فرزاد کوهدانی، اظهار کرد: سه هزار و ۶۰۶ رشته قنات در استان مرکزی وجود دارد که در حال حاضر ۲۳۸۷ رشته از این تعداد فعال هستند، این قناتها تقریبا ۱۴ درصد از منابع اراضی تحت شرب را در استان تامین میکنند.
وی درخصوص علت غیرفعال شدن تعدادی از قناتها افزود: خشکسالی در سنوات اخیر و حفر بی رویه چاههای مجاز و غیرمجاز از جمله دلایل این مهم بوده است، در حال حاضر حدود ۷۴۰۰ چاه مجاز و حدود ۴ هزار چاه غیرمجاز در سطح استان وجود دارد که برداشتهای بی رویه از این چاهها در مرگ قناتها تاثیر گذاشته است.
مدیر آب و خاک جهادکشاورزی استان مرکزی بیان کرد: بیشترین قنات در سطح استان در شهرستان شازند با ۳۶۳ رشته، اراک با ۳۰۰ رشته و ساوه و خمین هستند و بیشترین مرگ قناتها در مناطقی بوده که حفر چاهها بیشتر بوده است. در مناطقی مثل شازند، تفرش، آشتیان، چون امکان حفر چاه زیادی ندارند، قناتها کمتر تحت تاثیر قرار گرفته اند، اما در اراک، ساوه و زرندیه حفر بیش از اندازه چاه و در نتیجه بیشترین مرگ قناتها اتفاق افتاده است.
کوهدانی بیان کرد: برای قنوات منابعی از محل اعتبارات ملی و استانی وجود دارد، عمده اعتبارات، اعتبارات ملی است و از طریق استانی این اعتبارات محدود است، اما وضعیت اعتبارات و تخصیص اعتبارات پاسخگوی نیاز استان نیست. طول قنوات استان ۳۶۰۰ کیلومتر است که هزینه متوسط احیای هر متر قنات ۷۰۰ هزار تومان برآورد میشود. در مجموع سالیانه حدود ۲۵ میلیارد تومان به استان برای این مهم اختصاص مییابد که با این میزان اعتبار میتوان سالانه حدود ۳۰ کیلومتر را احیا کرد که در مقایسه با ۳۶۰۰ کیلومتر زمان زیادی برای احیای این قنوات لازم است.
وی ادامه داد: پس از احیای قنات، نگهداری آن هم اهمیت دارد، اما متاسفانه کشاورزان این مهم را رها کرده و آن را وظیفه دولت میدانند لذا ممکن است بعد از گذشت چند سال مجبور به احیا و لایروبی شویم که نمونه این مهم در گذشته مشاهده شده است.
کوهدانی در خصوص مشکلات قنوات گفت: کاهش سطح آبهای زیرزمینی به علت خشکسالی، احیای مجدد قناتها و عدم رعایت حریم از سوی کشاورزان، ساخت و سازهای انجام گرفته در محدوده قنوات در محدوده شهرها یا بافت مسکونی روستاها و کمبود اعتبارات عمرانی نسبت به حجم بالای کار و... از جمله مشکلات در این خصوص است که سبب آسیب به قنوات میشود.
/ایسنا