علی ربیعی سخنگوی دولت در نشست خبری خود با خبرنگاران با اشاره به مذاکرات میان ایران و عربستان گفت: مذاکرات در سطح نمایندگان ویژه در دولت انجام شده است و این مذاکرات تا حصول نتیجه ادامه دارد.در طول سال‌های گذشته از گفتگو میان همسایگان از جمله عربستان سعودی حمایت و استقبال کرده ایم و امروز روزنه‌های امیدواری به رفع اختلافات گشوده شده است. در سال‌های اخیر و مداخله‌های غیرسازنده که ناامنی‌های گسترده‌ای را از یمن تا سوریه موجب شده، به کدورت و سوء تفاهم میان کشور‌های منطقه منجر شده است.

سخنگوی دولت تاکید کرد: به منظور رفع این سوءتفاهم‌ها و اختلافات، تاکنون دو دور مذاکره بین دو کشور انجام شده است. علاوه بر مسائل دو جانبه، درباره مسائل منطقه‌ای هم گفت‌وگو شد، اما فعلا تا زمانی که مذاکرات به نتیجه نرسیده، امکان ورود به جزییاتش را نداریم.

احمد دستمالچیان سفیر اسبق ایران در لبنان و اردن و کارشناس مسائل منطقه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره روابط تهران و ریاض، گفت: رابطه عربستان با بسیاری از کشور‌ها متلاطم است، چراکه  هنگامی که ساختار سیاست خارجی از سیاست‌های محافظه کاری به سیاست تهاجمی می‌رود، طبعا هزینه‌ها، شکست و بن بست هم در پی دارد.

او افزود: امروز عربستان در باتلاق تروریست های تکفیری و جنگ یمن گیر افتاده است؛ ریاض با تروریست‌های تکفیری در سوریه و عراق قصد بر هم زدن ساختار و حکومت  این دو کشور را داشت و در مورد یمن که قول دو هفته‌ای می‌داد که به آن خاتمه دهد،  اما دستاورد سیاسی و نظامی نداشته است، علاوه بر این در قضیه قطر هم ژست گرفت که کشور همسایه را تحت فشار قرار دهد و این کشور را ببلعد، اما حریف آن نشد و این موضوع برای عربستان هزینه سنگین معنوی داشت که با آن قدرت نتوانست حرفش را به کرسی بنشاند.

 عربستان پل‌های خراب شده پشت سرش را  نمی‌تواند به راحتی بسازد

دستمالچیان  ادامه داد: اشتباه دیگر عربستان سعودی این بود که تمام تخم مرغ هایش را در سبد ترامپ گذاشت. ریاض تصور کرد دولت ترامپ برای بار دوم در آمریکا رای می آورد، اما امروز که بایدن سیاست افراطی یک جانبه گرایی ترامپ را کنار گذاشته، طبیعی است که عربستان در این روند جایگاهی ندارد و پل‌های خراب شده پشت سرش را به راحتی نمی‌تواند بسازد.

این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: سیاست‌های تهاجمی عربستان در منطقه برای آمریکا کشنده و مضر است، از این رو عربستان باید به موقعیت‌های منطقه‌ای و پیرامونی خودش تن در دهد و اگر این کار را نکند با سقوط و تزلزل بیشتری به لحاظ حاکمیتی مواجه می‌شود و هنگامی که بخواهد واقعیت‌ها را بپذیرد، جمهوری اسلامی ایران اولین واقعیت مسلم تثبیت شده‌ای است که در منطقه با پتانسیل‌های متفاوت وجود دارد و باید به آن تن در دهد.

دستمالچیان ادامه داد: همان بن سلمانی که گفت جنگ را به خیابان‌های تهران می‌کشیم یا تهدید می‌کرد رسما ایران باید با واقعیت ایران الان کنار بیاید، باید از رفتار گذشته اش برگردد و محترمانه با ایران مذاکره کند. ایران اولویت سیاست خارجی اش داشتن رابطه خوب با همسایگانش بوده است، هیچ وقت دست رد به سینه کسی نزده است و اکنون هم می‌تواند با کرامت و بزرگواری با عربستان مذاکره کند.

امنیت کالا نیست که از خارج وارد شود/ طرح‌های ایران برای امنیت منطقه

سفیر اسبق ایران در لبنان و اردن با بیان اینکه امنیت در خلیج فارس خریدنی نیست، اظهار کرد: امنیت کالا نیست که از خارج وارد شود، امنیت پایدار در صورتی تحقق می‌یابد که صاحبان آن منطقه در یک مشارکت جمعی و از راه تفاهم و مسالمت آمیز بدون دخالت خارجی ها درباره سرنوشت منطقه خود تصمیم بگیرند، تنها در این شرایط باعث رشد، شکوفایی و توسعه پایدار در منطقه خواهد شد.

او افزود: کشیده شدن پای بیگانگان به خلیج فارس عامل بی ثباتی، ناامنی، اغتشاش و دور افتادن از قطار توسعه و پیشرفت است و کشور‌های منطقه در شرایط فعلی باید به این مسئله فکر کنند که اگر بخواهند به رشد و توسعه در منطقه برسند، باید تفاهم مشترک داشته باشند، چرا که امنیت در برابر امنیت و تعهد در برابر تعهد صلح و امنیت پایدار می‌آورد.

دستمالچیان تاکید کرد: ایران همواره به توسعه، امنیت، ثبات پایدار با همکاری و مشارکت دسته جمعی کشور‌های منطقه بدون هرگونه دخالت خارجی تاکید داشته است و تاکنون طرح‌های مختلفی را در این زمینه ارائه داده؛ ایران تاکنون طی چند سال گذشته دو ابتکار و طرح مهم امنیتی منطقه‌ای را ارائه داده است، اولین آن توسط وزیر خارجه کشورمان ارائه شد؛ امضای پیمان یک جانبه عدم تعرض از سوی جمهوری اسلامی ایران با کشور‌های منطقه خلیج فارس از جمله با عربستان است که منتظر نظر طرف مقابل عربی برای این امر هستیم. 

سفیر اسبق ایران در لبنان و اردن در ادامه گفت: طرح دوم توسط ریاست جمهوری اسلامی ایران در اجلاس سالیانه سازمان ملل مطرح شد که نام آن طرح صلح ابتکار هرمز بود؛ در این طرح جمهوری اسلامی ایران خواستار همکاری جامع و مشترک جمهوری اسلامی ایران باکشور‌های عربی منطقه خلیج فارس برای ثبات زایی و برقراری نظام امنیتی مشترک برای رشد و توسعه عمران منطقه‌ای است، به هر حال این منطقه هنوز تامین کننده عمده انرژی دنیا بوده و آبراه مهم تنگه هرمز تنها گذرگاه آبی مشترک برای انتقال این حجم عظیم انرژی به سایر نقاط دنیاست، بنابراین یک نیاز متقابل بین جهان صنعتی و کشور‌های منطقه برای امن بودن این تنگه استراتژیک وجود دارد که باید برای آن نظام و ساختار امنیتی با همکاری کشور‌های منطقه و به دور از دخالت بیگانگان ایجاد کرد که ضامن انتقال امن انرژی و کالا و سرمایه گذاری برای رشد و توسعه و عمران منطقه‌ای باشد.

او افزود: جمهوری اسلامی ایران معتقد است این منطقه باید به دور از هرگونه تنش، عاری از هرگونه اقدامات خصم آمیز و دخالت‌های بیگانگان باشد و این امر در یک تفاهم مشترک و دسته جمعی کشور‌های منطقه قابل دستیابی است و جمهوری اسلامی ایران آمادگی انجام اقدامات لازم در این زمینه را دارد.

تبدیل مذاکرات غیررسمی تهران و ریاض به مذاکرات رسمی بعید نیست

دستمالچیان درباره اینکه مذاکرات میان ایران و عربستان از بحث یمن به مسائل دو جانبه و رسمی هم کشیده می‌شود؟ گفت: در حال حاضر زود است درباره این موضوع صحبت کنیم، اما بعید نیست که مذاکرات مثبت و غیررسمی به مذاکرات مستقیم و رسمی تبدیل شود. ایران منعی برای هر نوعی از مذاکرات که توسعه مناسبات را به طور متقابل در پی داشته باشد، نمی‌بیند، چراکه اولویت سیاست خارجی ایران، داشتن روابط خوب با همسایگان بدون دخالت خارجی است و از این رو مذاکرات را می‌پذیرد و از آن دوری نمی‌کند، اما این‌ها به رفتار عربستان بستگی دارد.