گروه کشت و صنعت بازارنیوز- بهزاد قبادی؛ رشد قیمت نفت شاید از جهت افزایش درآمد برای دولت‌های نفتی که عمدتا در منطقه خاورمیانه حضور دارند و گذران کشورشان با دلار‌های نفتی است، خوشایند باشد، اما از طرفی این بالا رفتن قیمت نفت نگرانی‌هایی هم در پی دارد. بالا رفتن قیمت طلای سیاه، موجب بالارفتن فرآورده‌های حاصل از آن نیز می‌شود. بنزین و سایر فرآورده‌های پتروشیمی و پالایشگاهی با تکیه بر قیمت نفت، افزایش قیمت خواهند داشت.

در ماه‌های گذشته دنیا با افزایش قیمت طلای سیاه مواجه بود. به طوری که نفت بشکه‌ای ۴۰ دلاری به ۸۰ دلار در روز‌های گذشته رسیده است. پیشبینی‌ها از بازار نفت خیلی روشن نیست. روز گذشته بایدن رئیس جمهور امریکا در سخنرانی اعلام کرد: «عرضه نفت در جهان کافی است و کشور‌ها نفت ایران را نخرند.» این سخنرانی بایدن برخلاف همیشه اثر خیلی شدیدی بر بازار نفت نداشت.

به دلیل شناور بودن قیمت حامل‌های انرژی در عمده کشور‌های دنیا، بالا و پایین آمدن نفت بر قیمت آن‌ها تاثیر گذار است و از آن جا که سوخت‌هایی مانند بنزین و گازوئیل، یکی از مهمترین مولفه‌ها در مسئله حمل و نقل بین المللی است، تاثیر افزایش قیمت آن بر کالا‌ها خصوصا کالا‌های اساسی بسیار زیاد است.

افزایش قیمت انواع کالا‌های اساسی به ویژه در چند ماه گذشته، باعث ایجاد تورم و گرانی در کشور‌ها شده و نگرانی‌هایی را بین دولتمردان ایجاد کرده است، افزایش قیمت کالا‌های اساسی از گندم، خوراک دام و دانه‌های روغنی گرفته تا شکر و پنبه ادامه دارد.

طی یکسال گذشته قیمت گندم بیش از ۲۵ درصد و خوراک دام هم تا ۱۰۰ درصد رشد داشته است؛ علاوه بر محصولات ضروری کشاورزی بالا رفتن قیمت نفت و انرژی به رشد قیمت کالا‌ها و محصولات غذایی کشور‌ها سبب شده است.

در میان برخی از فرآورده‌های پالایشگاهی نیز گاز طبیعی رشد ۵ برابری را ثبت کرد که در افزایش قیمت هزینه‌ها تولیدات صنعتی که به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کنند، تاثیر گذار بوده و قیمت کالا‌ها و دیگر کالا‌های اساسی را بالا برده است.

بر اساس گزارش بلومبرگ، در معاملات آخرین روز کاری بازار‌های جهانی هر بوشل گندم با ۴.۲۵ دلار افزایش ۸۲۸  دلار و ۵۰ سنت معامله شد، قیمت انواع خوراک دام نیز افزایش یافت به طوری که ذرت که به عنوان خوراک دام استفاده می‌شود ۷ دلار افزایش یافت و به قیمت ۵۸۵ دلار در هر بوشل به فروش رفت. همچنین در بازار‌های جهانی قیمت دانه‌های روغنی کماکان رو به بالا است. سویای روغنی ۲۲ دلار و سویای خوراکی هم ۱۵.۷ دلار در بازار‌های جهانی افزایش قیمت داشته است.

بانک جهانی طی گزارشی اطلاع داده است که رشد قیمت کالا‌های اساسی به تورم کشور‌ها انجامیده و پیش بینی کرده که در سال جاری روند افزایش قیمت‌ها ادامه یابد. همچنین فدرال رزرو آمریکا علت تورم بی‌سابقه‌ای که در این کشور رخ داده را افزایش قیمت حامل‌های انرژی معرفی کرده است.

چنین اتفاقی در اواخر دهه 80 و اوایل دهه ۹۰ هجری در کشور ما رخ داد. افزایش قیمت نفت به بالاترین قمیت خود در طول ۵۰ سال اخیر، درآمد نفتی کشور ما را به بالاترین حد ممکن رساند، اما با توجه به رشد قیمت سوخت و به تبع آن کالاهای اساسی، دولت در تامین بسیاری از کالا‌ها از جمله دانه‌های روغنی به چالش برخورده بود.

با توجه به بحران کم‌آبی که کشور ما را فرا گرفته و نیاز ایران به واردات کالا‌های اساسی از جمله گندم، دانه‌های روغنی و... افزایش قیمت جهانی این نهاده‌ها می‌تواند برای ما دردسر ساز باشد. بنا بر اعلام  معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی، دولت در ۶ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰، پنج میلیون تن گندم وارد کرده است. این در حالی است که سال ۹۹، دولت حدود ۲ میلیون تن گندم وارد کشور کرده و مابقی نیاز را از گندم داخلی تامین کرده است. پیشبینی‌ها از افزایش خرید گندم برای سال ۱۴۰۱ با توجه به شرایط اقلیمی کشور حاکی است.

با توجه به این افزایش قیمت جهانی، حذف ارز ترجیحی کالا‌های اساسی که با سلامت غذایی مردم در ارتباط است، می‌تواند مشکل‌آفرین باشد و مسئولین دولت و مجلس برای هرگونه تصمیم‌گیری در این خصوص باید نهایت هوشیاری و دقت را به خرج بدهند تا مشکلی برای مردم ایجاد نشود. طبیعی است که حذف به یکباره ارز ترجیحی از این کالاها شوک بزرگی به اقتصاد وارد کرده و تورم بالایی را به جا خواهد گذاشت. همان طور که در زمان حذف ارز ترجیحی در برنج و شکر شاهد بودیم.

حذف ارز ترجیحی برنج وارداتی، اردیبهشت ماه 1399 رقم خورد. در جدول زیر روند قیمتی برنج خارجی را قبل و پس از حذف ارز ترجیحی مشاهده می کنید.

همچنین جدول زیر نشان‌دهنده افزایش شدید قیمت شکر پس از حذف ارز 4200 تومانی است.

پایان پیام//