گروه راه و مسکن بازارنیوز: سال‌هاست در کشور ما، در بخش زمین و مسکن که مهم‌ترین سرمایه مادی کشور است با نوعی نابسامانی، بی نظمی و آشفتگی مواجه هستیم و تا زمانیکه به این بخش سامان داده نشود با مشکلاتی از قبیل تجاوز به اراضی ملی و منابع طبیعی و زمین خواری، کوه خواری، دریا خواری و حریم خواری مواجه خواهیم شد.

یکی از راه های ساماندهی به اوضاع فعلی، اجرای قانون حدنگار است. «حدنگار» یا به زبان لاتین «کاداستر»، نوعی نقشه برداری ثبتی است که مرز‌ها و مالکیت قطعات زمین را نشان می‌دهد. برخی از نقشه‌های کاداستر جزئیات بیشتری را نشان می‌دهد، مانند نام ناحیه، شماره شناسایی منحصر به فرد برای هر پارسل ملکی، گواهی شماره عنوان، موقعیت ساختار‌های موجود، شماره بخش، نام خیابان‌های مجاور، ابعاد مرز‌ها و... .

نقشه برداری کاداستر در سال ۱۳۵۲ در ایران مطرح شد، ولی پس از انقلاب و با شروع جنگ تحمیلی، طرح با نوسان همراه شد و متاسفانه هیچ پیشرفتی نکرد. پس از سالها، مجلس شورای اسلامی در بهمن ماه ۱۳۹۳، به موضوع کاداستر ورود و قانونی را تحت عنوان «قانون جامع حدنگار کشور»، تصویب کرد.

طبق بند 7 ماده یک فصل اول قانون جامع حدنگار کشور، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، متصدی اجرای این قانون در مدت زمان 5 سال است که امروز، با وجود اتمام مهلت قانونی، تنها 20 درصد از این طرح پیشرفت داشته که این عدم پیشرفت علت‌های مختلفی دارد.

حسینی، کارشناس منابع طبیعی در برنامه گفتگوی ویژه خبری درباره این 20 درصد پیشرفت کاداستر اظهار داشت: حدود ۲۰ درصد طرح کاداستر تثبیت مالکیت شده است، بیشتر این اراضی مربوط به اراضی بیابانی و کویری هستند، مثلاً استان‌های کرمان، یزد و هرمزگان در کاداستر اراضی ملی و منابع طبیعی، رتبه‌های نخست را در کشور دارند، اکنون در استان گیلان، فقط یک درصد اراضی ملی، کاداستر و تثبیت مالکیت شده و این رقم در استان تهران هم فقط سه درصد است.

ذبیح الله خداییان، رئیس فعلی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، در گفتگویی با بازارنیوز، علت عدم پیشرفت کاداستر در دوره پنج ساله را عدم تخصیص بودجه کافی و قانونی به این طرح دانست و اظهار داشت: نمایندگان مجلس در بند ۱۷ قانون کاداستر، تصویب کرده‌اند برای آنکه این طرح باری بر دوش دولت نباشد، از محل درآمد‌های خود طرح، برای آن هزینه شود و تمام درآمد به صورت اختصاصی در اختیار سازمان ثبت باشد که ظرف پنج سال طرح را اجرا کند، اما متاسفانه حدود 20  درصد از آن را به سازمان ثبت اختصاص دادند.

رئیس سازمان ثبت اسناد رسمی درباره میزان درآمد کاداستر در چهار سال اخیر و رقمی که به خود این طرح اختصاص داده اظهار داشت: ظرف چهارسال، حدودا ۱۹۰۰ میلیارد تومان درآمد داشتیم که از این میزان تنها ۴۰۰ میلیارد آن را به سازمان ثبت اختصاص دادند. 42 درصد از این مبلغ را به سازمان هلال احمر و مابقی سهم دولت شده است.

خداییان در آن گفتگو تاکید کرده بود که با این وضع اختصاص بودجه، این طرح تمام نمی‌شود و گفته بود: باید طی یک سال ۲۰ درصد طرح  را اجرا می‌کردیم، چون پولش را ندادند، در مدت پنج سال ۲۰ درصد آن را اجرا کردیم.

با این وجود، نیاز است دستگاه های نظارتی، مجلس، دیوان محاسبات و... بر نحوه اختصاص بودجه به کاداستر نظارت داشته باشند تا طبق قانون مصوب مجلس، 100درصد درآمد کاداستر به خود این طرح تعلق گیرد تا سازمان ثبت بتواند با در دست داشتن بودجه کافی و امکانات زیرساختی که در این چند سال مهیا کرده، کاداستر را به سر منزل مقصود برساند.