تعیین حداقل دستمزد کارگران یکی از مهمترین چالش‌های حوزه روابط کار و دغدغه شورای عالی کار در ماه‌های پایانی هر سال است. به اعتقاد کارشناسان موضوع سه جانبه گرایی باید به نحوی صورت گیرد تا حداقل دستمزد مصوب بتواند هزینه‌های زندگی خانوار کارگری برای تامین نیاز‌های ضروری را پوشش دهد.

قانون کار در ماده ۴۱ صراحتا اعلام کرده حداقل دستمزد کارگران بر اساس نرخ تورم و به گونه‌ای تعیین شود تا معیشت یک خانوار کارگری که متوسط تعداد افراد آن توسط مراجع رسمی اعلام می‌شود را تامین کند.

مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار در گزارشی نسبت حداقل دستمزد کارگران به متوسط درآمد و هزینه خانوار‌های کشور برای نقاط شهری و روستایی را مورد بررسی قرار داده است. مبنای متوسط درآمد و هزینه خانوار‌های کشور برای نقاط شهری و روستایی بر اساس طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار بوده است.

به موجب این گزارش در سال ۱۳۹۹، متوسط درآمد سالانه یک خانوار شهری ۷۴ میلیون و ۶۷۴ هزار و ۴۰۰ تومان و متوسط درآمد یک خانوار روستایی حدود ۴۲ میلیون تومان بوده که این مقدار نسبت به سال ۱۳۹۸ در خانوار‌های شهری ۳۸ درصد و درخانوار‌های روستایی ۴۱.۶ درصد رشد داشته است.

در سال ۱۳۹۹ بیشترین سهم منابع درآمدی یک خانوار شهری معادل ۵۲.۹ درصد و خانوار روستایی معادل ۳۷.۵ درصد مربوط به سایر درآمد‌های یک خانوار بوده است.

۵۲.۹ درصد منابع درآمدی خانوار‌های شهری مربوط به سایر درآمد‌ها بوده که منظور از سایر شامل یارانه، اجاره بهای مسکن شخصی، حقوق بازنشستگی و دیگر درآمد‌های متفرقه است.

۳۱.۴ درصد منابع درآمدی خانوار‌های شهری از محل مزد و حقوق بگیری، ۱۴.۲ درصد از محل مشاغل آزاد غیر کشاورزی و ۱.۵ درصد از محل مشاغل آزاد کشاورزی تامین شده است.

در بخش منابع درآمدی خانوار‌های روستایی نیز عمده درآمد خانوار‌ها مربوط به مزد و حقوق بگیری و سایر درآمد‌ها بوده به نحوی که ۳۷.۵ درصد منابع درآمدی خانوار‌ها از اجاره بهای مسکن شخصی، یارانه و حقوق بازنشستگی و ۳۲.۷ درصد از محل مزد و حقوق بگیری تامین شده و مابقی به درآمد‌های حاصل از مشاغل آزاد کشاورزی و غیر کشاورزی اختصاص دارد.

همچنین متوسط هزینه سالانه یک خانوار شهری در سال گذشته ۶۳ میلیون و ۴۶۸ هزار و ۴۰۰ تومان و متوسط هزینه یک خانوار روستایی ۳۴ میلیون و ۸۹۸ هزار تومان بوده که در مقایسه با سال ۱۳۹۸ از رشد ۳۰.۵ درصدی در بخش خانوار‌های شهری و رشد ۳۱.۲ درصدی در بخش خانوار‌های روستایی حکایت دارد.

نتایج این گزارش نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۹ هزینه‌های سالانه خانوار‌های شهری و روستایی به تناسب درآمد‌های سالانه آن‌ها افزایش داشته و تفاوت بین درآمد و هزینه سالانه خانوار‌های شهری حدود ۱۱ میلیون تومان و خانوار‌های روستایی حدود ۸ میلیون تومان بوده است.

بررسی مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار از متوسط درآمد پولی سالانه یک خانوار شهری در سال ۱۳۹۸ نشان داد که بیشترین درآمد خانوار‌ها از محل درآمد‌های متفرقه‌ای مثل بورس و سود بانکی و پس از آن از حقوق بگیری خصوصی و تعاونی بوده است.

/ایسنا