باعث آسیب کبدی شود.
آنتی بیوتیکها
اگر از برخی داروهای آنتی بیوتیک از جمله تتراسایکلین سیپروفلوکساسین (آنتی بیوتیکهای کینولون) و برخی از داروهای پوکی استخوان مانند آلندرونات (فوزاماکس) استفاده میکنید از مصرف شیر خودداری کنید:
کلسیم میتواند در اثر بخشی برخی داروها تداخل ایجاد کند بنابراین هرگز نباید غذاهایی غنی از کلسیم، چون شیر، ماست و پنیر را با این داروها استفاده کنید. از مصرف مکملهای کلسیم نیز باید چند ساعت قبل و بعد از مصرف این آنتی بیوتیکها خودداری کنید.
ادرارآورها
مصرف شیرین بیان با ادرارآورها نیز ممنوع است، زیرا باعث دفع و کمبود پتاسیم میشود و کمبود پتاسیم عامل بروز مشکلاتی در ریتم ضربان قلب خواهد شد.
داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز
اگر از داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز مانند فنلزین، ترانیل سیپرومین یا پروکاربازین مصرف میکنید که ممکن است برای افسردگی یا به عنوان یک درمان سرطان برای بیماری هاجکین یا لنفوم تجویز شود، از مصرف سوسیس خشکیده و پنیر کهنه دوری کنید:
مونوآمین اکسیداز توانایی بدن در پردازش تیرامین که در برخی از پروتئینها به ویژه در غذاهای تخمیری و کهنه مانند سالامی پپرونی پاسترامی بیکن و پنیرهایی، چون کامبرت گودا موزارلا و فتا یافت میشود، به خطر میاندازد و شما را در معرض خطر عوارض جانبی از جمله افزایش ناگهانی و شدید فشار خون، سردردهای شدید، درد قفسه سینه، ضربان قلب سریع، حالت تهوع و استفراغ قرار میدهد.
داروی ضد روان پریشی
اگر از کلوزاپین استفاده میکنید از نوشیدن قهوه خودداری کنید. کافئین میتواند مقدار برخی از داروهای ضد روان پریشی را در خون افزایش دهد و شما را در معرض خطر عوارض جانبی قرار دهد.
مصرف همزمان الکل همراه داروهای آرام بخش و خواب آور باعث افزایش اثر تضعیف کننده سیستم اعصاب توسط این داروها میشود.
افرادی که از مهارکنندههای MAO (دستهای از داروهای ضدافسردگی) استفاده میکنند نباید همزمان با مصرف این داروها، پنیر پارمسان، گودا و بلوچیز و همچنین سوسیس و کالباس، موزهای خیلی رسیده، آووکادو، اسفناج، سس سویا و ماءالشعیر و هر چه در آن نوعی اسیدآمینه به نام تیرامین دارد، استفاده کنند، زیرا ممکن است فشار خون شان به درجات خطرناکی بالا برود و آنها را دچار درد شدید قفسه سینه کند.