تولید در ایران مشکلات متعددی دارد، ولی یک از مهمترین مشکلات تولید را شاید بتوان در قیمت گذاری دستوری پیدا کرد. معمولاً دولتها برای مقابله با افزایش قیمت و تورم، اقدام به سرکوب قیمتها و تعیین دستوری نرخ میکنند تا کالاها با قیمت پایینتر به دست مردم برسد با این حال طبق پیشبینی کارشناسان این اقدام نه تنها تاکنون به تثبیت قیمت کالاها کمکی نکرده بلکه خود به عاملی برای جهش تقاضا و التهاب بیشتر بازار، رانت و دلال بازی و خروج بازار از فرایند طبیعی خود تبدیل شده است.
در واقع همین قیمت گذاری دستوری کافی است تا شاهد دو نرخ در بازار باشیم، یک نرخ دولتی و دیگری نرخ بازار؛ از این همین نقطه است که درهای دلالی و رانت به سود عدهای فرصت طلب باز میشود که تاکنون مصادیق زیادی از این سوداگری را نیز در بازارهای مختلف شاهد بودیم؛ به عنوان مثال یکی از نمونههای شکست خورده این شیوه را طی سالهای گذشته، در حوزه ارز و خودروسازی شاهد بودیم.
ارز را باید تک نرخی کنیم
سید ناصر موسوی لارگانی نماینده مردم فلاورجان در مجلس در گفتگو با خبرنگار پارلمانی گسترش نیوز در مورد موضوع یاد شده اظهار کرد: در نظر بنده هرجا دولتها ورود کردند و قیمت گذاری تحکمی و دستوری را در دستور کار قرار داده اند. با چالش و مشکل روبرو شدند. نمونه بارز قیمت گذاری دستوی همین ارز ۴۲۰۰ تومانی است که آقای جهانگیری اعلام کرد. ما شاهد بودیم که اگر پیش از آن دو قیمت برای ارز وجود داشت. بعد از دستور آقای اسحاق جهانگیری شاهد پنج نوع قیمت ارز در بازار بودیم.
موسوی لارگانی ادامه داد: ما اگر میخواهیم که اقتصاد کشورمان پویا باشد، ارز را باید تک نرخی کنیم، اما نه به شکل دستوری، باید تمامی زمینهها را فراهم کنیم که ارز را تک نرخی کنیم. اگر قیمت ارز چند نرخی باشد برای عدهای رانت ایجاد میشود. نمونه اینگونه رانت خوری در بستر جامعه زیاد است. بطور مثال معاون ارزی پیشین بانک مرکزی اکنون در بازداشت است و این روال در تمامی بانکهای کشور نیز وجود دارد. جدای از بانک ها، افرادی وجود دارند که توانسته اند با رابطه، رانت بگیرند و بجای واردات کالای اساسی، کالاهای غیرضروری وارد کرده اند.
بلای قیمت گذاری دستوری بر سفره مردم
رئیس مجمع نمایندگان اصفهان افزود: این دستوری بودن قیمت ارز، ضربه بزرگی به اقتصاد کشور زده است و باید بطور قطعی جلوی آن را گرفت. در مسائل دیگر هم نظیر خودرو، فولاد و کالاهای اساسی دیگر، قیمت گذاری دستوری امکان پذیر نیست. چندی پیش بود که دولت اعلام کرد، لبنیات باید ۱۰ درصد گرانتر شود، اما نه تنها قیمتها کاهش پیدا نکردند، بلکه افزایش هم پیدا کرد و همانند گوشت، مرغ و تخم مرغ از سفره مردم رخت بر بست.
موسوی لارگانی در پایان اظهار کرد: وقتی ما در هر جایی رقابت ایجاد کردیم شاهد کاهش قیمتها بودیم. برای مثال میتوان از سیم کارت نام برد، زمانی فقط همراه اول تنها اپراتور همراه کشور بود و برای خرید سیم کارت علاوه بر ثبت نام و قرعه کشی باید مبلغ هنگفتی را پرداخت میکردیم، اما وقتی ایرانسل، رایتل و.. وارد حوزه خدمات ارتباطی کشور شدند. ما شاهد این امر بودیم که تنها در عرض کمتر از یک ساعت و با مبلغی اندک میتوان سیم کارت خرید. وقتی میخواهیم که خودروی ما هم در کمیت و کیفیت و هم در قیمت ارتقا پیدا کند باید رقابت ایجاد کنیم. اگر اکنون در چین انواع و اقسام خودرو تولید میشود. اما شاهد افزایش قیمت همانند ایران نیستیم به علت وجود رقابت سالم در میان تولیدکنندگان است.
/گسترش